Προσπάθεια πιστοποίησης μητρικών ποικιλιών ελληνικών οίνων για ένταξη στον εθνικό κατάλογο του πολλαπλασιαστικού υλικού που τίθεται σε εμπορία, έχει ξεκινήσει το τελευταίο διάστημα από τις υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Κύριο «όπλο» σε αυτή τη διαδικασία είναι η υπογραφή του κανονιστικού πλαισίου για την κλωνική επιλογή αμπέλου, του περασμένου Φεβρουαρίου.
Μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί στο Τμήμα Ελέγχου Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτικών Ειδών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνολικά 21 προτάσεις που αφορούν την πιστοποίηση κλώνων αμπέλου.
«Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκδόσεως της σχετικής απόφασης για την κλωνική επιλογή, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα έχουμε ήδη απτά αποτελέσματα, όταν επί σειρά ετών στις υπηρεσίες μας δεν είχε υποβληθεί κανένας φάκελος. Συγκεκριμένα, μέσα σε λιγότερο από 8 μήνες έχουν ήδη υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προς καταχώρηση 21 κλώνοι» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης.
Παράλληλα ο αρμόδιος υπουργούς υπογράμμισε πως «το θεσμικό πλαίσιο για το πολλαπλασιαστικό υλικό αναμορφώνεται και εκσυγχρονίζεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς και των αμπελοκαλλιεργητών και αυτό επιβεβαιώνεται στην πράξη» και συμπλήρωσε: «Η εγγραφή κλώνων διευκολύνει το έργο του Έλληνα αμπελοκαλλιεργητή εξασφαλίζοντας υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό, ταυτόχρονα όμως δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης και υγιούς ανταγωνισμού στους οινοποιούς».
Οι εν λόγω αιτήσεις αφορούν κλώνους οίνου που αντιστοιχούν σε ποικιλίες επιτραπέζιες, οινοποιήσιμες αλλά και υποκείμενα αμπέλου.
Μεταξύ των ποικιλιών για τις οποίες έχει κατατεθεί αίτηση εγγραφής ή και γνωστοποίησης περιλαμβάνονται ποικιλίες με σημαντικό εμπορικό ενδιαφέρον όπως Αγιωργήτικο, Αθήρι, Ασύρτικο, Βιδιανό, Κοτσιφάλι, Λημνιώνα, Μαλαγουζιά, Ντεμπίνα, Ξινόμαυρο Ναούσης, Ραζακί, Ροδίτης, Ρομπόλα, Σαββατιανό, Σουλτανίνα, κ.α.
Η διαδικασία
Όπως αναφέρεται στο νέο θεσμικό πλαίσιο για την κλωνική επιλογή αμπέλου, το οποίο αντικατέστησε την προηγούμενη υπουργική απόφαση του 2016, το πρόσωπο που διενεργεί κλωνική επιλογή οφείλει να την γνωστοποιήσει εγγράφως στο Τμήμα Ελέγχου Ποικιλιών Καλλιεργούμενων Φυτών (ΤΕΠΚΦ). Στην εν λόγω γνωστοποίηση περιλαμβάνονται:
α) Το ονοματεπώνυμο του φυσικού ή νομικού προσώπου που διενεργεί την κλωνική επιλογή και τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας του,
β) την/τις ποικιλία/ες ή/και το/τα υποκείμενο/α στα οποία θα διενεργηθεί η κλωνική επιλογή και
γ) εάν η κλωνική επιλογή θα διενεργηθεί σε συνεργασία με δημόσια ερευνητικά ιδρύματα της χώρας ή κρατών μελών της Ε.Ε. ή τρίτων χωρών.
2. Ένας κλώνος ποικιλίας ή υποκειμένου αμπέλου εγγράφεται στον εθνικό κατάλογο όταν διαπιστώνεται:
α) η ποικιλιακή ταυτότητα αυτού,
β) το/τα ιδιαίτερο/α χαρακτηριστικό/ά του και
γ) η συμμόρφωσή του με τις απαιτήσεις της φυτοϋγείας. Ειδικά για την εγγραφή του πρώτου κλώνου κάθε ποικιλίας ή υποκειμένου στον εθνικό κατάλογο πρέπει να διαπιστώνεται:
α) η ποικιλιακή ταυτότητα
και β) η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της φυτοϋγείας.
Το πρόσωπο που επιθυμεί την εγγραφή κλώνου στον εθνικό κατάλογο υποβάλλει αίτηση στο ΤΕΠΚΦ (το έντυπο της αίτησης χορηγείται από το ΤΕΠΚΦ) η οποία συνοδεύεται:
α) από τα στοιχεία του προσώπου που διενήργησε την κλωνική επιλογή και τα στοιχεία του διατηρητή του κλώνου,
β) πληροφοριακά στοιχεία για το/τα ιδιαίτερο/α χαρακτηριστικό/ά του υποψήφιου προς εγγραφή κλώνου, όπως έχουν καταγραφεί με ευθύνη του προσώπου που διενήργησε την κλωνική επιλογή,
γ) το γευστικό προφίλ και η κατάταξη της ποιότητας του παραγόμενου οίνου από τον υποψήφιο προς εγγραφή κλώνο (εάν είναι εφικτή η μικροοινοποίηση), όπως έχουν καταγραφεί με ευθύνη του προσώπου που διενήργησε την κλωνική επιλογή,
δ) αποτελέσματα εξέτασης της ποικιλιακής ταυτότητας του υποψήφιου προς εγγραφή κλώνου από αναγνωρισμένο εργαστήριο της χώρας ή της Ε.Ε.,
ε) αποτελέσματα ελέγχου φυτοϋγείας από επίσημα αναγνωρισμένο εργαστήριο της χώρας,
στ) στοιχεία του αγροτεμαχίου στο οποίο πρόκειται να εγκατασταθεί ο πειραματικός αμπελώνας για τον έλεγχο του υποψήφιου προς εγγραφή κλώνου.
Εφόσον η αίτηση είναι πλήρης το ΤΕΠΚΦ χορηγεί έγκριση στο πρόσωπο που διενήργησε την κλωνική επιλογή για την εγκατάσταση του πειραματικού αμπελώνα ελέγχου του υποψήφιου προς εγγραφή κλώνου. Στον πειραματικό αμπελώνα ελέγχου εγκαθίσταται ο υποψήφιος προς εγγραφή κλώνος μαζί με ήδη εγγεγραμμένο/ους κλώνο/ους για λόγους σύγκρισης.
Ο έλεγχος του υποψήφιου προς εγγραφή κλώνου στον πειραματικό αμπελώνα διαρκεί τρία τουλάχιστον έτη από το έτος της πρώτης κανονικής παραγωγής (συνολικά η διάρκεια παραμονής του υποψήφιου κλώνου στον πειραματικό αμπελώνα ελέγχου είναι τουλάχιστον έξη έτη).
Ειδικά για την εγγραφή του πρώτου κλώνου κάθε ποικιλίας ή υποκειμένου στον εθνικό κατάλογο δεν απαιτείται η εγκατάσταση του πειραματικού αμπελώνα ελέγχου.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ελέγχου και με βάση τα αποτελέσματα αυτού, το ΤΕΠΚΦ συντάσσει σχετική έκθεση και εισηγείται στην Τεχνική Επιτροπή Πολλαπλασιαστικού Υλικού (ΤΕΠΥ) η οποία γνωμοδοτεί προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αποδοχή ή την απόρριψη του υποψήφιου κλώνου.
