ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ

Στο “κόκκινο” είναι η ρύπανση στο Αιγαίο! Στο κρουαζιερόπλοιο “Sea Diamond”, που ναυάγησε ανοιχτά της Σαντορίνης, προσδιορίστηκαν και εν μέρει εκτιμήθηκαν υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων ουσιών, οι οποίες είναι τοξικές, επίμονες και δείχνουν υψηλότατη προδιάθεση για βιοσυσσώρευση.
Τα παραπάνω επισημαίνει το Εργαστήριο Διαχείρισης Τοξικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, το οποίο ανέλαβε την εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο πλαίσιο προγράμματος για τον ποιοτικό και ποσοτικό χαρακτηρισμό επικίνδυνων και τοξικών ουσιών από το ναυάγιο του “Sea Diamond”.
Οπως επισημαίνει ο διευθυντής του Εργαστηρίου Διαχείρισης Τοξικών και Επικίνδυνων Ουσιών, καθηγητής Ευάγγελος Γιδαράκος, η μεγάλη έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από ανεπιθύμητες επιδράσεις τόσο στην οικολογία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όσο και στην υγεία του ανθρώπινου πληθυσμού.
Ακόμα ο κ. Γιδαράκος επισημαίνει ότι “με τις μελλοντικές δειγματοληψίες, τις αναλύσεις και τις πειραματικές δοκιμές για την προσομοίωση φυσικοχημικών φαινομένων σε εργαστηριακή κλίμακα θα γίνει όσο το δυνατόν ακριβέστερη εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητας αναφορικά με τη σταδιακή απελευθέρωση των επικίνδυνων και τοξικών ουσιών από το ναυάγιο. Η ανάπτυξη μιας σωστής βάσης δεδομένων, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επιπτώσεις από την ανεξέλεγκτη απελευθέρωση επικίνδυνων ουσιών στο θαλάσσιο περιβάλλον, είναι επιτακτική ανάγκη και αποτελεί βασική προϋπόθεση της μελέτης του Πολυτεχνείου Κρήτης”.
Τονίζει δε ότι “στη μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποφυγή κάθε είδους αβάσιμης και μη τεκμηριωμένης κινδυνολογίας. Ταυτόχρονα όμως καμία πτυχή οιασδήποτε πιθανής περιβαλλοντικής επίπτωσης δεν θα αποσιωπηθεί”.
Επιπλέον ο κ. Γιδαράκος σημειώνει: Και τώρα στο ναυάγιο του “Sea Diamond”:
“Είναι πραγματικά ανησυχητικό το γεγονός ότι χρειάζεται ένα ναυάγιο ή μία ανθρώπινη και περιβαλλοντική τραγωδία, για να προκύψει ένας ουσιαστικός διάλογος των κρατικών αρχών, ΜΜΕ, επιστημόνων, φορέων και πολιτών, σε θέματα σχετικά με την προστασία των ελληνικών θαλασσών. Οι πολίτες και γενικά η πολιτεία οφείλουν να αναρωτηθούν, ποια θα πρέπει να είναι η έκταση της επόμενης καταστροφής που περιμένει το Αιγαίο, για να συνεχιστεί ο διάλογος και η ουσιαστική προσπάθεια προστασίας του.
Το σχετικά πρόσφατο ναυάγιο της Σαντορίνης έδειξε την ανυπαρξία του κρατικού μηχανισμού και των θεσμών, για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε σοβαρού θαλάσσιου ατυχήματος. Δεν είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε ένα έκτακτο θαλάσσιο περιστατικό, το οποίο συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ημέρας, με ιδανικές καιρικές συνθήκες, σε ένα λιμάνι με μεγάλη κίνηση, στην αρχή της τουριστικής περιόδου (όπου θεωρητικά ο κρατικός μηχανισμός είναι σε πλήρη ετοιμότητα). Τι θα συμβεί στην περίπτωση που θα υπάρξει ένα πραγματικά σοβαρό ατύχημα πετρελαιοφόρου, υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες, σε μία δυσπρόσιτη περιοχή;
Πρέπει να τονίσουμε ότι το Αιγαίο διαπλέεται ετησίως από περισσότερα από 60.000 εμπορικά πλοία, εκ των οποίων τα 6.000 είναι πετρελαιοφόρα που μεταφέρουν από 100.000 – 200.000 τόνους βαριά πετρελαιοειδή (ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στο ατύχημα του Exon Valdez το 1989 στην Αλάσκα, διέφυγε μία σχετικά μικρή ποσότητα πετρελαίου από το συνολικό φορτίο του πλοίου -περίπου 25.000 τόνοι- καταστρέφοντας όμως μία περιοχή αντίστοιχη του Αιγαίου σε έκταση. Σήμερα, έπειτα από 20 χρόνια τα οικοσυστήματα της περιοχής παρουσιάζουν την ίδια εικόνα καταστροφής)”.
ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Γενικότερα, σχετικά με τη ρύπανση στο Αιγαίο, ο κ. Γιδαράκος, διατυπώνει τις εξής παρατηρήσεις:
– Η κατανάλωση θαλασσινών είναι επικίνδυνη.
– Υπάρχει εκτεταμένη ρύπανση από μικροσκοπικές ίνες πλαστικών.
– Παρατηρούνται ελλιπή μέτρα ουσιαστικής διαχείρισης ή προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ
Υπενθυμίζεται ότι το ναυάγιο του “Sea Diamond” έγινε τον Απρίλιο του 2007 όταν πήρε κλίση από εισροή υδάτων ανοικτά της Σαντορίνης. Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η επιχείρηση διάσωσης.
Το “Sea Diamond” άρχισε να παίρνει νερά, περίπου στις 4 μ.μ., τη Μ. Πέμπτη, σε απόσταση μισού ναυτικού μιλίου ανοικτά των ακτών των Φηρών και πήρε κλίση από τη δεξιά πλευρά. Η αρχική κλίση, σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, ήταν 12 μοίρες δεξιά, με αποτέλεσμα ο πλοίαρχος να διατάξει την εγκατάλειψή του.