Ένα νέο ξεκίνημα για τον τόπο προσανατολισμένο στην κοινότητα του Τύπου και σε όλους όσοι υπηρετούν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας με τη μορφή δομής για κατάρτιση και επιστημονική έρευνα σηματοδοτήθηκε με τη διημερίδα που πραγματοποιήθηκε στις 23 και 24 Ιανουαρίου 2010 στους Άγιους Πάντες Αποκορώνου. Πρόκειται για το Ινστιτούτο Περιφερειακού Τύπου που δημιουργήθηκε με το μεράκι και το όραμα του διευθυντή της εφημερίδας “Χ.Ν.” κ. Γιάννη Γαρεδάκη, ο οποίος δεν σταματά να αιφνιδιάζει την τοπική κοινωνία με τα καινοτόμα βήματά του, πάντα όμως με τη χροιά της σεμνής αλλά ουσιαστικής προσφοράς στον τόπο και στον Τύπο.
Η διημερίδα είχε ως θέμα “Νέες Τεχνολογίες και περιφερειακός Τύπος. Επιχειρηματικές στρατηγικές και ψηφιακή σύγκλιση” και είχε σκοπό πέρα από την προσέγγιση του επίκαιρου θέματος να προϊδεάσει για τη λειτουργία και την αποστολή του Ινστιτούτου το οποίο θα φιλοξενείται εφεξής στο κτήριο του ιδρύματος Αγία Σοφία. Συμμετείχαν σε αυτήν 40 εκδότες και δημοσιογράφοι του περιφερειακού Τύπου αφού την ευθύνη για τη διοργάνωση είχε ο Σύνδεσμος Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων, ενώ τις βασικές εισηγήσεις ανέπτυξαν καθηγητές Πανεπιστημίων και ερευνητές σε θέματα επικοινωνίας και ΜΜΕ, αλλά και ειδικοί σε θέματα ψηφιακής εκτύπωσης, εφαρμογών και σχεδιασμού των εφημερίδων. Από τη διημερίδα δεν έλειψαν οι εκπρόσωποι των τοπικών αρχών και βουλευτές που υποστήριξαν από το ξεκίνημα της ιδέας το μεγαλόπνοο έργο αναγνωρίζοντας το ως γόνιμη επένδυση για την ανάπτυξη του τόπου που χρήζει όμως συνεχούς ανατροφοδότησης.
Όσοι παρακολούθησαν τη διημερίδα είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τρέχουσες εξελίξεις που οι νέες τεχνολογίες έχουν επιφέρει και στον κόσμο των ΜΜΕ, να εκφράσουν προβληματισμούς για ενδεχόμενες ανατροπές και συγκρούσεις ανάμεσα στο πραγματικό και ψηφιακό τοπίο αλλά παράλληλα και να θαυμάσουν τις υπερσύγχρονες υποδομές που δημιουργήθηκαν με απόλυτο σεβασμό στο κρητικό τοπίο και τη φιλοσοφία του υπάρχοντος κτηρίου.
Στα αποτυπώματα σήμερα παραθέτουμε ενδεικτικά κάποιες φράσεις κλειδιά που ακούστηκαν από τους εισηγητές και τους συντονιστές της διημερίδας την πρώτη ημέρα:
Γεώργιος Πανηγυράκης
Καθηγητής ΟΠΑ, διευθυντής προγράμματος ΜΒΑ, πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου Εξυπηρέτησης Πελατών
«?Ο αναγνώστης αλλάζει συνέχεια
O αναγνώστης πρέπει να καταλάβει ότι η εφημερίδα είναι η προέκταση του εαυτού του, τον εκφράζει. Χρειαζόμαστε αναγνώστες πιστούς. Έμφαση στην αφοσίωση του αναγνώστη και όχι στην ικανοποίηση μεγαλύτερο μερίδιο λοιπόν στο μυαλό του αναγνώστη και του χρόνου του?».
Νίκος Μπακουνάκης,
αρχισυντάκτης στο Βήμα:
«?Το ξεφύλλισμα της εφημερίδας έχει ένα στοιχείο ηδονής
Το δίκτυο δημιουργεί κοινότητες εμπειριών ή ενδιαφερόντων που παρακάμπτουν και υπερβαίνουν τις γεωγραφικές κοινότητες που είναι συνδεδεμένες οι εφημερίδες. Το δίκτυο προκαλεί τη μαζική μετανάστευση των πληροφοριών.
Οι θεμελιώδεις αρχές της δημοσιογραφίας αλλάζουν με το διαδίκτυο. Δίνεται έμφαση στην ταχύτητα. Η ταχύτητα οδηγεί στην εγκατάλειψη της βασικής αρχής της επαλήθευσης και της αντικατάστασης με τον ισχυρισμό.
Νέες πλατφόρμες πληροφοριών διαμορφώνονται με δυσκολίες στη διασταύρωση και την επαλήθευση.
Οι εφημερίδες έχουν ως όπλο του το πλαίσιο. Οι ειδήσεις ταξινομούνται σε αυτές και ιεραρχούνται (διάκριση του ουσιώδους από το δευτερεύον).
Ο περιφερειακός Τύπος παρουσιάζεται παντού εξαιρετικά ανθεκτικός. Στηρίζεται στις μικροϊστορίες του τόπου ακόμη και στις κοινωνικές εκδηλώσεις τις τόσο προσωποποιημένες που ο αναγνώστης τις έχει ανάγκη.
Όπλο του περιφερειακού Τύπου είναι η εγγύτητα. Λειτουργεί ως συντάκτης μιας μικρογεωγραφίας. Δημιοιυργεί το πλαίσιο αναφορών της γεωγραφίας αυτής?».
