Μια διάλεξη του Κώστα Αξελού στα Χανιά

Μεγάλη απώλεια όχι μόνο για την Ελλάδα και την Ευρώπη αλλά για όλο τον κόσμο, ο θάνατος του φιλοσόφου Κώστα Αξελού. Διότι ο Κώστας Αξελός ήταν μια πολύτιμη φωνή. Μια φωνή από αυτές που ανοίγουν δρόμους πνεύματος και ελευθερίας…
Ο σημαντικός Ελληνας στοχαστής είχε έρθει στα Χανιά τον Απρίλιο του 2006, είχε μιλήσει στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (ΚΑΜ) με θέμα: «Το δίπολο ερώτηση – απάντηση» και είχε κατακτήσει το ακροατήριο. Ο κόσμος είχε γεμίσει το Μεγάλο Αρσενάλι για να ακούσει τη διάλεξη του κορυφαίου φιλοσόφου, ο οποίος έδωσε απαντήσεις στα δεκάδες ερωτήματα που του ετέθησαν από το κοινό.
Μεταξύ άλλων είχε πει:
«Δεν υπάρχει κόσμος χωρίς τον άνθρωπο και άνθρωπος χωρίς τον κόσμο. Ενα ενιαίο και πολυδιάστατο παιχνίδι τους συνδέει και συγχρόνως τους αποσυνδέει. Η ερωτηματική διάσταση περιέχει και μια ερωτική διάσταση. Και αυτή η ερωτική διάσταση συνδέει και αποσυνδέει. Παντού παίζουν μαζί ο έρως και ο θάνατος».
Ενδιαφέρον παρουσίασε και ο διάλογος του κ. Αξελού με το ακροατήριο. Στο ερώτημα γιατί ντρέπεται ο κόσμος να ρωτάει, απάντησε: «Ντρέπεται να γδύνεται στοχαστικά, όπως ντρέπεται να βγάζει και τα ρούχα του».
Σε ερώτηση για τον θάνατο, απάντησε: «Μπορεί να αντιμετωπίσουμε τον θάνατο σαν τον χειρότερό μας εχθρό και συγχρόνως τον καλύτερό μας φίλο. Χωρίς τον θάνατο δεν θα είχε γεύση ούτε μία στιγμή της ζωής και αν ήμασταν ή γινόμασταν αθάνατοι θα βαριόμαστε ακριβώς θανάσιμα».
Για την αλήθεια μέσα από τις ερωτήσεις επισήμανε: «Η αλήθεια δεν είναι ένα σημείο προς το οποίο οδηγεί η ερώτηση. Αλήθεια στην αρχαία ελληνική έννοια είναι αυτό που δεν λανθάνει, αυτό που έρχεται στο φως. Η ίδια η ερώτηση είναι η αλήθεια από τη στιγμή που δεν είναι τελείως κουτή, αν και πολλές κουτές ερωτήσεις είναι πολύ καίριες και οι ερωτήσεις των παιδιών είναι από τις πιο φιλοσοφικές ερωτήσεις».
Για τους πολιτικούς σημείωσε: «Οι πολιτικοί δίνουν πολιτικές απαντήσεις οι οποίες πάντα για τους μισούς είναι σωστές, για τους άλλους μισούς είναι άσωστες. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε και εκεί το είδος και το ύφος των απαντήσεων».
«Το ψέμα είναι αναγκαίο μόνο στις κοινωνικές σχέσεις», είπε επίσης. Στο ερώτημα για το πώς μπορούν όλοι οι άνθρωποι μαζί να ζήσουν σε έναν πιο ωραίο και ειρηνικό κόσμο, παρατήρησε: «Στο όλοι μαζί υπάρχουν τελείως αντιμαχόμενες απόψεις τις οποίες δεν μπορεί να λύσει κανείς, άρα θα υπάρχει πάντα η πολλαπλότητα, θα υπάρχει μια πολεμική πολλαπλότητα γιατί την απόλυτη ενότητα δεν μπορούμε να την εξασφαλίσουμε». Εκλεισε δε την απάντηση με τη φράση του Χένγκελ ότι «μόνο η πέτρα είναι αθώα».
Για το τι είναι ελευθερία, απάντησε: «Η αναγνωρισμένη αναγκαιότητα και η φιλικότητα προς την αναγκαιότητα».