Πάνω από 70 θεµατικές συζητήσεις και παρουσιάσεις, µε περισσότερους από 120 οµιλητές από 17 χώρες, αλλά και περφόρµανς, εργαστήρια µεταφραστικά, εκπαιδευτικά και δηµιουργικής γραφής, θεατρικά δρώµενα, συναυλίες και ξεναγήσεις σε εκθέσεις, περιλαµβάνει το πρόγραµµα του 3ου Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων (ΦΒΧ).
Κορυφαίοι συγγραφείς, ανάµεσα στους οποίους οι Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ (Βουλγαρία), Ματιάς Ενάρ (Γαλλία), Άντονι Πάγκντεν (ΗΠΑ), Αλµπέρτο Γκαρλίνι (Ιταλία), Σαντιάγο Ρονκαλιόλο (Περού), Ρέα Γαλανάκη, Πέτρος Μάρκαρης κ.ά. θα δώσουν το “παρών” στο Φεστιβάλ που διοργανώνει ο ∆ήµος Χανίων, σε συνδιοργάνωση µε την Περιφέρεια Κρήτης, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισµού. Κεντρικό θέµα του φετινού Φεστιβάλ, που θα πραγµατοποιηθεί από Τετάρτη 26 έως και Κυριακή 30 Ιουνίου είναι “Ευρώπη, παρελθόν και µέλλον. Ματιές στη λογοτεχνία, τον πολιτισµό, την πολιτική” και στο πλαίσιο αυτό συγγραφείς, ακαδηµαϊκοί, διανοούµενοι, καλλιτέχνες, εκδότες, µεταφραστές, δηµοσιογράφοι κ.ά. θα παρουσιάσουν πτυχές του έργου τους αλλά και σκέψεις και προβληµατισµούς για το “σήµερα” και το “αύριο” της Ευρώπης.
Καθώς η αντίστροφη µέτρηση για την έναρξη του Φεστιβάλ έχει ξεκινήσει οι “διαδροµές” συνοµίλησαν µε τον διευθυντή του Φεστιβάλ Μανόλη Πιµπλή, τους Κρητικούς συγγραφείς Χρήστο Μαρκογιαννάκη και Γιάννη Νικολούδη, τον εκδότη Χρήστο Τσαντή και τον βιβλιοπώλη Γιώργο Γεωργουδάκη, για τη φετινή διοργάνωση και το πως το Φεστιβάλ εξελίσσεται µέσα στον χρόνο.
ΜΑΝΟΛΗΣ ΠΙΜΠΛΗΣ
Η Ευρώπη
στο επίκεντρο
Η Ευρώπη βρίσκεται στο επίκεντρο των φετινών εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων (Φ.Β.Χ.), ενώ πρόθεση των διοργανωτών, όπως επεσήµανε µιλώντας στις “διαδροµές” ο διευθυντής του Φεστιβάλ, Μανόλης Πιµπλής, είναι το άνοιγµα του Φ.Β.Χ. στο εξωτερικό µε περισσότερες συνεργασίες και συµπράξεις. «Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα γίνει µια κουβέντα για τα Φεστιβάλ γενικά αλλά και πιθανές συνεργασίες που µπορεί να αναπτυχθούν. Αυτή η προοπτική πιστεύουµε ότι θα διευρύνεται χρόνο µε τον χρόνο, καθώς είναι κι αυτός ένας στόχος του Φεστιβάλ», τόνισε, µεταξύ άλλων, ο κ. Πιµπλής.
