Παρουσιάστηκαν την Τρίτη 26/1/10 στα γραφεία της Αντιπροσωπίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα τα αποτελέσματα της έρευνας του νέου «Τακτικού Ευρωβαρόμετρου 72 (Φθινόπωρο 2009) για την Ελλάδα». Το τακτικό Ευρωβαρόμετρο 72.4 διεξήχθη από την TNS Opinion & Social, μία κοινοπραξία των φορέων TNS plc και TNS opinion, στο διάστημα μεταξύ της 23ης Οκτωβρίου και 18ης Νοεμβρίου 2009, κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας, Ανάλυση της Κοινής Γνώμης). Οι Έλληνες πολίτες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ευρωβαρόμετρου, παρουσιάζονται δυσαρεστημένοι σχετικά με την οικονομική κατάσταση που επικρατεί στην χώρα τους αλλά και προβληματισμένοι αναφορικά με την μελλοντική πορεία της απασχόλησης, παρά το αντιφατικό γεγονός ότι παρουσιάζονται ικανοποιημένοι γενικά με την ζωή τους, στοιχείο που εμφανιζόταν και στο προηγούμενα ευροβαρόμετρα. Η χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης πάντως επηρεάζει τα ελληνικά νοικοκυριά που δεν μπορούν να αντέξουν και να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Αποτέλεσμα, οι Έλληνες να συγκεντρώνουν σε όλα τα ερωτήματα τα υψηλότερα αρνητικά ποσοστά.
Δυσαρεστημένοι οι Έλληνες
Οι Έλληνες πολίτες, συγκεντρώνοντας από τα υψηλότερα αρνητικά ποσοστά της έρευνας, εμφανίζονται από τους πλέον δυσαρεστημένους του ευρωπαϊκού δείγματος τόσο για την κατάσταση της οικονομίας στη χώρα τους (EL: 92% – EU27: 75%), όσο και για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας (EL: 78% – EU27: 62%). Σημειώνεται ότι τα ποσοστά κινούνται σε παρόμοια επίπεδα με αυτά της προηγούμενης έρευνας του Ευρωβαρομέτρου (άνοιξη 2009). Εξίσου έντονη δυσαρέσκεια εκφράζεται για την κατάσταση της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς το ελληνικό δείγμα καταγράφει το υψηλότερο αρνητικό ποσοστό (91%), εκτιμώντας ότι βρίσκεται σε δεινή κατάσταση (EU27: 72%). Αντίστοιχα, οι Έλληνες στην πλειονότητά τους (EL: 94%), εμφανίζονται απογοητευμένοι από την παρούσα κατάσταση της απασχόλησης στη χώρα τους, καθώς θεωρούν ότι βρίσκεται σε δυσχερή θέση (EU27: 85%). Τέλος, οι Βούλγαροι (75%), οι Ούγγροι (75%) και οι έλληνες πολίτες (74%), περισσότερο από τους υπόλοιπους ευρωπαίους πολίτες, εκφράζουν τη ανησυχία τους για την κακή κατάσταση του περιβάλλοντος στη χώρα τους (EU27: 53%). Σημειώνεται ότι αρκετοί είναι οι ευρωπαίοι πολίτες που εκφράζουν ικανοποίηση για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το περιβάλλον στη χώρα τους (EU27: 43%), σε αντίθεση με τους Έλληνες που συγκεντρώνουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ικανοποίησης του ευρωπαϊκού δείγματος (26%).
