Τον Ιούλιο του 1961 η χώρα μας υπογράφει τη Συμφωνία Σύνδεσης με την ΕΟΚ, ξεκινώντας την ευρωπαϊκή της περιπέτεια, η οποία 49 χρόνια μετά, φέρνει την Ελλάδα μέλος της ζώνης των 27, με πολλά οφέλη αλλά και αρκετές συνέπειες. Το ευρωπαϊκό “ταξίδι” της χώρας, ξεκίνησε στις 8 Ιουνίου του 1959 με την υποβολή της αίτησης για Σύνδεση με τη νεοϊδρυθείσα τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε.Ο.Κ.). Η αίτηση εγκρίνεται και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Ε.Ο.Κ. καταλήγουν στην υπογραφή Συμφωνίας Σύνδεσης τον Ιούλιο του 1961. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα ήταν το πρώτο κράτος που υπέγραψε Συμφωνία Σύνδεσης με την Ε.Ο.Κ.
Η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας παγώνει το 1967 λόγω της χούντας. Μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974, το “ταξίδι” συνεχίζεται και στις 12 Ιουνίου 1975, η χώρα καταθέτει αίτηση για πλήρη ένταξη στην Ε.Ο.Κ. Παρά τις αρχικές επιφυλάξεις της Επιτροπής, η οποία είχε εκφραστεί θετικά για την ένταξη της Ελλάδας αλλά θεωρούσε απαραίτητη μια προενταξιακή περίοδο, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ξεκινούν έναν χρόνο αργότερα έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών. Οι διαπραγματεύσεις είχαν ευτυχή κατάληξη και στις 28 Ιουνίου του 1979 υπογράφεται η Πράξη Προσχώρησης της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ., η οποία τίθεται σε ισχύ από την 1 Ιανουαρίου του 1981.
Οι λόγοι για τους οποίους η Ελλάδα θεωρούσε σημαντική τη συμμετοχή της στην Ε.Ο.Κ. ποικίλουν. Υπήρχε η πεποίθηση ότι η συμμετοχή στην Κοινότητα θα βοηθούσε το ελληνικό κράτος στην σταθεροποίηση του δημοκρατικού του πολιτεύματος και των θεσμών του. Η Ελλάδα, ήλπιζε επίσης ότι η Κοινότητα θα στήριζε τις προσπάθειές της για ανάπτυξη και για τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και της κοινωνίας, πράγμα που σε μεγάλο βαθμό συνέβη μέσω των Ολοκληρωμένων Μεσογειακών Προγραμμάτων και των ΚΠΣ.
Επιπλέον, η Ελλάδα θέλησε μέσα από τη συμμετοχή της στην Κοινότητα να ενισχύσει τη θέση της έναντι της Τουρκίας, η οποία αποτελούσε τη μεγαλύτερη απειλή μετά μάλιστα την εισβολή και κατάληψη του βόρειου τμήματος της Κύπρου. Τέλος, επιθυμούσε την περαιτέρω ανεξαρτητοποίησή της στο διεθνές και περιφερειακό σύστημα καθώς και την ενεργό συμμετοχή της στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ
Πράγματι, καταγράφηκαν σημαντικές αλλαγές προς όφελος της χώρας. Η ελληνική οικονομία και η χώρα συνολικά σημείωσαν αλματώδη πρόοδο σε συγκεκριμένους τομείς, με αποκορύφωμα την ένταξη στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση και την καθιέρωση του ευρώ ως επισήμου νομίσματος. Παράλληλα, σημειώθηκε γενική άνοδος του βιοτικού επιπέδου, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του εισοδήματος και του ΑΕΠ.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Η ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια προϋπέθετε και αρκετές παραχωρήσεις από ελληνικής πλευράς. Πέραν της εναρμόνισης με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η χώρα κλήθηκε να “απεμπολήσει” το προνόμιο της χάραξης αυτόνομης πολιτικής, ιδιαίτερα στον τομέα της οικονομίας. Ιδιαίτερα μετά την ένταξη στη ζώνη του ευρώ, επιβλήθηκαν αυστηροί περιορισμοί, με αποκορύφωμα την πρόσφατη υπαγωγή της χώρας στο μηχανισμό στήριξης και παρακολούθησης από το Δ.Ν.Τ. και την Ε.Ε.
Οι εκτιμήσεις για το ευρωπαϊκό μέλλον της Ελλάδας ποικίλουν. Άλλες αισιόδοξες, άλλες απαισιόδοξες. Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να γνωρίζουμε ότι το εγχείρημα για μια ενωμένη ευρώπη, βρισκόταν από τις αρχές του 20ού αιώνα στο μυαλό πολλών διανοητών, ανάμεσα τους και ο Κρητικής καταγωγής, Κουντενχόβε – Καλλέργης.