Πώς επιλέξατε τη θεµατική για την Ευρώπη για το φετινό Φεστιβάλ;
Είναι ένα θέµα που µας απασχολεί όλο και περισσότερο και βέβαια λάβαµε υπόψη ότι είναι µια χρονιά ευρωεκλογών αλλά κι ότι -όπως συνέβη- καταγράφεται µια άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Εποµένως, θεωρήσαµε πολύ επίκαιρο ένα τέτοιο θέµα. Αισθανόµαστε µάλιστα ότι αυτή η επιλογή, που έγινε αρκετό καιρό πριν, τελικά δικαιώθηκε καθώς κυκλοφόρησαν πολλά βιβλία το τελευταίο διάστηµα που έχουν σχέση µε την Ευρώπη. Βιβλία τα οποία δεν είναι µόνο δοκιµιακά αλλά και λογοτεχνικά, όπως το “Grand Hotel Europa” του Ολλανδού συγγραφέα Ίλια Λέοναρντ Πφέιφερ, το “Ο χορός της προδοσίας” του Γάλλου Mathias Énard, αλλά και το “Χρονοκαταφύγιο” του Βούλγαρου συγγραφέα Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ, οι συγγραφείς των οποίων θα συµµετέχουν στο Φεστιβάλ. Είναι δηλαδή ένα θέµα που απασχολεί και τους ειδικούς επιστήµονες, όπως ο Anthony Pagden που έχει γράψει το “Η επιδίωξη της Ευρώπης” και θα δώσει το “παρών” στις εκδηλώσεις, αλλά και τους λογοτέχνες παρότι το θέµα Ευρώπη δεν θα λέγαµε ότι είναι ένα θέµα λογοτεχνικά “πιασάρικο”. Ωστόσο, προβάλλουν πλέον τέτοια αδιέξοδα µπροστά µας που οι λογοτέχνες αισθάνονται την ανάγκη να µιλήσουν γι’ αυτό έστω και ως φόντο των ιστοριών τους.
Η Ευρώπη ως ένας κοινός τόπος θα λέγαµε…
Είναι, ίσως, η πρώτη φορά που οι πολιτικοκοινωνικές και οικονοµικές εξελίξεις δηµιουργούν ένα αίσθηµα ότι µπορεί να υπάρχουν κοινές αναφορές στο έργο των λογοτεχνών, αλλά κι ένα στοιχείο κοινής ταυτότητας. Ένας κοινός τόπος – ακόµα κι αν αυτό το ενδιαφέρον περιορίζεται στην αγωνία, την ανησυχία και τον φόβο να µην διαλυθεί η Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το άνοιγµα του Φεστιβάλ σε πιο επιστηµονικές προσεγγίσεις όπου θα συζητηθεί αυτή η θεµατική από ανθρώπους που δεν ανήκουν στον στενό λογοτεχνικό πυρήνα;
Σίγουρα µας ενδιαφέρει το δοκίµιο. Απλώς δεν περίµενα κι εγώ τόση ενασχόληση µε το θέµα από λογοτέχνες και µάλιστα µεγάλα ονόµατα που θα έρθουν στα Χανιά.
Η τέχνη και η λογοτεχνία έχουν το προνόµιο να λειτουργούν σαν κεραίες της εποχής µας, όπως λέγονταν και η ιστορική εκποµπή των Ανταίου Χρυσοστοµίδη και Μικέλας Χαρτουλάρη. ∆εν λειτουργεί κι έτσι;
Βέβαια. Οι λογοτέχνες δεν λειτουργούν ποτέ εν κενώ. Οι περισσότεροι παίρνουν στοιχεία από την εποχή τους και διαθέτουν “κεραίες” – αυτό είναι χαρακτηριστικό των καλών συγγραφέων – και µπορούν να οσµίσθούν ότι κάπου υπάρχει έδαφος για σκάψιµο, αναζήτηση, προβληµατισµό και λογοτεχνία. Κάπως έτσι νοµίζω ότι κι η Ευρώπη από ένα µη δηµοφιλές λογοτεχνικό θέµα µετατράπηκε σε ένα πεδίο λογοτεχνικής και δοκιµιακής διερεύνησης.
