Στα όρια της κατάρρευσης βρίσκεται ο κατασκευαστικός κλάδος και ο τομέας των οικοδομών στο Ν. Χανίων. Η οικονομική κρίση έχει πλήξει πρώτα και κύρια τον συγκεκριμένο τομέα περισσότερο από κάθε άλλον κι αυτό δεν φαίνεται μόνο σε μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ύπαρξης αλλά και σε δεκάδες μικροεργολάβους.
Η κρίση ως "ντόμινο" έχει μεταφερθεί και στους προμηθευτές, αλλά και στους εργαζόμενους στην οικοδομή.
Σύμφωνα μάλιστα με την Ενωση Οικοδόμων Ν. Χανίων, για πρώτη φορά μετά από μια 15ετία άνθησης της οικοδομής εντοπίζεται έξαρση της ανεργίας, αύξηση των περιστατικών απλήρωτης και ανασφάλιστης εργασίας κ.ά. Ειδικότερα:
– Αναφορικά με τις κατασκευαστικές εταιρείες, πέρα από τη δύσκολη θέση της Ηellenic Homes, σοβαρά προβλήματα έχουν προκληθεί και σε άλλες κατασκευαστικές που δραστηριοποιούνταν στο χώρο του Real Estate. "Οι κατασκευαστικές αυτές επλήγησαν από την οικονομική κρίση στο εξωτερικό. Είχαν κτίσει μεγάλο αριθμό νέων κατοικιών ή είχαν ξεκινήσει την κατασκευή άλλων και περίμεναν ότι θα τις πουλούσαν, ωστόσο το ενδιαφέρον μειώθηκε πάρα πολύ, ενώ την ίδια στιγμή «έτρεχαν» οι υποχρεώσεις τους προς τράπεζες κυρίως αλλά και προμηθευτές" δηλώνει εργολάβος που γνωρίζει την τοπική αγορά. Πολλές κατασκευαστικές παραμένουν ουσιαστικά αιχμάλωτες των τραπεζών, χωρίς να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και ήδη έχουν προχωρήσει σε πολύ μεγάλο αριθμό απολύσεων.
– Σε δύσκολη κατάσταση βρίσκεται ένας μεγάλος αριθμός μικροεργολάβων, που απασχολούσαν 10-15 εργαζόμενους και απασχολούνταν αποκλειστικά με τις ιδιωτικές κατασκευές. Στην αγορά ακούγονται οι περιπτώσεις τριών εξ αυτών που αναζητούνται από τους προμηθευτές τους καθώς οφείλουν πολλά χρήματα για αγορά εξοπλισμού.
– Ενας μεγάλος αριθμός "μαστόρων" αλλοδαπών κυρίως από Αλβανία και Συρία έχουν μείνει άνεργοι καθώς έχει πέσει κατακόρυφα η οικοδομική δραστηριότητα.
– Τα έτσι και αλλιώς αυξημένα περιστατικά εργοδοτικής αυθαιρεσίας, έχουν πολλαπλασιαστεί με απολύσεις και μη καταβολή των δεδουλευμένων.
ΟΙ ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ
"Στο νομό Χανίων η οικοδομή το 2009 έχει πέσει πάνω από 50% και σε περιοχές όπως ο Αποκόρωνας μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι η πτώση αυτή έφτασε το 70%. Και μιλάμε για ένα νομό με πολύ ανεπτυγμένη οικοδομική δραστηριότητα" δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Οικοδόμων Ν. Χανίων κ. Παντελής Κουκλάκης. Η ανεργία και η μη ικανοποίηση των συλλογικών συμβάσεων απασχολούν έντονα τους οικοδόμους. " Εχουμε συνέχεια ενοχλήσεις από συναδέλφους που ψάχνουν για δουλειά. Συνάδελφοι που εδώ και μια 10ετία δεν είχαν καθίσει ούτε μια μέρα, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα δούλευαν, αυτή τη στιγμή είναι στο ταμείο ανεργίας και προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα με 400 ευρώ και δεν είναι καθόλου υπερβολή αυτό, μια ματιά στην αγορά το επαληθεύει. Το πρόβλημα ξεκίνησε από τα τέλη του 2008 αλλά έφτασε σε έξαρση από τον Γενάρη του 2009. Αυτή τη στιγμή πάνω από τους μισούς οικοδόμους δεν δουλεύουν" αναφέρει ο κ. Κουκλάκης.
Πέρα από τις κατασκευαστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνταν στο real estate και που σύμφωνα με τον κ. Κουκλάκη έχουν προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα στην αγορά καθώς μαζί τους έχουν παρασύρει και δεκάδες προμηθευτές, υπάρχουν πολλές καταγγελίες σε βάρος μικροεργολάβων.
