“…Η κατάθλιψη του παιδιού μπορεί να είναι η κατάθλιψη της μητέρας σε αντανάκλαση” Winnicott
Γράφει η ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΠΟΛΟΥΔΑΚΗ
Μια κόρη χρειάζεται την μητέρα της. Να είναι κοντά της, να την ενθαρρύνει, να την εμπιστεύεται, να την αγαπάει. Δομεί την εικόνα της στο βλέμμα της. Εάν το βλέμμα της μητέρας είναι αποσυρμένο σε μια θλίψη που η κόρη δεν καταλαβαίνει, τότε εκείνη με τη σειρά της απομακρύνεται από τις δικές της ανάγκες Προσπαθεί να καταλάβει την μητέρα της. Να την βοηθήσει στον μυστικό της κόσμο που παραμένει ερμητικά κλεισμένη από όλους, ακόμα και για κείνη που τη χρειάζεται περισσότερο από όλους. Να την κοιτάξει , να συμφωνήσει ή ακόμα και να διαφωνήσει με τις επιλογές της, αλλά να μην καταρρεύσει.
Νιώθει την δυστυχία της. Καταλαβαίνει ότι τα πράγματα δεν πήγαν καλά στη ζωή της. Δεν είχε ότι ονειρεύτηκε. Τα όνειρα της, μια σταγόνα στον ωκεανό που χάθηκαν, γιατί κανείς δεν μπορούσε να την ακολουθήσει σε αυτό το ταξίδι. Μοιραία ή κόρη κάνει το ίδιο ταξίδι. Σαν να ακολουθεί ένα χάρτη που βγάζει σε αδιέξοδο, τον ίδιο χάρτη με τις ίδιες διαδρομές. Έχει ανάγκη να της μοιάζει. Οτιδήποτε άλλο της φαίνεται ξένο.
Έχει ανάγκη να πάρει την επιβεβαίωση από εκείνη. Ακόμα κι όταν κάνει λάθη.
-Βλέπεις γίνομαι το ίδιο με σένα, ένα και το αυτό. Σαν σιαμαία που το ένα δεν αποχωρίζεται το άλλο. Και στη μοίρα είμαστε μαζί ακολουθώντας τις ίδιες λάθος επιλογές. Τι σημασία έχει που τα πρόσωπα είναι διαφορετικά. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ίδια είναι η θλίψη. Ίδια και η μοναξιά παραμονεύει να αλώσει την ψυχή.
-Θα μπορέσω να διαφοροποιηθώ από κείνη, σκέφτεται. Να την αγαπώ αλλά να με αλλάξω. Να ζωγραφίσω καινούριους δρόμους για μένα αναρωτιέται. Που δεν θα είναι τόσο μοναχικοί. Που η θλίψη δεν θα συναντιέται σε μια και μόνη διαδρομή. Εκείνη όμως δεν τα κατάφερε. Γιατί να μπορέσω εγώ;
Η κόρη κάποια στιγμή ίσως τολμήσει να κάνει κάτι διαφορετικό. Κάτι που ξεφεύγει από τις συνηθισμένες διαδρομές. Όμως φοβάται. Μήπως τη χάσει. Μήπως την αφήσει μόνη της. Ήταν πάντα απελπιστικά μόνη. Περίμενε από την κόρη της να γίνει ο φάρος της. Να οδηγεί την μητέρα της ασφαλή στο λιμάνι της. Εάν ακολουθήσει μια διαφορετική ζωή , σκέφτεται, μήπως κινδυνέψει εκείνη; Μήπως αισθανθεί ότι την αφήνει μόνη της;
Αυτό όμως που την οδηγεί στην έξοδο είναι η ανάγκη της να μην αφανιστεί στη θλίψη. Μια θλίψη που έχει γίνει και δική της. Που την συνοδεύει και πιάνει τον εαυτό της να φοβάται ότι θα τη χάσει. Αυτήν ή μήπως τη μητέρα της. Πολλές φορές όπως την κοίταζε ένιωθε πως ανάμεσα τους υπήρχε μια σκιά. Για αυτό δεν μπορούσε να την δει καθαρά. Αυτή η σκιά την ακολουθεί και τώρα. Μια σκιά στρωμένη στο δρόμο της ζωής της.
Γυρεύει τις στιγμές εκείνες που θα της δώσουν χαρά. Στιγμές που θα αποτελέσουν τους δικούς της φάρους ζωής. Οι άνθρωποι που επιλέγει την κάνουν να νιώθει όμορφα. Καμιά φορά αναρωτιέται.
-Πειράζει που απολαμβάνω στιγμές που στάζουν ζωή; Μήπως είναι τέχνασμα της φαντασίας μου;
Νιώθει πως ξεφεύγει από ένα πηγάδι που είχε κρύψει τον εαυτό της. Γύρευε να ξεδιψάσει αλλά αυτό την τράβηξε μέσα και της αφαίρεσε ότι ίχνος ζωής της είχε απομείνει. Απολαμβάνει! Μια λέξη όχι τόσο οικεία. Σχεδόν εχθρική ως παιδί αφού οτιδήποτε είχε να κάνει με ευχαρίστηση ήταν απαγορευμένο αλλά και τόσο γαλήνια αφού την κάνει να νιώθει χαρά. Μια χαρά που σκεπάζει τη θλίψη που νιώθει όταν βρίσκει τον εαυτό της και διαφοροποιείται από κείνη στις επιλογές ζωής.
Μπορεί να είναι κόρη της μητέρας της και συγχρόνως κόρη μιας ζωής, όπου η χαρά και η δημιουργία ανταμώνουν, για να συναντηθούν σε ένα δρόμο γεμάτο σταλαγματιές ευτυχίας.
*Πτυχ. και τ. Εκπαιδευτικός Κοινωνικής
Εργασίας ΑΤΕΙ, Ειδικός Ψυχικής Υγείας ειδικευμένη στην πρόληψη, στην συμβουλευτική και στη θεραπεία
