ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΒΕΤΙΑ

Αθήνα
Επαναπατρίστηκαν χθες τα ξημερώματα από τη Βασιλεία της Ελβετίας τέσσερις τοιχογραφίες που είχαν κλαπεί τον Αύγουστο του 1978 από τον ναό Παλαιοπαναγιάς στη Στενή Ευβοίας.
Οι τοιχογραφίες παραδόθηκαν προχθές από την Εισαγγελία της Βασιλείας στη διευθύντρια της 23ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ευ. Γερούση και έφτασαν στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας χθες το πρωί.
Τα κιβώτια που τις μετέφεραν άνοιξαν στα εργαστήρια του μουσείου, παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Παύλου Γερουλάνου και της γγ Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου ανακοίνωσε πως θα μπει σε πρόγραμμα συντήρησης όλος ο εικονογραφικός διάκοσμος της Παλαιοπαναγιάς.
Ο ιστορικός, κηρυγμένος ναός της Παλαιοπαναγίας που βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Στενής, είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία που εντοπίζονται στην περιοχή της Εύβοιας. Πρόκειται για σημαντικό βυζαντινό σταυρεπίστεγο ναό, αρχιτεκτονικό τύπο που επικρατεί στην τοπική ναοδομία της Εύβοιας. Αν και έχει υποστεί νεότερες επεμβάσεις που αλλοίωσαν τη μορφή του εσωτερικά και εξωτερικά, διασώζει στο εσωτερικό του αξιόλογες τοιχογραφίες που χρονολογούνται στον 16ο αιώνα.
Στη δεκαετία του 1970 πραγματοποιήθηκαν επανειλημμένες παραβιάσεις του ναού, κατά τις οποίες αφαιρέθηκαν από αρχαιοκαπήλους βίαια επτά συνολικά τμήματα τοιχογραφιών με μορφές αγίων από τις κατώτερες ζώνες του διακόσμου.
Κατά την αυτοψία που είχε πραγματοποιηθεί αμέσως μετά τους βανδαλισμούς, οι αρχαιολόγοι και συντηρητές περισυνέλεξαν από το δάπεδο του ναού σπαράγματα τριών από τις τοιχογραφίες αυτές, τα οποία στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στα εργαστήρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου για συγκόλληση, συντήρηση και αποκατάσταση, όπου βρίσκονται μέχρι και σήμερα. Πρόσφατα οι άλλες τέσσερις τοιχογραφίες εντοπίστηκαν σε αποθήκη στη Βασιλεία της Ελβετίας.
Αμέσως μετά την ταυτοποίησή τους με τις βίαια αποτοιχισμένες τοιχογραφίες από τη μεσαία και κατώτερη ζώνη του βόρειου τοίχου του ναού της Παλαιοπαναγιάς στη Στενή, έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ, προκειμένου να επαναπατρισθούν και να επιστρέψουν στην Εύβοια.
Οι τοιχογραφίες θα συντηρηθούν στα εργαστήρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, θα συγκολληθούν ενδεχομένως με τα τμήματα, που φυλάσσονταν μέχρι σήμερα εκεί, προκειμένου το σύνολο να μεταφερθεί στη συνέχεια στην Εύβοια και να εκτεθεί στο προετοιμαζόμενο διαχρονικό μουσείο της Χαλκίδας.