Η εκδήλωση στην Ανώπολη για την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη

Γράφει ο ΚΑΝΑΚΗΣ
Ι. ΓΕΡΩΝΥΜΑΚΗΣ
Την Κυριακή 31 Ιουνίου έγινε στην Ανώπολη Σφακίων μια σεμνή και λαμπρή εκδήλωση για την Επανάσταση του Δασκαλογιάννη και για την 238η επέτειο από τον φριχτό θάνατο που έδωσαν οι υπερβάρβαροι σ’ αυτό τον αρχηγό της Επαναστάσεως στο Ηράκλειο 17/6/1771.
Δεν θα αναφερθώ στην ιστορία της επανάστασης, θα ήθελα μονο να κάνω σύντομη περιγραφή της εκδήλωσης. Πρώτα όμως έχομε την υποχρέωση να ευχαριστήσομε όλους όσους συνετέλεσαν για να αναγνωριστεί, δια Προεδρικού Διατάγματος σαν παγκρήτιος εθνική γιορτή, όπως φυσικά το άξιζε. Τον σπουδαιότερο ρόλο παίξανε οι 4 νομαρχίες μας, μα και οι βουλευτές μας. Για την Κρήτη του ο Δ.Ι. εξεσήκωσε την επανάσταση, μα ούτε εκείνος, ούτε η επαρχία του δεν αισθάνονταν ασφυκτικά τον ζυγό των ανθρωποφάγων. Οταν ο Δ.Ι. επαραδόθηκε στον πασά για να σταματήσει το μακελειό, του είπαν:
"Οι Σφακιανοί δοσίματα, χαράτζια δεν εδίδα,
Πες μου, ιντά ‘ταν αφορμή κι έπεσες στην παγίδα;"
Τότε ο Δασκαλογιάννης απάντησε:
"Εγώ κι αν είμαι Σφακιανός, παιδί της Κρήτης είμαι
και να θωρώ τσοι Χριστιανούς στα βάσανα πονεί με γιατί και τσ’ άλλους χριστιανούς, απού ‘νιε στου σουλτάνο
Δεν τσ’ έχετε για τίβοτσι στον κόσμο τον απάνω…"
Στην εφετινή εκδήλωση, κατά γενική ομολογία, είχαμε μεγαλειώδη επιτυχία από οργάνωση, από τάξη και από περιποίηση. Εγινε ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να γίνει. Ευχαριστούμε και συγχαίρομε όλους όσους συντελέσανε, έμμεσα ή άμεσα.
Ετίμησαν την εκδήλωση με την παρουσία τους: Ο αναπληρωτής υπουργός σε θέματα Δημοσίας Τάξεως κ. Χρήστος Μαρκογιαννάκης ο πρόεδρος της Ενώσεως των Απανταχού Σφακιανών κ. Παύλος Πολάκης οι βουλευτές κ.κ. Μανούσος Βολουδάκης και Μανώλης Σκουλάκης, ο τ. βουλευτής κ. Δαμιανάκης, ο πολιτευτής κ. Μανώλης Κελαϊδής, ο νομάρχης μας κ. Αρχοντάκης με τους αντινομάρχες, η νομάρχης Ηρακλείου κ. Σχοιναράκη, ο δήμαρχος Χανίων κ. Βιρβιδάκης, εκπρόσωποι ή δ/κτές στρατιωτικών και διοικητικών αρχών καθώς και εκπρόσωποι διαφόρων συλλόγων οργανώσεων και δήμων. Ο δήμαρχος Σφακίων κ. Σήφης Λύκος και το Δ.Σ. ήτανε οικοδεσπότες.
Ητανε βέβαια και αρκετό πλήθος από επώνυμους και απλούς ανθρώπους. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση, το καλωσόρισμα από τον δήμαρχο Σφακίων κ. Λύκο τις σύντομες αναφορές στην επανάσταση από τον Νομάρχη Χανίων και τον κ. Δήμαρχο Χανίων εξεφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας η νομάρχης Ηρακλείου κ. Ευαγγελία Σχοιναράκη.
Ετραγούδησαν τα μέλη του Παραδοσιακού συλλόγου “Χρυσόθεμις” ριζίτικο τραγούδι με θέμα τον Δασκαλογιάννη και εχορέψανε πεντοζάλι 12 μέλη του χορευτικού συλλόγου "Τα Σφακιά" που καθένας εχόρευε εις μνήμην και ενός από τους πρωτοκαπετάνιους του Δασκαλογιάννη.
Μετά το πέρας της τελετής, όλο το πλήθος πήγαμε δυτικά της Ανώπολης περί τα 1.000 μ. όπου είχαμε πλουσιότατο γεύμα υπό την σκιά των πεύκων σε μαγευτικότατο περιβάλλον.
Ευχαριστούμε όλους που τιμήσανε την τελετή αυτή (της Κρήτης, όχι της Ανώπολης ή των Σφακίων). Ητανε δική τους τιμή που ήρθανε.
Η μορφολογία του εδάφους στα Σφακιά μα και ο ρόλος των Σφακιανών στις επαναστάσεις εσυντελέσανε ώστε να διαδραματιστούνε τα κορυφαία ιστορικά γεγονότα σ’ αυτό τον τόπο, η επανάσταση του Δασκαλογιάννη και η κήρυξη της επανάστασης του 1821 στη Θ. Παναγία. Εδώ γίνονται οι εκδηλώσεις, γιατί έτσι πρέπει, όμως δεν είναι εκδηλώσεις των Σφακίων μα εκδηλώσεις της Κρήτης.
Εν τούτοις δεν έχομε συνειδητοποιήσει ότι αν έλειπε ο Δασκαλογιάννης και τόσοι άλλοι επώνυμοι και απλοί τυφεκιοφόροι, η Κρήτη θα ήτανε τουρκική επαρχία. Δεν σκεφτόμαστε ότι από τους ήρωες προγόνους μας εκληρονομήσαμε το δικαίωμα να ζούμε ελεύτεροι, μα εκληρονομήσαμε και την υποχρέωση να τους θυμόμαστε και να τους τιμούμε, όχι να είμαστε αχάριστοι.
Ο μεγάλος απών από ιστορικές ηθικές υποχρεώσεις είναι η παιδεία. Οι εκπαιδευτικοί μια φορά εθεωρούσανε λειτούργημα την αποστολή τους και ξεπερνούσασνε κατά πολύ το υπηρεσιακόν τους καθήκον. Μα πάρα πολλούς επεριμέναμε και δεν ήρθανε. Δεν υποκαθιστά την προσωπική τους παρουσία ένα τηλεγράφημα. Μα και ο λαός δεν ανταποκρίνεται επαρκώς. Πάρα πολύ ευχάριστα, πάρα πολύ ωραία επεράσαμε στην Ανώπολη. Είναι δική του τιμή όποιος ξέρει να τιμά τους τιμημένους μα είναι και ευχαρίστηση.
Δυστυχώς στην εποχή μας η ευσυνειδησία, η ευαισθησία, οι ηθικές υποχρεώσεις παραμελούνται. Πρέπει να κρατιόμαστε στις ιστορικές και τις πολιτιστικές μας ρίζες, διότι σκοτεινές σκοπιμότητες θέλουνε να μας αποσπάσουνε από αυτές. Η παιδεία θα έπρεπε να μας συγκρατεί μα αντιθέτως, δίνει το κακό παράδειγμα, αδιαφορώντας παντελώς.