Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αξίωσε χθες Τρίτη η Χαμάς να δεχθεί να κηρυχθεί προσωρινή κατάπαυση του πυρός πριν από το Ραμαζάνι, ζήτημα για το οποίο οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο συνεχίζονται σήμερα για τέταρτη ημέρα.
Πέντε μήνες μετά το ξέσπασμα του πολέμου ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και τη Χαμάς, που έχει βυθίσει τη Λωρίδα της Γάζας σε ανθρωπιστική κρίση, ειδικά στον δυσπρόσιτο βορρά, η πείνα φθάνει σε «καταστροφικά επίπεδο», σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ).
Η οργάνωση αυτή ανακοίνωσε χθες πως οχηματοπομπή της με τρόφιμα, η πρώτη που κινήθηκε προς τη βόρεια Γάζα σε 15 μέρες λεηλατήθηκε από «απεγνωσμένο πλήθος» αφού περίμενε για ώρες, αποκλεισμένη, σε ισραηλινό checkpoint στον θύλακο.
Μπροστά στην καταστροφική κατάσταση οι ΗΠΑ, ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ, πιέζουν να κηρυχθεί προσωρινή κατάπαυση του πυρός πριν από την έλευση του ραμαζανιού, που φέτος αναμένεται να αρχίσει το βράδυ της 10ης ή της 11ης Μαρτίου.
Η συμφωνία ανακωχής και απελευθέρωσης ομήρων με αντάλλαγμα παλαιστίνιους κρατούμενους βρίσκεται «στα χέρια της Χαμάς αυτή τη στιγμή», έκρινε ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν χθες, προσθέτοντας πως οι Ισραηλινοί είναι «συνεργάσιμοι».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αν ο πόλεμος «συνεχιστεί κατά τη διάρκεια του ραμαζανιού», η κατάσταση μπορεί να γίνει «πολύ επικίνδυνη», ειδικά στην Ιερουσαλήμ.
Από την πλευρά του αξιωματούχος της Χαμάς στη Βηρυτό κατηγόρησε το Ισραήλ πως «κωλυσιεργεί και ελίσσεται». Ο Οσάμα Χαμντάν πρόσθεσε πως «δεν θα επιτρέψουμε ο δρόμος των διαπραγματεύσεων να είναι ανοικτός επ’ αόριστον, χωρίς ορίζοντα, καθώς ο πόλεμος λιμοκτονίας και εξόντωσης συνεχίζεται εναντίον του λαού μας».
«Δύσκολες» διαπραγματεύσεις
Στο Κάιρο, αναμένεται να συνεχιστούν σήμερα οι «δύσκολες» διαπραγματεύσεις που άρχισαν την Κυριακή ανάμεσα σε αντιπροσώπους των τριών χωρών και της Χαμάς -πάντως όχι του Ισραήλ-, μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Καχέρα, που θεωρείται πως έχει σχέσεις με την υπηρεσία πληροφοριών της Αιγύπτου, επικαλούμενο ανώτερο αξιωματούχο.
Το σχέδιο που συζητείται προβλέπει παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων για έξι εβδομάδες, την απελευθέρωση ομήρων της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας με αντάλλαγμα για την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατούμενων στο Ισραήλ, καθώς και αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στον θύλακο.
Χθες ηγετικό στέλεχος της Χαμάς, ο Μαχμούντ Μαρντάουι, επανέλαβε στο Γαλλικό Πρακτορείο τι αξιώνει το κίνημα προτού υπάρξει συμφωνία για τους ομήρους: άμεση και οριστική κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Λωρίδα της Γάζας, έναρξη της ανοικοδόμησης στον θύλακο, επιστροφή των εσωτερικά εκτοπισμένων εξαιτίας του πολέμου.
Το Ισραήλ απορρίπτει τους όρους της Χαμάς, διαμηνύοντας πως ο πόλεμος θα συνεχιστεί ως την «ολοκληρωτική νίκη» και, σύμφωνα με ΜΜΕ, απαιτεί από την πλευρά του πλήρη κατάλογο με τα στοιχεία των ομήρων στη Γάζα.
Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, παραμένουν όμηροι στον παλαιστινιακό θύλακο 130 και πλέον -από τους οποίους όμως 31 θεωρείται πως είναι νεκροί- μετά την απελευθέρωση 105 και πλέον ομήρων, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 240 Παλαιστινίων από το Ισραήλ, στα τέλη Νοεμβρίου, όταν κηρύχθηκε ανακωχή μιας εβδομάδας. Αρχικά, στη Λωρίδα της Γάζας είχαν οδηγηθεί κάπου 250 όμηροι την 7η Οκτωβρίου.
Ο πόλεμος ξέσπασε μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση εκείνη την ημέρα από τον στρατιωτικό βραχίονα της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ με ορμητήριο τον θύλακα, όπου το Κίνημα Ισλαμικής Αντίστασης ανέλαβε την εξουσία το 2007. Στην επίθεση αυτή σκοτώθηκαν 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.
