Α΄. Αντί Προλόγου
Φτάνοντας ο τροχός του χρόνου στα κράσπεδα του 20ου αιώνα και διανύοντας τον μέχρι το τέλος στην κυκλική χρονοτροχιά του, συναντά ένα άνθρωπο πολυεπίπεδα και πολύτροπα ανεπτυγμένο, με πολιτισμό -ας πούμε- πρωτόγνωρο και με τεχνολογία που διαπερνά την ουρανίσια σφαίρα κι ακόμη ως πέρα αποζητώντας νέους κόσμους, μα και τον ίδιο άνθρωπο με ίδιες -όπως τα χρόνια τα αρχέγονα- σκέψεις, απόψεις και δέος στη “νοητή τη θέαση” του επέκεινα…
Β΄. Απόψεις στον 20ο αιώνα
Και για να έρθουμε στις μέρες μας, αξίζει να αναφέρουμε τη στιχομυθία του γιατρού-διανοητή δρα Δημήτρη Καραλή (που ζει στη Νότια Αφρική), με τον μεγάλο μας Ποιητή Γιάννη Ρίτσο. Γράφει ο γιατρός: «Θυμάμαι κάποτε την απάντηση του Γιάννη Ρίτσου όταν τον ρώτησα τι γνώμη είχε για το θάνατο, Να τι μου απάντησε: “Α!… όσο γερνάω Δημήτρη, τόσο περισσότερο αισθάνομαι αθάνατος ψυχικά, είμαι πολύ σίγουρος για την αθανασία της ψυχής μου”, απάντησε γαλήνια». Ο ίδιος ο δρ. Καραλής γράφει σχετικά με την αθανασία της ψυχής: «Η αθανασία της ψυχής είναι ζήτημα διανοητικής και πνευματικής ανάπτυξης. Μόνο με το δημιουργικό μας μονοπάτι φτάνουμε στην ωρίμανση και κατανόηση μια μέρα. Αυτό ήταν και το μυστικό των αρχαίων μας προγόνων που τους ωθούσε στην φιλοσοφία, ποίηση, καλλιτεχνία και δημιουργία ως εφόδια για την αιωνιότητα. Κάθε άλλος ισχυρισμός οδηγεί μόνο στην ανασφάλεια, φόβο, φανατισμό και στην πνευματική στασιμότητα».1
Ο Αμερικανός σύγχρονος ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας Irvin Yalom, γράφει στο βιβλίο του “Στον Κήπο του Επίκουρου”, μεταξύ άλλων: “Η απώθηση του θανάτου στο υποσυνείδητό μας, είναι επιζήμιο για την ψυχική μας υγεία”.2
Ο δικός μας φιλόσοφος Κώστας Αξελός (1924-2010), διατύπωσε την άποψη (σε συνέντευξή του στο “Βήμα”) ότι «η “πόρτα” της μετά θάνατον ζωής, μας βοηθάει να συμφιλιωθούμε με τον θάνατο.»3
Ο πατήρ Παΐσιος, όταν έφτασε στο τέλος της ζωής του και ζούσε στο μοναστήρι της Σουρωτής, κάποια στιγμή δέχτηκε την επίσκεψη ενός άλλου μεγάλου αγιορείτη γέροντος και ακολούθησε η ακόλουθη στιχομυθία: “Γέροντα πώς είσαι; “Είμαι καλά πολύ καλά”. “Mα, Γέροντα πεθαίνεις. Πώς το βλέπεις αυτό;” “Μου έρχεται”, απαντά εκείνος, “να σηκωθώ και να χορέψω ένα τσάμικο…” Για το ότι πεθαίνει! Αυτή ήταν η αντίληψη του γέροντα.4
O Rudolf Steiner, σημειώνει: «H αθανασία έχει νόημα για τον άνθρωπο, τότε μόνο, όταν αυτός είναι σε θέση να φέρει τη συνείδησή του, δια μέσου της πύλης του θανάτου… και αν πρέπει να μιλήσει κανείς για αθανασία, θα πρέπει η ανθρώπινη ψυχή να φέρει τη συνείδησή της, διαπερνώντας το θάνατο”5 Και ακόμη, ο ίδιος σημειώνει: «Αν ο άνθρωπος μπορούσε να μιλήσει με πλήρη συνείδηση την ώρα του θανάτου, θα έλεγε: “Ο θνήσκων κόσμος είναι ο δάσκαλός μου… Ομως, το χωράφι του θνητού κόσμου, μου ωρίμασε τους σπόρους για την αθανασία. Αυτούς τους φέρω μαζί μου σ’ έναν άλλο κόσμο”».6
Σε αντίθεση με τις παραπάνω θεωρίες, ο γνωστός αστροφυσικός Δρ. Στήβεν Χώκινγκ, απορρίπτει την μετά θάνατον ζωή ως “παραμύθι για ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι”.7
