Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ Γ. ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ*
Ο Μενήνιος Αγρίππας ήταν Ύπατος Ρώμης κι έζησε τον 5 π.Χ. αιώνα. Πολιτικός με μεγάλη ευφράδεια ήταν άνθρωπος χαμηλών τόνων, μετριοπαθής, γι? αυτό και απολάμβανε μεγάλης δημοτικότητας μεταξύ των συμπολιτών του. Στην ιστορία έγινε γνωστός εξαιτίας, κυρίως, της επιτυχούς μεσολαβητικής προσπάθειάς του ανάμεσα στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο και στους επαναστατημένους Πληβείους, το 394, όταν οι Σαβίνοι πολιορκούσαν την πόλη. Οι Σαβίνοι ή Σαμνίτες ήταν αρχαίος λαός της ιταλικής χερσονήσου, γεωργικός και πολεμικός, που κατοικούσε αρχικά στην Κάτω Ιταλία, στα υψίπεδα των Απεννίνων, μεταξύ Απουλίας και Καμπάνιας. Είναι γνωστή η υπόθεση της αρπαγής των γυναικών τους από τους Λατίνους, που έφερε αναταραχή στην περιοχή.
Τον Ε? π.Χ. αιώνα οι Σαβίνοι κατέλαβαν την πόλη Καπύη και ήλθαν σε σύγκρουση με τους Ρωμαίους. Οι διαμάχες αυτές, που κράτησαν μεγάλο χρονικό διάστημα, γύρω στα εβδομήντα χρόνια, κούρασαν τους Πληβείους της Ρώμης, που βάσταξαν, κατά κύριο λόγο, στους ώμους τους το μεγαλύτερο μέρος αυτών των πολέμων. Και καθώς ήταν και εξαχρειωμένοι από την κακή κοινωνική μεταχείρισή τους εκ μέρους των Πατρικίων, κάποια στιγμή αρνήθηκαν να συμπράξουν στην αντιμετώπιση των Σαβίνων, που πολιορκούσαν στενά τη Ρώμη. Κατέφυγαν στον ιερό λόφο Παλατίνο και αρνούνταν πεισματικά να βοηθήσουν στην απόκρουση των εχθρών. Η Ρώμη τότε περιήλθε σε μέγιστο κίνδυνο και η Σύγκλητος ανέθεσε στο Μενήνιο Αγρίππα να συμφιλιώσει τα διεστώτα, αναθέτοντάς του μεσολαβητική αποστολή συνδιαλλαγής. Ο Αγρίππας ήλθε σε επαφή μαζί τους και τους έπεισε να επιστρέψουν στην πόλη και να πολεμήσουν για τη σωτηρία της μ? έναν συμβολικό μύθο. Κάποτε τα μέλη του ανθρώπινου σώματος επαναστάτησαν κατά του στομάχου, με την αιτιολογία ότι αυτά δούλευαν γι? αυτόν, χωρίς άμεσο όφελος. Ήταν δηλαδή οι δούλοι του κι έπαυσαν να τον τροφοδοτούν προς τιμωρία του. Δεν άργησαν όμως να αντιληφθούν, ότι η έλλειψη τροφής στον στόμαχο έφερε αδυναμία σ? ολόκληρο το σώμα που κινδύνευε από ασιτία. Και υποχρεώθηκαν να αρχίσουν στενή συνεργασία μεταξύ τους, ώστε να αποφευχθεί το μοιραίο. Και ο Αγρίππας συμπλήρωσε τον μύθο του. Η κοινωνία μοιάζει απαράλλακτα με τον ανθρώπινο οργανισμό. Αν κάποιο ή κάποια μέλη αποστατήσουν και δεν συνεργάζονται μεταξύ τους, στην κοινωνία θα επέλθει αναπόφευκτα ο μαρασμός και η διάλυση της.
Οι Σαβίνοι αφουγκράσθηκαν με σκεπτικισμό τα όσα άκουσαν από τον Αγρίππα, βρήκαν σωστά τα λόγια του και αποφάσισαν να λύσουν την «απεργία» τους και να προσέλθουν στην υπεράσπιση της πόλης τους.
Αλλά και οι Πατρίκιοι αντιλήφθηκαν τα δίκαια των Πληβείων και τους παραχώρησαν το δικαίωμα να εκλέγουν εκπροσώπους τους στη Σύγκλητο, για προστασία τους. Οι εκπρόσωποι αυτοί ονομάσθηκαν δήμαρχοι. Ο μύθος του Αγρίππα έχει διαχρονική ισχύ. Ο νοών νοείτω.
*Επιτ. σχολικός σύμβουλος