Τι αλλαγές φέρνει το 3ο Φεστιβάλ σε σύγκριση µε τα προηγούµενα;
Στο πρόγραµµα υπάρχει ένα στοιχείο µεγαλύτερης πυκνότητας και εµβάθυνσης. Λιγότερες θεµατικές που πηγαίνουν πιο βαθιά. Επίσης, φέτος προσεγγίζουµε το θέµα βιβλίο από πολλές διαφορετικές µεριές. ∆εν είναι µόνο δοκίµιο και λογοτεχνία αλλά και µεταφραστές –όπου θα πραγµατοποιηθεί κι ένα µεγάλο διεθνές εργαστήριο για τη µετάφραση- όπως και βιβλιοθήκες, όπου θα γίνει µια µεγάλη εκδήλωση που διοργανώνει η Ένωση Βιβλιοθηκονόµων Ελλάδος µε τη συµµετοχή δηµοτικών και ακαδηµαϊκών βιβλιοθηκών της Κρήτης. Επιπλέον, στο φετινό Φεστιβάλ θα ανακοινωθεί για πρώτη φορά µια έρευνα του Πανεπιστηµίου ∆υτικής Μακεδονίας µε θέµα “Είναι το διάβασµα απόλαυση για τους νέους; Εξερευνώντας τη θέση του βιβλίου στη ζωή της Gen-Z”. Εποµένως το Φεστιβάλ κάνει ανοίγµατα προς διάφορες κατευθύνσεις και πεδία που έχουν να κάνουν µε το βιβλίο. Παράλληλα, το Φεστιβάλ πλαισιώνει µια παράσταση -σε συνεργασία µε το ∆ΗΠΕΘΕΚ- που έχει να κάνει µε το βιβλίο.
Γίνονται αλλαγές και στους χώρους;
Στους δύο βασικούς χώρους το θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” και Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου – Μεγάλο Αρσενάλι προστίθενται και κάποιοι ακόµα: µια πλήρως ανακαινισµένη αίθουσα εκδηλώσεων στο θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” (“Αίθουσα 2”), το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης (Νεώριο Μόρο) και το Κινητό Αστικό Καθιστικό του ∆ήµου Χανίων (Mobile Urban Living Room- MULaR), που θα τοποθετηθεί στην Πλατεία Κατεχάκη στο παλιό λιµάνι. Τα δύο πρώτα χρόνια δοκιµάσαµε το Γιαλί Τζαµί αλλά δεν “δούλεψε” ως αίθουσα εκδηλώσεων, όπως και τη Σαµπιονάρα που παρουσιάζει κάποιες δυσκολίες λόγω διαρρύθµισης αλλά και την αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου “Χρυσόστοµος”, που είχαµε καλή συνεργασία αλλά ήταν κάπως αποµακρυσµένη από τις άλλες αίθουσες.
Πώς βλέπετε να εξελίσσεται το Φεστιβάλ µέσα στον χρόνο; Τι κερδίζει και πού “κολλάει”;
Κερδίζει όλο και περισσότερο την εµπιστοσύνη του κόσµου του βιβλίου στην Κρήτη και πανελλαδικά. Στην Αθήνα συζητιέται πολύ το Φεστιβάλ των Χανίων και περιµένω ότι φέτος θα το δούµε και σε επίπεδο επισκεψιµότητας. Θα δούµε δηλαδή περισσότερους Αθηναίους και από άλλες περιοχές. Αυτό είναι κάτι που αν επιτευχθεί θα είναι πολύ σηµαντικό. Από εκεί και πέρα, ∆ήµος Χανίων και Περιφέρεια Κρήτης – Π.Ε. Χανίων είναι θερµοί υποστηρικτές της διοργάνωσης χωρίς να απουσιάζουν γραφειοκρατικά προβλήµατα που προκύπτουν από αντικειµενικούς παράγοντες. Για παράδειγµα φέτος µε κυβερνητική απόφαση καταργήθηκαν νοµικά πρόσωπα των ∆ήµων, µεταξύ αυτών και η ΚΕΠΠΕ∆ΗΧ-ΚΑΜ. Σε κάθε περίπτωση πάντως το Φεστιβάλ έχει εξελιχθεί σε θεσµό κι αυτό µας χαροποιεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΚΗΣ
«Έλειπε ένα τέτοιο Φεστιβάλ από
την Κρήτη»
«Έχω τη χαρά να συµµετέχω στο φεστιβάλ από την πρώτη του χρονιά, µε νέο, κάθε φορά, βιβλίο. Από την πρώτη στιγµή, ήταν φανερό πως χάρη στους διοργανωτές, ανθρώπους που αγαπούν και γνωρίζουν το βιβλίο, χάρη στο πρόγραµµα και στους συγγραφείς που φιλοξενεί θα προσέφερε κάτι δυναµικό, κάτι που έλειπε από την Κρήτη, ίσως και την Ελλάδα». Αυτό επεσήµανε, µεταξύ άλλων, ο συγγραφέας Χρήστος Μαρκογιαννάκης µιλώντας στις “διαδροµές” για το πως βλέπει να εξελίσσεται το Φ.Β.Χ. µέσα στον χρόνο.