Β1΄. Γνωριμία με τον δρα Rudolf Steiner: Γεννήθηκε το 1861 στο Κράιγεβεκ της τότε Αυστροουγγαρίας. Σπούδασε μαθηματικά, φυσική, φιλολογία, φιλοσοφία και ιστορία. Το κυριότερο όμως είναι, ότι, είχε διαισθητικές, ενορατικές ικανότητες και μπορούσε να κάνει επιστημονική έρευνα σε πνευματικούς κόσμους δίδοντας και οδηγίες για πρακτική εφαρμογή στην καθημερινή ζωή Ο Rudolf Steiner όταν απεβίωσε το 1925, άφησε έναν τεράστιο πνευματικό πλούτο στην ανθρωπότητα: Εκτός από τα γραπτά του έργα (350 βιβλία) έδωσε περί τις 6000 διαλέξεις. Σε πάρα πολλούς τομείς έδωσε υποδείξεις και νέες κατευθύνσεις, όπως: Ιατρική, Παιδαγωγική, Κοινωνιολογία, Τέχνη, Θέατρο, Φιλοσοφία, Γεωργία.8
Παρέμεινε γνωστότερος γενικά ως ο εμπνευστής της Ανθρωποσοφίας (Anthroposophy). Με τον όρο αυτό, o Steiner εννοούσε ότι ο άνθρωπος θα μπορούσε να φτάσει σε αυτή τη ζωή σε ένα επίπεδο συνείδησης στο οποίο θα είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει τον πνευματικά ανώτερο κόσμο του οποίου όλοι είναι μέλη, είτε το ξέρουν είτε όχι. Η Ανθρωποσοφία αποτελούσε την κεντρική ιδέα της Ανθρωποσοφιστικής Ενωσης του Steiner και της οποίας στόχος ήταν αυτό που ονόμαζε Πνευματική Επιστήμη (Spiritual Science). Η Οργάνωση αυτή απόκτησε μεγάλη επιρροή στη Γερμανία, με σημαντικό αριθμό μελών σε όλη την Ευρώπη. Αντικειμενικός σκοπός του δεν ήταν η απόκρυψη πνευματικών γεγονότων, αλλά η αποκάλυψη του «μυστικού» και του «απόκρυφου» σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Πρόθεσή του ήταν να βαθύνει την ανθρώπινη κατανόηση, δείχνοντας ότι ο κόσμος και ο άνθρωπος προήλθαν από μια θεϊκή και πνευματική πηγή. Ο ίδιος έλεγε: “Σε κάθε ανθρώπινο πλάσμα κοιμούνται δυνατότητες με τις οποίες μπορεί να αποκτήσει γνώσεις για υψηλότερους κόσμους”. Πέραν των άλλων, απέδειξε επιστημονικά την επίδραση της σελήνης και των ουράνιων σωμάτων στα φυτά γενικά, δίνοντας γένεση στη Βιοδυναμική Γεωργία (Biodynamic Agriculture).9
Γ΄. Επίλογος: Ολίγα μόνο “ψιχία γνώσης” παραθέσαμε για το κεφαλαιώδες θέμα της ζωής μετά θάνατον, όπως την αντιλαμβάνεται η σύγχρονη ανθρώπινη διανόηση…
(Στο επόμενο: Τα 7 μέλη του ανθρώπινου σώματος και οι Τρεις Κόσμοι κατά τον Rudolf Steiner)
*Γεωπόνος – Συγγραφέας
Μέλος της “Λογοτεχνικής
Παρέας Χανίων”
ΠΗΓΕΣ
1. Δημήτρης Καραλής. Ζωή και αθανασία.
2. Irvin D. Yalom. 2011. Στον Κήπο του Επίκουρου. Εκδ. ΑΓΡΑ, Αθήνα.
3. Θανάσης Λάλας: 15-3-1998. Συνέντευξη με τον Κώστα Αξελό. Εφημ. “ Βήμα” http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=97180
4. π. Νικολάου Λουδοβίκου ” Η εξατομίκευση του θανάτου και η ευθανασία: Αναζητώντας το θεολογικό μίτο”. Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος Επιτροπή Βιοηθικής.
http://www.bioethics.org.gr/03_dLoudo.html
5. Rudolf Steiner. 1914. Ο Χριστός και η Ανθρώπινη Ψυχή. Εκδ. “Ανθρωποσοφία” Αθήνα, 2000. (Μετάφραση Θάνος Αλεξίου).
6. Rudolf Steiner. 1904. Πώς αποκτώνται οι γνώσεις των Ανώτερων Κόσμων. Εκδ. “Ανθρωποσοφία”, 1990. (Μετάφραση Θάνος Αλεξίου).
7. Έξη σύγχρονοι φιλόσοφοι και οι θεωρίες τους.
8. Ρούντολφ Στάινερ.
http://www.protoporia.gr/author_info.php?authors_id=916579
9. Ι.Θ. Πολυράκης. 2003. Περιβαλλοντική Γεωργία. Εκδόσεις “Ψύχαλου”, Αθήνα. (Κεφάλαιο: “Βιοδυναμική Γεωργία”)
