» Μια δηµιουργία του Γυµνασίου Αλικιανού
Παγκόσµια µέρα ποίησης η 21η Μαρτίου και τι καλύτερο από το να συνοµιλήσουµε τον Καβάφη, έναν από τους σηµαντικότερους ποιητές της σύγχρονης εποχής!
Με τους µαθητές λοιπόν του Γ2 του Γυµνασίου Αλικιανού ξεκινήσαµε να µελετάµε το ποίηµά του «Όσο µπορείς». Ο Καβάφης στο ποίηµα αυτό προτείνει έναν κώδικα συµπεριφοράς στην ατοµική και κοινωνική ζωή. Συµβουλεύει τον νοερό αποδέκτη του ποιήµατος – αλλά και τον εαυτό του – να διασφαλίσει την προσωπική του ελευθερία και να υπερασπιστεί την αξιοπρέπειά του µέσα στην κοινωνική ζωή, όσο αυτό είναι δυνατό, «όσο µπορεί»! Γνωρίζει ότι ο πλήρης έλεγχος της προσωπικής ελευθερίας του ανθρώπου, µέσα στην καθηµερινή «συνάφεια» και «στις κινήσεις και οµιλίες», που απαιτεί η κοινωνική ζωή, είναι µάλλον ανέφικτος. Ωστόσο, στο µέτρο του δυνατού, ο άνθρωπος πρέπει να αγωνιστεί για να προφυλάξει τον εαυτό του από:
– τη µαζοποίηση (το να αφοµοιωθεί δηλαδή από το πλήθος και να έχει την ψυχολογία της µάζας)
– την αλλοτρίωση (το να αποξενωθεί από τον βαθύτερο εαυτό του, τις ανάγκες του και τις ιδέες του)
– τον συµβιβασµό και την υποταγή στον συρµό και στη µόδα της εποχής
– το ανούσιο των ρηχών και επιφανειακών κοινωνικών σχέσεων και συναναστροφών
– το φαίνεσθαι. Να προσπαθεί να «είναι» και όχι να «φαίνεται». Να έχει σχέσεις ουσιαστικές και όχι επιφανειακές.
– τη χωρίς µέτρο διασκέδαση που είναι φυγή από την πραγµατικότητα και τα προβλήµατά του και δεν προσφέρει ουσιαστική διέξοδο
Για να το καταφέρει αυτό πρέπει να καλλιεργηθεί πνευµατικά και να ενδυναµωθεί ψυχικά.
ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ
Το ποίηµα αυτό µας κίνησε πολύ το ενδιαφέρον και σκεφτήκαµε πως µπορεί να βοηθήσει να δούµε τη ζωή από διαφορετική οπτική γωνία. Στην κουβέντα µας προέκυψε και το θέµα του σχολείου και το κατά πόσο είναι αγαπητό και ελκυστικό από τα σηµερινά παιδιά. ∆υστυχώς, διαπιστώσαµε ότι σε πολλά παιδιά δεν αρέσει το σχολείο. Βαριούνται, νιώθουν µεγάλη πίεση και άγχος, ενώ κάποια δυσανασχετούν µε τους κανόνες που υπάρχουν για την οµαλή συνύπαρξη όλων.
Σύµφωνα µε την Άννα Κοκκέβη, οµότιµη Καθηγήτρια του Πανεπιστηµίου Αθηνών και επιστηµονικά Υπεύθυνη του Τοµέα Επιδηµιολογικών και Ψυχοκοινωνικών Ερευνών του ΕΠΙΨΥ, «η σηµασία του σχολείου στη ζωή του εφήβου είναι ιδιαίτερα κρίσιµη, όχι µόνον ως περιβάλλοντος της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά κυρίως λόγω του ρόλου που κατέχει στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και κοινωνικοποίηση της ευαίσθητης αυτής ηλικιακής οµάδας» προσθέτοντας ότι «παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των εφήβων είναι σε γενικές γραµµές ευχαριστηµένοι από το σχολείο, µια σηµαντική µερίδα τους, κυρίως στο Γυµνάσιο και το Λύκειο, δεν αντλεί ικανοποίηση από αυτό και δηλώνει ότι δε λαµβάνει υποστήριξη ούτε από τους συµµαθητές ούτε από τους εκπαιδευτικούς. Τα ευρήµατα αυτά υπαγορεύουν την ανάγκη ανάπτυξης πολιτικών και παρεµβάσεων που θα έχουν στόχο τη βελτίωση της επικοινωνίας και των σχέσεων µεταξύ όλων των µελών της εκπαιδευτικής κοινότητας».