Ο ίδιος τόνισε ότι «κάθε νέα διοργάνωση θέτει τον πήχη πιο ψηλά» και πως «δεν είναι τυχαίο πως το ∆ιεθνές Φεστιβάλ Χανίων έχει γίνει µέσα σε µόλις τρία χρόνια σηµείο αναφοράς και προορισµός για πολλούς συγγραφείς».
Τι όµως προσφέρουν τα Φεστιβάλ Βιβλίου σε µια εποχή που η επικοινωνία περνάει όλο και περισσότερο µέσα από ψηφιακά κανάλια; «Τα λογοτεχνικά φεστιβάλ είναι απόδραση από τον ψηφιακό κόσµο και την επαφή αποκλειστικά µέσω κοινωνικών δικτύων µεταξύ δηµιουργών και κοινού. Προσφέρουν την αµεσότητα της ζωντανής επαφής, την ευκαιρία στους αναγνώστες να δουν, να ακούσουν και να συνοµιλήσουν µε συγγραφείς που έχουν διαβάσει και να ανακαλύψουν νέες πένες. Παράλληλα, στους δηµιουργούς επιτρέπουν να επικοινωνήσουν το έργο τους και να ανταλλάξουν απόψεις µε αναγνώστες και άλλους συγγραφείς, κάτι µπορεί να εξελιχθεί σε πηγή έµπνευσης. ∆εν είναι τυχαίο πως στη Γαλλία όπου ζω, µικρά ή µεγαλύτερα φεστιβάλ λαµβάνουν χώρα σε διαφορετικά σηµεία της χώρας κάθε Σαββατοκύριακο, σε πολλά από τα οποία συµµετέχω ήδη από την κυκλοφορία του πρώτου µου βιβλίου στα γαλλικά το 2017 έως και σήµερα, 7 χρόνια κι έξι βιβλία αργότερα», απάντησε ο κ. Μαρκογιαννάκης.
Ως προς το αν τα Φεστιβάλ µπορούν να βοηθήσουν στην εκτός συνόρων προώθηση ενός συγγραφέα τόνισε ότι για να συµβεί αυτό «χρειάζονται κι άλλους επαγγελµατίες όπως ατζέντηδες και µεταφραστές, κυρίως όµως µια επιθετική κεντρική πολιτική βιβλίου»: «Για να φτάσει το έργο περισσότερων Ελλήνων συγγραφέων στο εξωτερικό κάποια εργαλεία ήδη υπάρχουν: η κρατική χρηµατοδότηση µεταφράσεων, η συµµετοχή της χώρας µέσω των αρµόδιων κέντρων και ιδρυµάτων σε σχετικά fora και φεστιβάλ. Το αν γίνεται πλήρης αξιοποίησή τους είναι άλλη συζήτηση… Η δική µου περίπτωση είναι διαφορετική, µιας και η ζωή και ο κορµός της καριέρας µου είναι στη Γαλλία, όπου, όπως ανέφερα νωρίτερα, τα συχνά φεστιβάλ βοηθούν στην προώθηση και την επαφή µε το γαλλικό (µεταξύ άλλων) αναγνωστικό κοινό».
