“Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων” αποτέλεσε µια σπουδαία έκθεση µε εκατοντάδες σκίτσα που παρουσιάστηκε για περίπου µια εβδοµάδα στο Μετρό του Συντάγµατος. Την επιµέλεια της έκθεσης είχαν οι Σπύρος ∆ερβενιώτης και Γιάννης Αντωνόπουλος, µέλη της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων και σκιτσογράφοι. Το “Μολύβι – µελάνι” ήρθε σε επαφή µε τους δύο καλλιτέχνες/επιµελητές για να µοιραστούν µαζί µας τις σκέψεις τους
Σ.∆.: «Χιλιάδες κόσµου που πέρασε από το Μετρό Συντάγµατος και απόλαυσε την έκθεση που περιλάµβανε πάνω από 400 σκίτσα από 68 γελοιογράφους, αντληµένα από τις εφηµερίδες 50 χρόνων, να ανασυνθέτουν το παζλ που λέγεται “Τρίτη Ελληνική ∆ηµοκρατία”. Το ένα σχόλιο που επαναλαµβανόταν από τους περισσότερους επισκέπτες ήταν πόσο οι παθογένειες της ελληνικής πολιτικής σκηνής επαναλαµβάνονται κυκλικά, µε µόνο τα πρόσωπα να αλλάζουν (συχνά µε το ίδιο επώνυµο αλλά διαφορετικό µικρό όνοµα). Αλλά αυτό αφορά το πολιτικό σκέλος. Υπάρχει και µια δεύτερη έκθεση κρυµµένη µέσα στην έκθεση “Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων”, κι αυτή είναι ορατή κυρίως στους λάτρεις και µελετητές της Ελληνικής Γελοιογραφίας και των µεταµορφώσεών της µέσα στα χρόνια, από τις µεγάλου µεγέθους εφηµερίδες, στο tabloid και κατόπιν στην ηλεκτρονική εποχή και τα smartphones. Ας την ονοµάσουµε “Γελοιογραφία της Μεταπολίτευσης”. Σ’ αυτή την έκθεση θα δούµε την οργιαστική ελευθερία που χάρισε η αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας στους γελοιογράφους, τη σαρωτική είσοδο ενός είδους “Γαλλικού Μάη του ‘68”, κυρίως µέσω της εµβληµατικής συνεισφοράς των Γιάννη Ιωάννου και Γιάννη Καλαϊτζή, που µεταµόρφωσε για πάντα την ελληνική γελοιογραφία από ένα “οικογενειακό στέκι” µε “µέσους Έλληνες”, σε ένα ζωντανό νεανικό αφτεράδικο όπου όλα µπορούν να συµβούν. Η µαζική εισβολή νέων ονοµάτων, όταν ο Φιλιππόπουλος θέλησε να φτιάξει την πρώτη λαϊκή tabloid εφηµερίδα µε το “Έθνος”, στην αυγή της δεκαετίας του ΄80, µε τον Βουδούρη να τον ακολουθεί κατά πόδας στην απέναντι πολιτική όχθη µε τον “Ελεύθερο Τύπο”. Την αφύσικα καθυστερηµένη επιστράτευση του χρώµατος στην ελληνική γελοιογραφία, παρ’ ό,τι η τεχνολογία ήταν ήδη εκεί. Τη θεµατική µετατόπιση από τα “πρόσωπα” στα “φαινόµενα” όταν οι “Μεγάλοι Πατερούληδες” που εγκλώβισαν στη βαρυτική τους έλξη την πολιτική συζήτηση αποδήµησαν από τα εγκόσµια την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα. Και την απίσχναση της γελοιογραφίας όταν ο θάνατος των εφηµερίδων γέννησε τα καρµπόν ειδησεογραφικά sites, ταχυφαγεία “τραβηχτικών ειδήσεων” µε ελάχιστη έως καθόλου αγάπη, ή έστω “µύτη” για τα συστατικά της ιδιαίτερης εκείνης αλχηµείας που έκανε κάθε εφηµερίδα την αποκλειστική ερωµένη του αναγνώστη.
Αλλά είπαµε: η κοινή συνισταµένη των εντυπώσεων που άφησε η έκθεση στο κοινό ήταν το πόσο “όλα αλλάζουνε αλλά όλα τα ίδια µένουν”. Τα επόµενα 50 χρόνια θα το πιστοποιήσουν, όταν η αντίστοιχη γελοιογραφική παραγωγή θα εκτεθεί σε κοινή θέα!».
Γ.Α.:
«Χωράει µισός αιώνας ιστορίας σε µια αίθουσα; Χωράνε 50 χρόνια ακατάπαυστης γελοιογραφικής παραγωγής σε έναν κατάλογο; Με αυτά τα ερωτήµατα ήρθαµε αντιµέτωποι µε τον Σπύρο ∆ερβενιώτη, όταν αναλάβαµε να αποτυπώσουµε 50 χρόνια Γ’ Ελληνικής ∆ηµοκρατίας σε 400 γελοιογραφίες, από το 1974 µέχρι το 2024. Ήταν µια πολύµηνη διαδικασία καταβύθισης στα αρχεία των εφηµερίδων, σε λευκώµατα και σε ιδιωτικές συλλογές. Μπούσουλάς µας υπήρξε ένα αυστηρό ιστορικό πλαίσιο που εξαρχής ορίσαµε, καθώς και µια βαθιά ατοµική µνήµη: γεγονότων, προσώπων και παλιότερων ή νεότερων γελοιογραφιών.
“Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων” υπήρξε, απ’ όσο µπορώ να γνωρίζω, η µεγαλύτερη αναδροµική έκθεση γελοιογραφίας που έγινε ποτέ στην Ελλάδα. Και δεν θα είχε γίνει πραγµατικότητα χωρίς την υπεράνθρωπη προσπάθεια που κατέβαλε ο πρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Γελοιογράφων, Πάνος Μαραγκός και χωρίς, επίσης, την πολύτιµη βοήθεια του συναδέλφου µας Παναγιώτη Μητσοµπόνου. Από εκεί και πέρα, η ανώνυµη εργασία πολλών ακόµα µελών της Λέσχης, έφερε ως καρπό την επιτυχή διεξαγωγή µιας ιστορικής σηµασίας έκθεσης στο πιο κεντρικό σηµείο της πόλης, στο Μετρό Συντάγµατος, την οποία επί έξι µέρες περιηγήθηκαν χιλιάδες επισκέπτες/ριες.
Μεγαλύτερη ανταµοιβή υπήρξε, ασφαλώς, η αναγγελία δια στόµατος του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Τασούλα, για την ίδρυση Μουσείου Ελληνικής Γελοιογραφίας, κάτι το οποίο αποτελεί πάγιο αίτηµα της Λέσχης µας εδώ και πάρα πολλά χρόνια».
γραµµοσκιάσεις…
