Το θέμα του φετινού εορτασμού της ημέρας των ηλικιωμένων είναι (σε ελεύθερη μετάφραση): “Τρόποι επιβίωσης των ηλικιωμένων και μη αποκλεισμός τους στην πόλη” Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.
Πού είναι οι ηλικιωμένοι της πόλης μας; Δεν κυκλοφορούν; Πώς επιβιώνουν; Ηταν τα ερωτήματα που μου έθεσε μία ομάδα εφήβων πριν χρόνια. Δεν γνώριζα τι να τους απαντήσω.
Ενδιαφέροντα ερωτήματα για όλους μας, για τις οικογένειές τους, για τους θεσμούς που τους στηρίζουν (Κ.Α.Π.Η), για την εκκλησία και για κάθε φορέα εγγραμματισμού. Απαντήσεις θα βρεθούν με εκτεταμένες έρευνες δημοσιογράφων και κοινωνιολόγων.
Καθώς οι συνθήκες διαβίωσης των ηλικιωμένων στην πόλη μας, αλλάζουν συνεχώς, η προσαρμογή γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη γι’ αυτούς αλλά και για τους συνομηλίκους επισκέπτες μας.
Στο σημείωμα επιχειρώ να περιγράψω σκηνές, κομμάτια της ζωής των ηλικιωμένων μας.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών στα Χανιά
Οσο κι αν γκρινιάζουμε αν παρουσιάζει χειροπιαστό έργο ο Ο.Η.Ε. σε πολλές περιπτώσεις οριοθετεί το πλαίσιο, βάζει τα θεμέλια και τους κανόνες για να αντιμετωπιστούν δύσκολες καταστάσεις.
Ενα τέτοιο πλαίσιο αρχών που ψηφίστηκε πριν 25 χρόνια προβλέπει βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ηλικιωμένων.
Ας δούμε τι σημαίνει αυτό για τους Χανιώτες…
Αν τα Χανιά ήταν μία πόλη προσεκτικά σχεδιασμένη και για τους ηλικιωμένους θα δημιουργούσε επιπλέον εισόδημα από τους επισκέπτες μας και ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης.
Κάθε μέτρο μικρό ή μεγάλο, είναι σημαντικό γι’ αυτούς. Αναφέρω ενδεικτικά…
√ Πρόβλεψη για κτήρια, οικίες και μέσα μεταφοράς φιλικά προς τους ηλικιωμένους.
√ Ηχητικά φανάρια, πεζοδρόμια χωρίς λακκούβες, διαγραμμίσεις στις διαβάσεις.
√ Μεγαλύτερα γράμματα σε πινακίδες στα καταστήματα τροφίμων, εύληπτες οδηγίες και λογαριασμοί χωρίς ψιλά γράμματα.
√ Μη χρήση Αγγλικών λέξεων στα ηλεκτρονικά Μ.Μ.Ε.
√ Προστασία αστέγων.
Σκηνές στα Χανιά
Μερικές σκηνές στην πόλη μας μου θύμισαν μία παροιμία κοινή σε μερικές ιστορικές φυλές της μαύρης ηπείρου “What an old man sees sitting down, a young man cannot see standing up”. Δηλαδή, “ό,τι βλέπει ένας ηλικιωμένος καθισμένος δεν τα βλέπει ένας νέος όρθιος”.
• Προ μηνών, καθοδηγούμενος “παρορμητισμός” δύο διμοιριών νέων εμπόδισε τη σύναξη σε δημόσιο χώρο πολλών ηλικιωμένων και μη Χανιωτών.
“Έχετε άσπρα μαλλιά…” κραύγαζαν οι απαίδευτοι φιλοξενούμενοι της πόλης μας.
• Προχθές, νεαρός οδηγούσε με ταχύτητα στην παραλία, ενώ 3 – 4 ηλικιωμένοι αλλοδαποί περίμεναν υπομονετικά να διασχίσουν τον δρόμο. Κι ο νεαρός μας που δεν “είδε” τη λακκούβα με τα βροχόνερα τους περιποιήθηκε δεόντως.
Οι τουρίστες κοίταζαν τα βρεγμένα πόδια τους και δεν πίστευαν στα μάτια τους.
Τριάντα μέτρα πιο κάτω ο οδηγός στάθμευσε. “Λες”, σκέφθηκα, “να ζητήσει συγγνώμη”. Μπα, που τέτοια ευαισθησία. Κατέβηκε και μπήκε σε μια πολυκατοικία.
• Οι ηλικιωμένοι είναι σε πολλές περιπτώσεις αόρατοι όταν βρίσκονται εκτός του πλαισίου του καφενείου. Δηλαδή όταν είναι σε ουρές, στο πεζοδρόμιο, στο λεωφορείο, όταν διασχίζουν τον δρόμο, στα καταστήματα, σε υπηρεσίες.
Σκηνές στην εργασία
Στον αντίποδα, περίοπτη θέση έχουν οι ηλικιωμένοι Χανιώτες που συνεχίζουν να εποπτεύουν, να διοικούν ή να εργάζονται σε πετυχημένες οικογενειακές επιχειρήσεις. Χανιώτικες επιχειρήσεις που επιβιώνουν δύο και τρεις γενιές και δίνουν δουλειά και έσοδα. Παραδείγματα προς μίμηση για τις νέες γενιές.
Μα πώς αντέχουν να δουλεύουν τόσο; Αναρωτιούνται νεότεροί τους. Είναι αυτοί που πιάνουν τη δουλειά από τα κέρατα και τη δαμάζουν. Οχι, δεν δουλεύουν με μεροκάματο ούτε με την ώρα. Πολλοί είναι άμισθοι ή εθελοντές σε φιλανθρωπικές δομές.
Φανταστείτε τώρα έναν από τους απαίδευτους της προηγούμενης παραγράφου να τους κτυπήσει την πόρτα με ένα τρύπιο βιογραφικό στο χέρι!
Θυμηθείτε αύριο Πέμπτη:
Nα πείτε ένα γλυκό “Καλημέρα” στους ηλικιωμένους της οικογένειας και της γειτονιάς σας.
Να δώσετε μία σφικτή αγκαλιά ή ένα φιλί στον παππού, στη γιαγιά, σε έναν θείο ή θεία σας.
Να ζητείστε να σας πουν μία μικρή αληθινή ιστορία από τη ζωή τους. Θα χαρούν περισσότερο από το να τους δώσετε ένα δώρο.
Δώρο για κάθε ηλικιωμένο είναι η επικοινωνία, η αγάπη κι η προσοχή που τους χαρίζουμε στην καθημερινότητά τους.
• Επικοινωνία polygnosi@gmail.com facebook polygnosi
* Πτυχ. Ψυχολογίας – Ανάπτυξης Παιδιού, Μ.Edu., συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’, ‘Μελετώ αποτελεσματικά’.