Τέλος, στην ερώτησή µας αν η αστυνοµική λογοτεχνία τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος και παράλληλα µια ισότιµη σχέση ανάµεσα στα άλλα λογοτεχνικά είδη, σχολίασε: «Όντως η παλαιότερη τάση αντιµετώπισης της αστυνοµικής και νουάρ λογοτεχνίας ως πασατέµπο για το αεροδρόµιο, την παραλία ή τον σιδηροδροµικό σταθµό ξεπερνιέται. Η µεγαλύτερη σε σχέση µε το παρελθόν παραγωγή (παγκόσµια αλλά και στην Ελλάδα ειδικότερα) οδηγεί σε αναλογικά περισσότερα ποιοτικά αστυνοµικά αναγνώσµατα. Έχει γίνει πια κατανοητό πως ένα καλογραµµένο αστυνοµικό µυθιστόρηµα αποτελεί µελέτη των µύχιων της ανθρώπινης ψυχής, και αποτυπώνει, προσπαθεί να κατανοήσει και να εξηγήσει την κοινωνία όπου εκτυλίσσεται. Και σε αυτή τη µεταστροφή οι Γάλλοι αποδεικνύονται πρωτοπόροι: τα τελευταία χρόνια το µεγαλύτερο λογοτεχνικό βραβείο (Goncourt) έχει αποδοθεί και στον Pierre Lemaitre, κατεξοχήν συγγραφέα αστυνοµικής λογοτεχνίας (έστω και για µη αστυνοµικό βιβλίο) αλλά και σε βιβλία µε στοιχεία νουάρ (και φανταστικού) όπως η Ανωµαλία του Hervé Le Tellier, Ελπίζω να δούµε κάτι αντίστοιχο σύντοµα κι εδώ».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΝΤΗΣ:
«Να δοθεί έµφαση
στην τοπική παραγωγή»
«Ό,τι γίνεται σε µια πόλη γύρω από το βιβλίο είναι σηµαντικό και βοηθάει. Πόσο µάλλον όταν έρχονται λογοτέχνες διεθνούς εµβέλειας. Από την άλλη µεριά, χρειάζεται µέσα από την εµπειρία των 3 αυτών χρόνων, να βελτιωθούν ορισµένα αδύνατα σηµεία για να δοθεί ακόµα µεγαλύτερη ώθηση», σηµείωσε ο υπεύθυνος των εκδόσεων Ραδάµανθυς Χρήστος Τσαντής µιλώντας στις “διαδροµές” για τη συµβολή του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων στον χώρο του βιβλίου και την τοπική κοινωνία.
Ειδικότερα, τόνισε ότι θα πρέπει να δοθεί µεγαλύτερη έµφαση στην ανάδειξη των τοπικών εκδόσεων και συγγραφέων: «Είναι πάρα πολύ σηµαντικό που το Φεστιβάλ προσκαλεί αναγνωρισµένους δηµιουργούς αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάµε να προβάλλουµε και τη δική µας δουλειά. Στο Φεστιβάλ για παράδειγµα οι τοπικοί εκδότες -σίγουρα εµείς, αλλά αν δεν κάνω λάθος και οι υπόλοιποι- συµµετέχουν µε µία εκδήλωση κι ένα βιβλίο ο καθένας, ενώ θα µπορούσε να υπάρχει µια ενότητα µε συγγραφείς τοπικούς», επεσήµανε ο κ. Τσαντής και συµπλήρωσε ότι στα Χανιά καταγράφεται µια αξιοσηµείωτη βιβλιοπαραγωγή, ενώ πολλά από τα βιβλία που κυκλοφορούν έχουν µία ευρύτερη εµβέλεια.
«Εποµένως θεωρώ ότι λείπει η δυνατότητα µεγαλύτερης συµµετοχής των ντόπιων εκδόσεων. Από εκεί και πέρα, χρειάζεται να υπάρχει και η διάσταση της έκθεσης βιβλίου. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ εκτίθενται κάποια βιβλία αλλά είναι εκείνα των οµιλητών που παίρνουν µέρος στις εκδηλώσεις. Θα µπορούσαµε να είχαµε µια µεγάλη έκθεση που να αγκαλιάσει και τα τοπικά βιβλιοπωλεία», ανέφερε ο κ. Τσαντής, ενώ τόνισε ότι ίσως θα έπρεπε να επανεξεταστεί και η περίοδος που γίνεται το Φεστιβάλ καθώς το καλοκαίρι δεν ευνοεί και την οργανική εµπλοκή των σχολείων που θα µπορούσε να τονώσει και την εκπαιδευτική διάσταση της διοργάνωσης. «Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει η δυνατότητα να έχουµε κάτι ακόµα πιο σπουδαίο βελτιώνοντας τις όποιες αδυναµίες», είπε καταλήγοντας ο κ. Τσαντής.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΥ∆ΗΣ:
«Το Φεστιβάλ αποτελεί βήµα για νέους συγγραφείς»
«Οι καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται σε µεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) κακά τα ψέµατα έχουν περισσότερες ευκαιρίες παρουσίασης του έργου τους (παρουσιάσεις, φεστιβάλ, συναντήσεις, βραβεία). Αυτός ο συγκεντρωτισµός αδικεί εκ των πραγµάτων τους συγγραφείς της περιφέρειας και περισσότερο τους νέους που συνήθως είναι πιο ευάλωτοι. Οπότε µια από τις λειτουργίες σηµαντικών περιφερειακών φεστιβάλ, όπως αυτό των Χανίων, είναι ακριβώς ότι αποτελεί ένα σοβαρό βήµα για συγγραφείς που δεν έχουν εναλλακτικούς τρόπους προκειµένου να παρουσιάσουν το έργο τους σε ένα ευρύτερο κοινό».
