2ο μέρος
Οι θερινές διακοπές είναι μοναδική ευκαιρία για να εγκατασταθούν στα νεανικά μυαλά συνήθειες δια βίου μάθησης και ανάπτυξης
Στο σημείωμα της περασμένης Δευτέρας η πρόταση μου αφορούσε τη θερινή εκπαίδευση παιδιών και εφήβων στους τομείς της κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης. Δραστηριότητες που δεν είναι αρκετές. Οι θερινές διακοπές είναι μακριές, τα παιδιά μας βαριούνται ταχύτατα, γι? αυτό είναι αναγκαίο να έχουν ποικίλες ευκαιρίες για απασχόληση.
Στο σημερινό σημείωμα παρουσιάζω δύο όψεις του προβλήματος της γλωσσικής πενίας. Επίσης, ιδέες για να αυτο-εκπαιδευτούν Χανιωτάκια ηλικίας 11 – 13 ετών και έφηβοι και να εμπλουτίσουν ανέξοδα τη γλωσσική τους δεξιότητα.
Γλωσσική ανάπτυξη μετ΄ εμποδίων
Τα Ελληνόπουλα είναι γλωσσικοί πένητες. Η διαπίστωση είναι παλιά. Το γνωρίζουν όλοι, το ακούμε στον λόγο τους, διαβάζουμε τα σχόλια που γράφουν στο διαδίκτυο, στις εκθέσεις τους, στα μηνύματα τους?
Η ανάπτυξη της γλωσσικής δεξιότητας παιδιών και εφήβων γίνεται εξαιρετικά αργά με συνεχή προσπάθεια. Αυτό το διαπιστώνουν οι έφηβοι στην προετοιμασία τους για τις εισαγωγικές εξετάσεις, όταν αναγκάζονται να αφιερώσουν πολύ χρόνο και χρήμα.
Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για τη βελτίωση της αναγνωστικής ικανότητας μαθητών που τελείωναν το δημοτικό σχολείο ξεκίνησε πριν από 3 χρόνια στις Η.Π.Α. και εφαρμόστηκε σε εκατοντάδες δημόσια σχολεία. Το αποτέλεσμα φτωχό. Η βελτίωση που καταγράφηκε τα 2 πρώτα χρόνια εφαρμογής του ήταν τόσο μικρή που αγγίζει τα όρια στατιστικού λάθους.
Ο ομιλητικός δεν είναι επιτυχημένος
Τα ομιλητικά παιδιά θεωρούνται πιο δημιουργικά και πιο έξυπνα -από τους συμμαθητές τους- και συχνά κυριαρχούν στις συζητήσεις στην αίθουσα διδασκαλίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν αναπτυγμένη τη γλωσσική τους δεξιότητα. Πρόσφατες έρευνες αποκάλυψαν ότι στα γραπτά τεστ πετυχαίνουν παρόμοιες βαθμολογίες με τους υπόλοιπους της ομάδας τους. Η τάση τους να κυριαρχούν στη συζήτηση και να δείχνουν εμπιστοσύνη στο εαυτό τους δημιουργεί την εντύπωση σε όλους ότι είναι καλύτεροι.
Αυτή η λάθος εντύπωση μεταφέρεται στο ευρύτερο περιβάλλον τους -οικογένεια, φίλοι- και δημιουργεί λανθασμένες προσδοκίες. Παράπλευρη συνέπεια είναι ότι ο ομιλητικός μαθητής δεν αναπτύσσει τη μεταγνώση του.
Θερινές δραστηριότητες στα Χανιά
Είναι γνωστό ότι τα Ελληνόπουλα διαβάζουν εξαιρετικά αργά. Ο λόγος είναι ότι δεν διαβάζουν αρκετά για να ?προπονούνται?. Έτσι η αρχική αργή τους ταχύτητα γίνεται ολοένα πιο αργή, επειδή αποφεύγουν να ασχοληθούν με το σπορ της ανάγνωσης ενός βιβλίου ή μιας εφημερίδας. Οι θερινές διακοπές είναι μια μοναδική ευκαιρία για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της αδιαβασιάς, της άγνοιας και της γλωσσικής πενίας.
Ας δούμε τι μπορούν να κάνουν τα Χανιωτόπουλα φέτος το καλοκαίρι?
· Να δανείζονται βιβλία από τις παιδικές – εφηβικές βιβλιοθήκες των Δήμων Χανίων και Σούδας. Στα Χανιά η βιβλιοθήκη λειτουργεί στο Δημοτικό Κήπο. Στη Σούδα η βιβλιοθήκη μεταφέρθηκε στο νέο κτήριο του Δημαρχείου (φωτογραφία).
· Να ?κατεβάζουν? πνευματικά παιχνίδια από τους δικτυακούς τόπους των Ελληνικών εφημερίδων.
· Να διαβάζουν μια Κυριακάτικη εφημερίδα.
· Να δανειστούν Αγγλικά βιβλία-περιοδικά από όσα Κέντρα Ξένων Γλωσσών λειτουργούν βιβλιοθήκη στις διακοπές.
· Να αγοράσουν μερικά νέα Ελληνικά μυθιστορήματα και να τα ανταλλάξουν με άλλα φίλων τους. Σημειώνω ότι υπάρχει στα Χανιά αγορά μεταχειρισμένων βιβλίων.
· Να διαβάσουν επιλεγμένα άρθρα από τους δικτυακούς τόπους εφημερίδων και οργανισμών και να δημιουργήσουν τη δική τους συλλογή σε θεματικές ενότητες. Μια χρήσιμη ιδέα για τους νέους μαθητές του Λυκείου.
Η θερινή αυτο-μόρφωση είναι μονόδρομος για κάθε παιδί – έφηβο που φιλοδοξεί να γίνει ενεργός πολίτης, δια βίου μαθητής.
Θυμηθείτε όσο περισσότερα γνωρίζει ένα παιδί, τόσο ευκολότερα απομνημονεύει και μαθαίνει.
* Από την ομιλία μου ?Εκπαιδευτικός σκηνοθέτης γνωστικών επεισοδίων? στο Συνέδριο Ξενόγλωσσης Εκπαίδευσης που έγνε
στην Κομοτηνή το Σάββατο 12 Ιουνίου 2010