Η διεξαγωγή της έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε τρεις υποψήφιες για ένταξη χώρες (Κροατία, Τουρκία και Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας), καθώς και στην «περιοχή όχι υπό τον άμεσο έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τουρκοκυπριακή Κοινότητα)», καλύπτοντας δειγματοληπτικά τον πληθυσμό των χωρών, ηλικίας 15 ετών και άνω. Για τους σκοπούς της έρευνας χρησιμοποιήθηκε αντιπροσωπευτικά τυχαίο δείγμα, αναλογικό του μεγέθους του πληθυσμού και της πληθυσμιακής πυκνότητας της κάθε χώρας. Όσον αφορά στο ελληνικό τμήμα της έρευνας, στο τυχαία επιλεγμένο ελληνικό δείγμα συμμετείχαν 1000 πολίτες, από αντιπροσωπευτικές περιοχές της ελληνικής επικράτειας, εκ των οποίων 979 (98%) δήλωσαν ελληνική εθνικότητα. Για τη λήψη των στοιχείων χρησιμοποιήθηκαν τυποποιημένα ερωτηματολόγια, ενώ η επικοινωνία με τους συμμετέχοντες είχε τη μορφή της προσωπικής συνέντευξης. Όλα τα ποσοστά έχουν στρογγυλοποιηθεί. Από 0.1 έως 0.4 προς την κατώτερη μονάδα και από 0.5 έως 0.9 προς την ανώτερη μονάδα του δεκαδικού συστήματος.
Αλλαγές, στασιμότητα και αντιφάσεις
Παρόλη τη γενικότερη δυσαρέσκεια, αξιοσημείωτο είναι ότι 6 στους 10 έλληνες πολίτες εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την καθημερινή τους ζωή. Σημειώνεται αλλαγή της στάσης της ελληνικής κοινής γνώμης, συγκριτικά με την προηγούμενη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, λίγους μήνες πριν, καθώς την άνοιξη του 2009 ποσοστό 56% εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για την καθημερινή του ζωή, συγκεντρώνοντας μάλιστα ένα από τα υψηλότερα αρνητικά ποσοστά της προηγούμενης έρευνας (ΕΒ71.3). Σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό ποσοστό δυσαρέσκειας παραμένει υψηλό (EL: 42% – EU27: 22%) και στην παρούσα έρευνα, αν και παρατηρείται σημαντική μείωση 14 ποσοστιαίων μονάδων συγκριτικά με αυτό της προηγούμενης έρευνας του Ευρωβαρόμετρου (Άνοιξη 2009 ? ΕΒ71.3: 56%). Αναφορικά με την αγοραστική δύναμη των ερωτηθέντων, δηλαδή τα αγαθά που το νοικοκυριό τους μπορεί να αντέξει οικονομικά στην καθημερινή τους ζωή, οι έλληνες πολίτες, στην πλειονότητά τους (71%), βρίσκουν ότι η τωρινή τους κατάσταση έχει χειροτερέψει συγκριτικά με αυτή προ πέντε ετών. Σημειώνεται ότι το ελληνικό ποσοστό που διαπιστώνει επιδείνωση της τωρινής του κατάστασης είναι το υψηλότερο (αρνητικό) της συνολικής έρευνας (EU27: 45%). Αρκετοί είναι οι Έλληνες πολίτες που δυσκολεύονται να κάνουν οποιοδήποτε σχέδιο για το μέλλον, που αφορά το νοικοκυριό τους, καθώς η παρούσα κατάσταση στην οποία βρίσκονται δεν τους το επιτρέπει (EL: 46% – EU27: 35%). Παρόλα αυτά, περισσότεροι είναι αυτοί που δύνανται να προγραμματίσουν την εξέλιξη του νοικοκυριού τους γνωρίζοντας τι θα κάνουν τους επόμενους έξι μήνες (EL: 36% – EU27: 32%) ή ακόμα, καλύτερα, έχουν μια μακροπρόθεσμη προοπτική για το πώς θα είναι το νοικοκυριό τους τα επόμενα χρόνια (EL: 17% – EU27: 28%). Αναφορικά με την επόμενη χρονιά, η έρευνα καταγράφει κυρίως προβλέψεις στασιμότητας, καθώς οι έλληνες πολίτες εκτιμούν ότι η γενικότερη κατάσταση θα παραμείνει ίδια τη χρονιά που μας έρχεται, δηλαδή ούτε ανησυχούν ούτε προσδοκούν κάποια βελτίωση, καθώς δεν προβλέπουν κάποια διαφοροποίηση (είτε θετική είτε αρνητική.
