Του
Γ. Η. ΟΡΦΑΝΟΥ
«Από τον λίγο σου χρόνο, λιγοστό σού γύρεψα…
με της αλήθειας για να μεθύσουμε το κρασί!
Μα καθώς εσύ ούτε ψίχουλο δεν μου έδωσες,
το ψέμα σου ίζημα στο κρασοπότηρο!»
(γκράφιτι σε τοίχο της πόλης)
Πριν λίγες ημέρες, σκεφτήκαμε να βρεθούμε για πρωινό καφέ και εφ’ όλης της ύλης συζήτηση με τον φίλο μου, τον Χρήστο. Έτσι, συναντηθήκαμε στο κέντρο της πόλης και, αφού κάναμε κάποιες αγορές που ήθελε ο καθένας μας, απολαύσαμε το ρόφημά μας, συνομιλώντας και σχολιάζοντας την καθημερινή μας ζωή και την τρέχουσα, εντός και εκτός συνόρων, επικαιρότητα.
Όταν έφτασε η συζήτηση στον ρόλο που παίζει η αλήθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις των σύγχρονων ανθρώπων, ο καθένας μας διατύπωσε διαφορετική θέση. Παρά ταύτα, δε θεώρησα τις διαφωνίες μας ως αιτίες για λογομαχία και δεν προσπάθησα να μεταπείσω τον φίλο μου, ούτε αυτός εμένα, γιατί σεβόμαστε ο ένας και τις αξίες του άλλου και το κοινωνικό και ιδεολογικό «περιβάλλον» στο οποίο και μεγάλωσε και ζει και εργάζεται. Έναν «περίγυρο», ο οποίος, αναμφίβολα, ασκεί σημαντική και πολύπλευρη επιρροή στις σκέψεις και στα λόγια του καθενός μας, μα και στον τρόπο που δρούμε ως μεμονωμένα άτομα και ως μέλη ενός κοινωνικού συνόλου.
Προσωπικά, λοιπόν, νομίζω ότι κάθε άνθρωπος πρέπει, αφού, προηγουμένως, με την αυτογνωσία και την αυτοκριτική, προφυλάξει την ψυχή του από ανόητα και ψυχοφθόρα λάθη, να προτάσσει, πάντα και παντού, την αλήθεια. Να μην παρασύρεται από τον φόβο του πόνου, αλλά να την ομολογεί στον καθρέφτη του πρώτα – πρώτα, πριν την πει χωρίς φτιασίδια και γυμνή στους γύρωθέ του. Και εάν αυτοί δεν αντέχουν να την ακούν και προτιμούν, αντί για αυτόν, κάποιες άλλες, «ανώδυνες» συντροφιές, προτιμότερη, θαρρώ, είναι τότε η μοναξιά παρά ο συμβιβασμός.
Παιδιόθεν, φρονώ πως η αλήθεια ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των ανθρώπων μοιάζει με μιαν πανύψηλη βουνοκορφή, δυσπρόσιτη ναι, μα όχι απρόσιτη. Και, παρά τους ψυχοσωματικούς κόπους ως την κατάχτησή της, την φτάνεις, πιστεύω, όταν αψηφάς το όποιο, μικρομέγαλο, κόστος (περιθωριοποίηση, μοναξιά κ.ά.) και ψάχνεις, αφού πρώτα ψαχτείς και συ πώς και γιατί θα (ή δε θα) ενεργούσες σε ίδια «φάση», τι πραγματικά έσπρωξε κάποιον άνθρωπο να δρα ή να αντιδρά όπως βλέπουμε ή να μένει αδρανής σε μια δοσμένη στιγμή της ζωής. Φτάνεις στην αλήθεια, όταν πετάς τις παρωπίδες και κοιτάς κατάματα ό,τι γίνεται πραγματικά και δεν το διαστρεβλώνεις, δεν το παραποιείς προς ίδιον (πρόσκαιρο) υλικό όφελος. Καταχτάς την αλήθεια, όταν είσαι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να δώσεις άδολος, δίχως αντάλλαγμα να περιμένεις…
Και ποιο είπα, εκείνο το πρωί, στον Χρήστο ότι είναι, κατά τη γνώμη μου, το κέρδος, το όφελος ενός ανθρώπου, μόλις βρει την αλήθεια; Η ψυχική γαλήνη παρά την τρικυμία. Η ισορροπία σε έναν κόσμο που διαρκώς ταλαντεύεται. Η πληρότητα του εσωτερικού μας κόσμου παρά την εξωτερική, τη φαινομενική μοναξιά. Η πνευματική καλλιέργεια ενάντια στην ημιμάθεια. Η αγάπη σε ένα ανθρωπολόι – κηφηναριό που μετέτρεψε τον έρωτα σε συνώνυμο του σεξ και την ευτυχία σε συνώνυμο της καλοπέρασης… Αλήθεια, εσείς τι γνώμη έχετε για όλα τούτα;