Νικόλας Βουλέλης
διευθυντής σύνταξης του ΑΠΕ:
«?Οι τεχνολογικές αλλαγές μας παρασύρουν στο να εστιάζουμε στις τεχνικές και όχι τόσο στο περιεχόμενο. Τα πρακτορεία ειδήσεων υπήρξαν πρωτοπόρα στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών. Αλλάζει ο τρόπος δουλειάς, αλλά όχι ο σκοπός.
Σήμερα σε εποχή κρίσης και ταχύτατης τεχνολογικής εξέλιξης είναι σημαντική η ενίσχυση του δημόσιου χώρου που υποστηρίζει την αντιπαράθεση, τον διάλογο, την ελευθερία έκφρασης?».
Γιάννης Γαρεδάκης ,
εκδότης της εφημερίδας “Χ.Ν.”:
«?Δεν τρομοκρατήθηκα με την είδηση ότι οι εφημερίδες φθίνουν.
Ο επαρχιακός Τύπος έχει ακόμη πολύ μεγάλο δρόμο Δεν υπάρχει μείωση του επαρχιακού Τύπου όταν υπάρχει δουλειά. Οι συνεργάτες δίνουν κύρος και αναγνωσιμότητα στην εφημερίδα.
Το μεγάλο ελάττωμα του περιφερειακού τύπου: Δεν προσπαθούμε να βελτιώσουμε τη δική μας εφημερίδα αλλά πως να μειώσουμε τη διπλανή μας?».
Μιχάλης Μεϊμάρης
καθηγητής στο τμήμα ΜΜΕ και Επικοινωνίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
«?Η ψηφιακή πραγματικότητα δεν είναι ανάλογη του αναλογικού κόσμου.
Οι νέοι επιζητούν τη διάδραση?».
Κ. Δημήτρης Κουτσομπολής
ερευνητής – εκδότης της εφημερίδας του Πανεπιστημίου Αθηνών
«…Υπάρχουν λοιπόν δυνατότητες όμως και αδυναμίες και μπροστά μας βρίσκεται το πεδίο της δράσης που δεν συγχωρεί όμως την αδράνεια?».
Οι φράσεις πιθανόν να βοηθήσουν όσους δεν είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν τη διημερίδα να συνθέσουν το μήνυμά της: Πέρα από τις απειλές -πραγματικές και μη- που μας επισείει ο ψηφιακός κόσμος, οι εμπειρίες των τελευταίων δεκαετιών μας διδάσκουν ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός εξελίσσεται πολύ γρηγορότερα από ό,τι στο παρελθόν. “Είναι σαν ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι που δοκιμάζει τα αντανακλαστικά μας, την ικανότητά μας να προλαβαίνουμε καταστάσεις”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φιλήμων Μπαντιμαρούδης αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ο άνθρωπος κατά συνέπεια του παρόντος και του μέλλοντος πρέπει να επιζητεί την παιδεία, από την οποία θα αποκομίζει τα αισθητήρια, την αντίληψη και τη γνώση ώστε να παρακολουθεί τις εξελίξεις. Μια παιδεία που θα θωρακίζει άτομα και κοινωνίες ώστε να ανταποκρίνονται στα μεταλλασσόμενα δεδομένα του ψηφιακού κόσμου. Από το ξεκίνημα της ιστορίας της ανθρώπινης περιπέτειας η εξέλιξη της επικοινωνίας καθόρισε τους ρυθμούς των πολιτισμικών ανακατατάξεων και την πορεία της γνώσης. Αρχικά ο προφορικός λόγος, στη συνέχεια ο γραπτός λόγος ενώ τελος η ψηφιακή γλώσσα όρισαν τρεις διαφορετικές εποχές στην πορεία της ανθρώπινης επικοινωνίας. Τα ΜΜΕ δεν είναι δυνατόν να μένουν στάσιμα και να μην ακολουθούν τις δυνατότητες της εποχής τους. Η ψηφιακή γλώσσα αποτελεί μια εξέλιξη που δεν συγκρίνεται με τις προηγούμενες. Ενώ ο προφορικός και ο γραπτός λόγος εξυπηρετούν ανάγκες επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων η ψηφιακή γλώσσα αρχικά δημιουργήθηκε για να επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ μηχανών. Αργότερα με κατάλληλες προσαρμογές χρησιμοποιήθηκε και από τους ανθρώπους. Η ψηφιακή γλώσσα συνένωσε τα διαφορετικά μέσα τους παρελθόντος: κείμενα, ήχο και θέαμα. Η δυνατότητα παραγωγής ψηφιακών μηνυμάτων ποικίλων μορφών αναβάθμισε τους άλλοτε παθητικούς δέκτες σε ενεργητικούς πομπούς. Στον 15ο αιώνα ο άνθρωπος απέκτησε το έντυπο αλλά έχασε την ικανότητα της απομνημόνευσης. Στον εικοστό αιώνα κέρδισε την ψηφιακή συνένωση των μέσων, θεοποίησε το θέαμα σε όλες του τις μορφές, ανέπτυξε συμβολικές και εικονικές πραγματικότητες αλλά άρχισε να στερείται την τέχνη της ανάγνωσης. Για αυτή την τέχνη δεν θα πεθάνει ποτέ και θα συνεχίσει να παλεύει ο έντυπος Τύπος όσο και αν παρακολουθεί και συγχρονίζεται με εντατικούς ρυθμούς με τα ψηφιακά μέσα.