Σε αντίποινα το Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» τη Χαμάς, την οποία χαρακτηρίζει, όπως και οι ΗΠΑ και η ΕΕ, «τρομοκρατική» οργάνωση. Έκτοτε, ο ισραηλινός στρατός σφυροκοπεί ασταμάτητα τη Λωρίδα της Γάζας και από την 27η Οκτωβρίου διεξάγει χερσαίες επιχειρήσεις, που άρχισαν στο βόρειο τμήμα του θυλάκου και προοδευτικά μεταφέρθηκαν στο νότιο.
Σε σχεδόν πέντε μήνες, έχουν χάσει τη ζωή τους 30.631 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.
Παρά τις διπλωματικές προσπάθειες, οι μάχες συνεχίζονται και το Ισραήλ δηλώνει αποφασισμένο να εξαπολύσει χερσαία επιχείρηση στη Ράφα, προκειμένου να νικηθεί το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στο «τελευταίο οχυρό» του.
Η προοπτική θορυβεί τη διεθνή κοινότητα, καθώς στην πόλη έχουν καταφύγει 1,5 εκατ. Παλαιστίνιοι, σχεδόν όλοι εσωτερικά εκτοπισμένοι -πολλοί πάνω από μια φορά-, που πλέον είναι παγιδευμένοι πάνω στα κλειστά σύνορα με την Αίγυπτο.
«Περισσότερη βοήθεια»
Οι Αμερικανοί ανεβάζουν τον τόνο τις τελευταίες ημέρες μπροστά στην ολοένα πιο καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας.
Χθες ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε επίσης να φθάσει «περισσότερη βοήθεια» στον παλαιστινιακό θύλακο επιμένοντας πως το Ισραήλ «δεν έχει δικαιολογίες» για τον περιορισμό τς εισόδου φορτηγών που περιμένουν στα σύνορα με την Αίγυπτο.
Φορτία με βοήθεια, για τη διέλευση των οποίων απαιτείται πράσινο φως από τις αρχές του Ισραήλ, που επέβαλαν αποκλεισμό στη Λωρίδα της Γάζας αφότου ανέλαβε την εξουσία εκεί η Χαμάς, φθάνουν μέσω Αιγύπτου στη Ράφα, όμως η ποσότητά της μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο λιμός είναι «σχεδόν αναπόφευκτος» για τους 2,2 εκατ. από τους 2,4 εκατ. κατοίκους.
Η κατάσταση είναι κρίσιμη ειδικά στον βορρά, ισοπεδωμένο κατά μεγάλο μέρος του, όπου η παράδοση βοήθειας με χερσαία μέσα είναι πολύ δύσκολη εξαιτίας των καταστροφών και των μαχών.
Σύμφωνα με το ΠΕΠ, 14 φορτηγά που μετέφεραν περίπου 200 τόνους τροφίμων κινούνταν χθες προς βορρά, για πρώτη φορά αφότου η υπηρεσία ανακοίνωσε πως ανεστάλησαν οι παραδόσεις, την 20ή Φεβρουαρίου. Η οχηματοπομπή όμως σταμάτησε σε σημείο ελέγχου του ισραηλινού στρατού.
Έπειτα από τρεις ώρες αναμονής στο σημείο ελέγχου, στο κεντρικό τμήμα του θυλάκου, η οχηματοπομπή αναγκάστηκε να αρχίσει να επιστρέφει, προτού λεηλατηθεί «από απεγνωσμένο πλήθος», πρόσθεσε η υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών.
Την 29η Φεβρουαρίου, ισραηλινά πυρά και ποδοπάτημα κατά τη διάρκεια διανομής τροφίμων στην πόλη της Γάζας (βόρεια) στοίχισαν τη ζωή σε κάπου 120 ομήρους, κατά το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Παράλληλα, οκτώ μεταγωγικά αεροσκάφη, ιορδανικά, αμερικανικά, γαλλικά και αιγυπτιακά, προχώρησαν σε ρίψεις δεμάτων που περιείχαν μερικές δεκάδες χιλιάδες γεύματα με αλεξίπτωτα στη βόρεια Γάζα, ανακοίνωσαν οι ένοπλες δυνάμεις της Ιορδανίας, αναφερόμενος στη «μεγαλύτερη επιχείρηση αυτού του τύπου» από την έναρξη της κρίσης.
«Οι ρίψεις με αλεξίπτωτα είναι λύση της υστάτης προσφυγής και δεν επιτρέπει να αποφύγουμε τον λιμό», σχολίασε ο Καρλ Σκάου, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ).
«Χρειαζόμαστε σημεία εισόδου στη βόρεια Γάζα για να παραδώσουμε τροφή που να επαρκεί για το μισό εκατομμύριο ανθρώπους οι οποίοι την έχουν απελπιστική ανάγκη», πρόσθεσε.
Ο ΟΗΕ καλεί τη διεθνή κοινότητα να κινητοποιηθεί, να «πλημμυρίσει» τη Γάζα με ανθρωπιστική βοήθεια.
«Παιδιά έχουν αρχίσει να πεθαίνουν από πείνα (…) αυτός θα έπρεπε να είναι συναγερμός που όμοιος του δεν υπάρχει», σχολίασε χθες ο Γενς Λέρκε, εκπρόσωπος του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ.