Αυτό υπογράµµισε, µεταξύ άλλων, ο συγγραφέας Γιάννης Νικολούδης, µιλώντας στις “διαδροµές” για τη σηµασία των φεστιβάλ για τους νέους συγγραφείς.
Στην ερώτησή µας αν η όσµωση µε άλλους Έλληνες και ξένους λογοτέχνες έχει και µια δηµιουργική διάσταση, βοηθώντας στην εξέλιξη ενός συγγραφέα, ο κ. Νικολούδης απάντησε: «Βοηθάει. Η επαφή βέβαια µε το έργο ενός συγγραφέα βοηθάει πολύ περισσότερο. Με άλλα λόγια, η περσόνα του συγγραφέα ποτέ δεν υποκαθιστά τα βιβλία του. Από την άλλη η επαφή µε τους συγγραφείς µπορεί να γίνει µια καλή αφορµή για να διαβάσει κανείς τα ίδια τα βιβλία. Να προσθέσω όµως κάτι: ένας προικισµένος και ελκυστικός οµιλητής δεν σηµαίνει απαραίτητα ότι γράφει και εµπνευσµένα βιβλία. Και το αντίστροφο βέβαια. Πέρα από τις προσωπικότητες των συγγραφέων και τα βιβλία τους, οι συναντήσεις µε άλλους συγγραφείς, και κυρίως συγγραφείς του εξωτερικού, µας δίνουν την ευκαιρία να δούµε πως βλέπουν εκείνοι το βιβλίο και τη λογοτεχνία – ανοιγόµαστε έτσι σε νέες τακτικές και στρατηγικές βιβλίου».
Τέλος, ερωτηθείς για το τι προσθέτει στη σύγχρονη ταυτότητα της Κρήτης µία τέτοια διοργάνωση ο Ηρακλειώτης λογοτέχνης σχολίασε: «Πολλά. Την Κρήτη έχουµε µάθει να τη φιλτράρουµε µέσα από κλισέ. Ειδικά τα τελευταία χρόνια µέσω της υπερανάπτυξης του τουρισµού η Κρήτη για πολλούς δεν αντιπροσωπεύει τίποτα άλλο πέρα από ευκαιρίες για καλό φαγητό και ωραίες τοποθεσίες ιδανικές για να προβάλει κανείς το εγώ του στα σόσιαλ µίντια. Αυτό, δυστυχώς, έχει συντριπτική επίδραση στο πως βλέπουµε τον εαυτό µας. Η Κρήτη – όπως κάθε άλλος τόπος – δεν µπορεί να είναι µόνο αυτό. Φεστιβάλ για το βιβλίο –και µάλιστα το καλό βιβλίο– δίνουν, στον βαθµό που µπορούν, διεξόδους στην ασφυκτική πολιτιστική συνθήκη που (µας επέβαλλαν; Επιβάλλαµε εµείς στον εαυτό µας;) βιώνουµε τα τελευταία χρόνια».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥ∆ΑΚΗΣ:
«Τα φεστιβάλ φέρνουν κοντά τον κόσµο του βιβλίου»
Ο Γιώργος Γεωργουδάκης από το βιβλιοπωλείο “Σποράκι”, συµµετέχει µαζί µε τα βιβλιοπωλεία “Το τρενάκι”, “Σιαµιαµύθι” και “Comixadiko”, στο Φεστιβάλ φέρνοντας κοντά το κοινό µε τα βιβλία που θα παρουσιαστούν: «Κύρια αποστολή µας είναι να εξυπηρετήσουµε τους προσκεκληµένους του Φεστιβάλ ώστε το κοινό να βρει τα βιβλία τους, να συζητήσουν γι’ αυτά, να τα διαβάσουν οι αναγνώστες κ.λπ. Παράλληλα, µέρος της δουλειάς µας είναι να ενηµερώσουµε το κοινό για τα βιβλία που θα συζητηθούν», ανέφερε, ενώ ερωτηθείς για το αν δράσεις όπως τα φεστιβάλ τονώνουν τη φιλαναγνωσία σχολίασε: «Πιστεύω ότι αυτή τη στιγµή, µετά τα σόσιαλ µίντια, είναι ο νούµερο δύο επιδραστικός παράγοντας που µπορεί να παράγει κουβέντα κ.λπ. γύρω από ένα βιβλίο. Το πλεονέκτηµα των φεστιβάλ είναι ότι φέρνουν κοντά, µε άµεσο τρόπο, όλο τον κόσµο των βιβλίων: συγγραφείς, µεταφραστές, εικαστικούς, εκδότες, αναγνώστες κ.ά. Κι αυτό είναι µια συνθήκη που παράγει µια δυναµική».
