Ψάχνοντας παλιές εφημερίδες και βιβλία, για λόγο άσχετο με το σημερινό μας θέμα, συνέχεια έπεφταν μπροστά μας γραπτά ανθρώπων που ένιωσαν τον πόνο και την αχαριστία από την ίδια τους την πατρίδα. Άνθρωποι του πνεύματος, της πολιτικής, πολίτες που αναδείκνυαν μέσα από τα γραπτά τους, τον πόνο παλαιότερων συνανθρώπων μας, όπως ο Ροΐδης, ο Λασκαράτος, ο Καζαντζάκης, ακόμα και ο σκληροτράχηλος οπλαρχηγός καπετάν Παύλος Γύπαρης δεν απέφυγε τον πειρασμό να γράψει για την αχαριστία των Ελλήνων δια μέσου των αιώνων. Προσπαθώντας να αποφύγουμε όλα αυτά για να μην κοινοτοπήσουμε και ?μεις ακόμα μια φορά, περιγράφοντας τα ελαττώματα της φυλής μας, πέσαμε στο βιβλίο του Νίκου Δήμου «η δυστυχία του να είσαι έλληνας». Δυστυχώς ξαναδιαβάζοντάς το μετά από αρκετά χρόνια, παρασυρθήκαμε στη δίνη του και δεν ήταν δυνατόν να αποφύγουμε να αναφερθούμε δημόσια σε αυτό. Διαβάζοντάς το, νιώσαμε μια ηλεκτρική ενέργεια να μας διαπερνά και μία ανατριχίλα στη σκέψη πόσο επίκαιρο παραμένει τριάντα πέντε χρόνια μετά. Γράφει μεταξύ άλλων: «βασικά ο Έλληνας αγνοεί την πραγματικότητα.
Ζει δύο φορές πάνω από τα οικονομικά του μέσα. Υπόσχεται τα τριπλά από όσα μπορεί να κάνει. Γνωρίζει τα τετραπλάσια απ? όσα πραγματικά έμαθε. Αισθάνεται (και συναισθάνεται) τα πενταπλάσια απ? όσα πραγματικά νοιώθει». Σκεφτείτε ότι όλα αυτά γράφονταν είκοσι πέντε χρόνια πριν το πιστωτικό μπουμ, το χρηματιστήριο και τα cayenne(καγιέν).
«ο Έλληνας όταν βλέπει τον εαυτό του στον καθρέφτη, αντικρύζει είτε τον Μεγαλέξαντρο είτε τον Κολοκοτρώνη είτε τουλάχιστον τον Ωνάση. Ποτέ τον Καραγκιόζη». Είπατε κάτι για νεοπατριωτισμό; «Πόσοι είναι οι Έλληνες (εκτός από τον Εμμανουήλ Ροΐδη), που έχουν δει το πρόσωπό τους στον καθρέφτη;» Η κριτική στους πάντες και τα πάντα, εκτός από τον εαυτό μας, χαρακτηριστικό μίας διαρκούς αξιακής κρίσης. Φανταστείτε ότι το βιβλίο γράφτηκε σε μια εποχή υπεραισιοδοξίας, νέου ξεκινήματος και ανανέωσης της Ελληνικής κοινωνίας και υπερσυμμετοχής των πολιτών στο πολιτικό γίγνεσθαι. Γι? αυτό και το κάνει σήμερα περισσότερο πολύτιμο και προφητικό. Το βιβλίο όταν εκδόθηκε, παρεξηγήθηκε σφόδρα και θεωρήθηκε, το λιγότερο, ως ανθελληνικό. Δεν είναι έτσι όμως. Ο συγγραφέας όχι μόνο πονάει γι? αυτά που συμβαίνουν γύρω του, αλλά καταθέτει και προτάσεις για το πώς θα μπορέσει ο Έλληνας να αξιοποιήσει τα μεγάλα του προτερήματα και τις αρετές του, κοντρολάροντας τα ελαττώματά του. «Αν δεν βρούμε σύντομα το δικό μας πρόσωπο, κάποια μέρα θα ξυπνήσουμε με μια “γενική” φάτσα – δημιούργημα των ρόλων που παίζουμε, της μόδας, των μέσων επικοινωνίας.
Τότε θα μας μείνει ένα προσωπείο για πρόσωπο. Και το αλάτι της Ρωμιοσύνης θα χαθεί». Όλα αυτά δεκαπέντε χρόνια πριν την έκρηξη των μέσων επικοινωνίας στην Ελλάδα. Τότε που υπήρχαν δύο κρατικοί τηλεοπτικοί σταθμοί και μάλιστα ο ένας ανήκε στις ένοπλες δυνάμεις!
Να ?σαι καλά λόγιε προφήτη Νίκο Δήμου, γιατί σε χρειαζόμαστε τώρα ακόμα περισσότερο, γιατί και για ?μας ισχύει ότι «η Ελλάδα είναι μια απάνθρωπη ερωμένη».
Σημ: το βιβλίο του Νίκου Δήμου εκδόθηκε το 1975 από τις εκδόσεις “Ερμειας” και ήταν αφιερωμένο (που αλλού;) στον Εμμανουήλ Ροΐδη.
μεγάλη χαρά για τους μαθητές η διαχρονική καταξιωση του δασκάλου, μεγάλη τιμή για το site να σχολιάζει και να προτείνει το link ο ίδιος ο δάσκαλος. Για την αξία του βιβλίου αδυνατώ να σχολιάσω, δεν είχα καν γεννηθεί..