ΜΙΑ ΠΑΛΑΙΑ ΜΑΘΗΤΡΙΑ…
Στο σηµείο αυτό προστέθηκε µε µεγάλη προθυµία στην παρέα µας η Σοφία Κόρκακα, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεµόνων την προηγούµενη χρονιά, παλαιά µαθήτρια του Γυµνασίου Αλικιανού και σηµερινή µαθήτρια του Εσπερινού Λυκείου. Με αγάπη και χαµόγελο προσπάθησε να µεταφέρει στους δεκαπεντάχρονους µαθητές την εµπειρία του σχολείου από τη δική της οπτική γωνία, σε ηλικία πια 45 ετών, και να τους «πείσει» για την αξία του σχολείου.
Τα λόγια της προς τους µαθητές απόλυτα σύµφωνα µε τον «κώδικα» ζωής του Καβάφη:
«Το σχολείο είναι σηµαντικό. Κάποια στιγµή θα αρχίσετε να δουλεύετε. Ποτέ δεν είναι αργά να το τελειώσουµε αλλά δεν είναι το ίδιο όταν µεγαλώνουµε. Το απολυτήριο στα 50 δεν είναι το ίδιο. Κάντε το τώρα, έχετε όλο τον χρόνο και τις ευκολίες. Εκµεταλλευτείτε το! Πιάστε την πέτρα και στίψτε τη! Να χρησιµοποιήσετε το µυαλό σας όπως πρέπει. Να βρείτε την αξιοπρέπεια µέσα από τη συµπεριφορά, τους φίλους, τις παρέες. Η ζωή να µην κυλά έτσι, χωρίς όνειρα και στόχους. Κάντε πράγµατα τώρα. Μπορείτε και µετά αλλά κάντε τα τώρα. Βάλτε στόχους. Κάθε µέρα είναι µια καινούρια αρχή. Χαιρόµαστε που ξυπνάµε, που είµαστε καλά και ερχόµαστε στο σχολείο».
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Γ2 ΓΡΑΦΟΥΝ
ΤΟ «ΕΣΥ ΜΠΟΡΕΙΣ…»
Μετά από τη συνολική εµπειρία και συζήτηση, οι µαθητές κλήθηκαν να γράψουν το δικό τους «Όσο µπορείς»! Παρακάτω σας παραθέτουµε τις σκέψεις τους…
«Μην κοιτάς πίσω, κοίτα µπροστά! Μην ακούς τις αρνητικές γνώµες των άλλων. Σκέψου θετικά και µην τα παρατήσεις ποτέ. Κυνήγα τα όνειρά σου. Τα µάτια σου ορθάνοιχτα, πάντα να κοιτάς δεξιά κι αριστερά και µην εµπιστεύεσαι κανέναν».
(Ορέστης Μπάχα)
«Κι αν δεν µπορείς να κάµεις
την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο µπορείς…»
(Κ.Π. Καβάφης,
Όσο µπορείς, 1913)
«Να µην ακούς τη γνώµη των άλλων αλλά να κάνεις αυτό που νοµίζεις εσύ ότι είναι σωστό. Να µην κοιτάς το παρελθόν αλλά το παρόν και το µέλλον σου. Να σκέφτεσαι µόνο θετικά και όχι αρνητικά, αλλιώς δε θα τα καταφέρεις. Να βάζεις στόχους και να µην τα παρατάς. Να εκτιµάς τη ζωή σου και να χαίρεσαι που ξύπνησες».
(Βασιλική
Μακρυµανωλάκη)
«Μην ακούς κανέναν και πήγαινε µπροστά. Όσο και να προσπαθήσεις, µην τα παρατήσεις ποτέ, όσο µπορείς. Βάλε στόχους στη ζωή σου και θα τα καταφέρεις. Να κάνεις καλές πράξεις, όσο µπορείς. Τα όνειρά µας θα τα καταφέρουµε. Να µην κοιτάς το παρελθόν αλλά το µέλλον. Κάθε µέρα είναι µια καινούρια ζωή. Να µη σκέφτεσαι χάλια αλλά καταπληκτικά. Να αγαπάς το σχολείο, γιατί θα σου χρησιµεύσει στο µέλλον. Να εκτιµάς τη ζωή, όσο µπορείς».