Ποιοι είναι όµως οι λόγοι που µόλις 4 βιβλιοπωλεία της πόλης συµµετέχουν στο Φεστιβάλ κι όχι περισσότερα; «Υπάρχουν πρακτικοί λόγοι αλλά και γραφειοκρατικές και λογιστικές δυσκολίες που εξωθούν τους περισσότερους βιβλιοπώλες να µην συµµετάσχουν σε τέτοιες διοργανώσεις», απάντησε, ενώ σε ό,τι αφορά το έλλειµµα µια εκθεσιακής διοργάνωσης γύρω από το βιβλίο στα Χανιά, που επισηµαίνουν άνθρωποι του βιβλίου, τόνισε: «Νοµίζω κι εγώ ότι λείπει. Θα ήταν κι αυτό µια δράση που θα κατέβαζε τον κόσµο κάτω και θα αποτελούσε µια αφορµή συνάντησης και µοιράσµατος».
«Σε κάθε περίπτωση, για εµάς ως “Σποράκι” το Φεστιβάλ αποτέλεσε την αφορµή να συναντηθούµε µε άλλα βιβλιοπωλεία, µε τα οποία δεν είχαµε προηγουµένως επαφή. Αυτό µας έδωσε δύναµη καθώς µοιραστήκαµε κοινές αγωνίες και µας άνοιξε ένα δρόµο συνεργασίας. Αυτή η συλλογικότητα µας έδωσε φτερά και κουράγιο», είπε καταλήγοντας ο κ. Γεωργουδάκης.
Εργαστήρια – περφόρµανς –
ειδική έκδοση
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα πραγµατοποιηθούν εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες. Ειδικότερα:
– “Μια φωλιά για µένα” της Βαλεντίνας Παπαδηµητράκη, Πέµπτη 27.6, στις 11:00-12:00 στο Μεγάλο Αρσενάλι.
– “Ταξιδεύοντας µε φαντασία” της Μελίνας Ηλιοπούλου, 12:00-13:00 στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης.
– “Κρυψώνες αυτοεκτίµησης” και “Η έννοια του εαυτού” της Άννας Νεµπαυλάκη, Παρασκευή 28.6, 11:00-13:00 και Κυριακή 30.6, 11:00-13:00, στο Μεγάλο Αρσενάλι.
– Εργαστήριο για εκπαιδευτικούς της Μελίνας Ηλιοπούλου, Σάββατο 29.6, 12:00-13:00, στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης.
– “Μπλε σάκοι: Ενώνουµε λέξεις, φτιάχνουµε αφηγήσεις”, Σάββατο 29.6, 11:00-12:30, Μεγάλο Αρσενάλι, για ενήλικες και οικογένειες µε παιδιά ηλικίας 5 έως 15 ετών. Ιδέα-Εµψύχωση: Μαρία Α. ∆ρακάκη, επιµελήτρια Μουσείου Σχολικής Ζωής.