"Τα περιστατικά που χρειάζεται να παρέμβουμε είναι πάρα πολλά. Εχουν πολλαπλασιαστεί και από ντόπιους και από ξένους εργολάβους, γιατί και συνάδελφοι μετανάστες που την περίοδο της μεγάλης οικοδομικής δραστηριότητας έγιναν μικροεργολάβοι κάνουν τα ίδια και αυτοί τώρα δηλαδή δεν πληρώνουν, δεν ασφαλίζουν τους εργαζόμενους τους, οι περισσότεροι των οποίων είναι κα μετανάστες. Ενας φαύλος κύκλος: είναι να μην γίνεις αφεντικό, ξεχνάς τι έχεις πάθει και κάνεις και εσύ τα ίδια. Την ίδια στιγμή οι μηχανισμοί για να εξαλειφθούν όλα αυτά δεν υπάρχουν. Η επιθεώρηση εργασίας δεν αρκεί, εχει ενισχυθεί κάπως σε άτομα, κάνουν ό,τι μπορούν, αλλά πού να ελέγξουν όλο το νομό. Χρειάζονται 2-3 συνεργεία να δουλεύουν σε καθημερινή βάση. Πάλι οι ξένοι συνάδελφοι εργάτες είναι πιο ευάλωτοι, κάνουμε παρεμβάσεις μερικές φορές λύνεται το πρόβλημα αλλά σε πολλές φορές ακόμα και για δεδουλευμένα πρέπει να πάνε στα δικαστήρια. Από την άλλη το κράτος δεν έχει κάνει τίποτα δεν υπάρχει καμία παρέμβαση για την ενίσχυση του κλάδου όπως έγινε με τις τράπεζες, με τους ξενοδόχους. Αν η οικοδομή δεν δουλέψει δεν δουλεύει η αγορά, αλλά φαίνεται ότι αυτό δεν το έχουν αντιληφθεί" υπογραμμίζει ο πρόεδρος των οικοδόμων.
"ΔΕΝ ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΔΕΙΕΣ"
Το μεικτό μεροκάματο για ένα τεχνίτη, παντρεμένο με παιδιά φτάνει στα 75-80 ευρώ και για ένα απλό οικοδόμο γύρω στα 45-47 ευρώ και όπως υποστηρίζει το σωματείου τους, πολλοί εκ των εργαζομένων στην οικοδομή αναγκάζονται να δουλέψουν με ημερομίσθια πολύ κάτω από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. "Με την υπερανάπτυξη της οικοδομής τα τελευταία χρόνια οι εργολάβοι πήραν πολλά λεφτά είδαμε να κυκλοφορούν πολλοί με τζιπ και μερσεντές. Εκεί κρύβονται χρήματα εργαζομένων, ασφάλεια εργαζομένων. Αυτή τη στιγμή δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι μπορεί να ανακάμψει η οικοδομή. Υπάρχει και ένας φόβος ψυχολογικός και ο κόσμος που πιθανόν έχει μαζέψει κάποια χρήματα για την οικοδομή τα κρατάει. Υπάρχουν πάρα πολλές άδειες που είχαν βγει στα τέλη του 2007 αλλά δεν υλοποιούνται λόγω της κρίσης -και αν οι τράπεζες δεν έπαιζαν αυτά τα παιγνίδια να μη χρηματοδοτούν διάφορες δραστηριότητες. Βλέπω ότι πολύ δύσκολα θα φτάσουμε στο σημείο που ήμασταν πριν ξεκινήσει η κρίση" αναφέρει ο κ. Κουκλάκης.
Ποιότητα κατασκευών;
Ενα άλλο ζήτημα που βάζει ο κ. Κουκλάκης είναι αυτό της ποιότητας των κατασκευών. Οπως επισημαίνει, η έξαρση της οικοδομικής δραστηριότητας με το real estate και τη μεγέθυνση διαφόρων εργολάβων είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθούν τα περιστατικά "κακών" κατασκευών. Ειδικότερα για την περιοχή του Αποκόρωνα "επικρατεί ένα χάλι αλλά δεν βλέπω κανένα να παρεμβαίνει. Οχι μόνο για το περιβάλλον που το έχουν διαλύσει, αλλά και για την κακή κατασκευή πολλών σπιτιών, με αποτέλεσμα ξένοι που έχουν αγοράσει σπίτια τα οποία παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα και να έχουν προσφύγει στα δικαστήρια για επιστροφή χρημάτων κ.λπ. Μεγάλη ευθύνη φέρουν οι εργολάβοι, τη μεγαλύτερη ευθύνη όμως την έχουν οι μηχανικοί", επισημαίνει.