(Αννίσα Ντότσι)
«Να µην ακούς τους άλλους και να κάνεις αυτό που αρέσει σε σένα. Να βοηθάς τον συνάνθρωπό σου, όσο µπορείς»
(Χριστόφορος Μαραγκουδάκης)
«Να µην κοιτάς το παρελθόν αλλά το µέλλον. Να καταπολεµήσεις τις δυσκολίες σου και να είσαι καλό παιδί. Να µην ακούς τους άλλους όταν λένε ανοησίες για σένα και να τους βάζεις φρένο».
(Ιάσονας Γιαννικάκης)
«Να κρατάς το κεφάλι ψηλά, όσο κι αν προσπαθούν οι άλλοι να σε ρίξουν. Σκέψου θετικά, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες της ζωής. Ζήσε την κάθε στιγµή και µη βιάζεσαι να έρθει το µέλλον».
(Χαρά Μαναρώλη)
«Όσο µπορείς, µην περιµένεις τους άλλους να σου πουν το ναι, για να κάνεις πράγµατα. Να δεις και να µάθεις, µην κρύβεσαι. Ζήσε την κάθε στιγµή σαν να είναι η τελευταία. Όσο µπορείς, πίστεψε στον ευατό σου. Προσπάθησε µέχρι να καταφέρεις αυτό που θες, αν το θέλεις πραγµατικά θα γίνει. Και να θυµάσαι, αν δεν αγαπήσεις εσύ τον εαυτό σου, δε θα σε αγαπήσει κανείς!»
(Αντωνία Μπαλωµενάκη)
«Να ζεις µε αξιοπρέπεια και να κάνεις καλές πράξεις. Κάνε θετικές σκέψεις, διότι οι αρνητικές σε κρατάνε πίσω. Θέτε στόχους και µην τα παρατάς. Προσπάθησε να εστιάσεις στον εαυτό σου και να µην επηρεάζεσαι από τις γνώµες των άλλων.Να ενδιαφέρεσαι µόνο για τη γνώµη των ανθρώπων που σε εκτιµούν και θέλουν το καλό σου, ώστε να βελτιώνεσαι καθηµερινά. Εσύ µπορείς;»
(Χρύσα Μανουσάκη)
«Να είσαι ευγνώµων για τη ζωή, χωρίς αντιζηλίες αλλά µόνο µε περηφάνια για όσα έχεις στη ζωή σου. Να είσαι επίσης γενναιόδωρος και φιλάνθρωπος, βοηθώντας τους συνανθρώπους σου που σε έχουν ανάγκη».
(Γιώργος Ντεσίλβα)
«Να µην ακούς τους άλλους και προχώρα»
(Στέργιος Μπιµπισίδης)
«Προσπάθησε να ζεις στο έπακρο…Να απολαµβάνεις το κάθε λεπτό που περνάει, γιατί η ζωή είναι όντως µικρή…Τόσο µικρή που περνάει ο χρόνος δίχως να το καταλαβαίνεις…Τόσο γρήγορα… δεν είναι κρίµα λοιπόν να µην εκµεταλλευτείς τις χαρές που σου προσφέρει; ∆εν είναι κρίµα να χαλάς την καρδιά σου, ενώ µπορείς απλά να ζεις; Ακόµα και µέσα από τις δυσκολίες ψάξε να βρεις τον δικό σου δρόµο! Όσο µπορείς, να ζεις!…»
(Κλεάνθη Μπατάκη)
«Προχώρα µπροστά και µη σε νοιάζει τι λένε οι άλλοι για σένα, γιατί αυτό δε βγάζει πουθενά. Μην κοιτάς το παρελθόν, κοίτα το παρόν. Όσο µπορείς, αν κάπου δε σε κάνουν ευτυχισµένο, προχώρα σε άλλο µέρος».
(Μανόλης Μαυριδάκης)
Επιµέλεια δράσης
Ελπίδα Χελιουδάκη
Καθηγήτρια Γυµνασίου Αλικιανού