– “Εργαστήριο γυναικείας ποιητικής γραφής”, Κυριακή 30.6, 11:00-14:00, Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2. Για γυναίκες κάθε ηλικίας. Επιµέλεια: Παυλίνα Μάρβιν, συγγραφέας. Με την υποστήριξη της ∆ηµοτικής Βιβλιοθήκης Χανίων και του comixadiko.
Επίσης, θα πραγµατοποιηθεί, µεταξύ άλλων, η performance “Οι µοίρες”, Πέµπτη 27.6, 22:00-23:00, Σκάλα της οδού Αγίου Μάρκου. Γράφει και αφηγείται η συγγραφέας Παυλίνα Μάρβιν. Στη φωνή και στην κιθάρα ο τραγουδοποιός Κρέων Κανακάρης
Τέλος, το 3ο Φ.Β.Χ., σε συνεργασία µε τις εκδόσεις “Κείµενα” θα παρουσιάσει, πριν την επίσηµη κυκλοφορία του στην Ελλάδα και το εξωτερικό, το νέο µυθιστόρηµα του συγγραφέα αστυνοµικής λογοτεχνίας, δραµατουργού και µεταφραστή, Πέτρου Μάρκαρη, “Η βία της αποτυχίας”, το Σάββατο 29.6, 20:00-21:00, Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης. Το βιβλίο θα διατίθεται σε µία συλλεκτική έκδοση σε περιορισµένα αριθµηµένα αντίτυπα.
Το Φεστιβάλ µε αριθµούς
και λίγα λόγια
– 70 θεµατικές συζητήσεις και παρουσιάσεις
– 120 οµιλητές
– 24 συµµετοχές από 17 χώρες: ΗΠΑ, Γερµανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ισπανία, Ιταλία, Ελβετία, Ολλανδία, Κύπρος, Βουλγαρία, Τουρκία, Αργεντινή, Μεξικό, Κολοµβία, Νικαράγουα, Περού, Κόστα Ρίκα.
– 35 εκδότες: Gutenberg, Loggia, Άγρα, Αλεξάνδρεια, Ασίνη, Βακχικόν, ∆ιόπτρα, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Έρεισµα, Θράκα, Ίκαρος, Ιωλκός, Καλειδοσκόπιο, Καλέντης, Καρµάνωρ, Καστανιώτης, Κείµενα, Κίχλη, ΚΨΜ, Λιβάνης, Μεταίχµιο, Μετρονόµος, Μίνωας, Νήσος, Πανεπιστηµιακές Εκδόσεις Κρήτης, Πατάκης, Περισπωµένη, Πόλις, Ποταµός, Πυξίδα της Πόλης, Ραδάµανθυς, Στερέωµα, Τόπος, Ψυχογιός, Ωκεανός.
– 4 βιβλιοπωλεία: Σποράκι, Σαµιαµύθι, Το τρενάκι, Comixadiko.
– 4 αίθουσες εκδηλώσεων: Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου – Μεγάλο Αρσενάλι, Θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” και “Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2” και Ναυτικό Μουσείο Κρήτης – Νεώριο Μόρο.
– 7 εργαστήρια για µικρούς και µεγάλους
– 1 Info Point: στο Κινητό Αστικό Καθιστικό του ∆ήµου Χανίων (Mobile Urban Living Room- MULaR) που θα τοποθετηθεί στην Πλατεία Κατεχάκη στο παλιό λιµάνι, θα προβάλλεται το καθηµερινό πρόγραµµα εκδηλώσεων, θα διανέµεται ενηµερωτικό υλικό και θα φιλοξενηθεί ο ρ/σ ∆ίκτυο FM 91.5, ο οποίος θα µεταφέρει τον παλµό του Φεστιβάλ στα FM.
– 2 ξεναγήσεις για τους επισκέπτες του Φεστιβάλ στην έκθεση “50 χρόνια από την αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας. Μνήµες και Τεκµήρια” (επιµέλεια: Λευτέρης Λαµπράκης, συνεργασία: Άννα Λαµπαρδάκη, Μαρία Μιχελογιάννη), στο Πνευµατικό Κέντρο Χανίων.
Το πρόγραµµα
Το πλήρες και αναλυτικό πρόγραµµα των εκδηλώσεων και δράσεων του 3ου Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων είναι διαθέσιµο στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ: https://www.chaniabookfestival.gr/ekdiloseis
