Στο προσκήνιο έρχεται μια επίμαχη τεχνολογία που φιλοδοξεί να “συλλέξει” δωρεάν ηλεκτρισμό από τον αέρα, ιδίως όταν υπάρχει υγρασία, δημιουργώντας ελπίδες ότι μπορεί να αποτελέσει μελλοντικά μια νέα μορφή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και προκαλώντας αντιδράσεις από όσους θεωρούν ότι το όλο σχέδιο -με την ονομασία “υγροηλεκτρισμός”- είναι τεχνολογικά ανέφικτο ή μικρής πρακτικής χρησιμότητας.
Ο ερευνητής δρ Φερνάντο Γκαλεμπέκ, από το Ινστιτούτο Χημείας του πανεπιστημίου του Καμπίνας, του Σάο Πάουλο στη Βραζιλία, παρουσίασε στο τελευταίο συνέδριο και στο περιοδικό “Langmuir” της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας, σύμφωνα με το BBC και το New Scientist, μια νέα μέθοδο με βάση την οποία, μικρά ηλεκτρικά φορτία είναι δυνατό να συλλεχθούν απευθείας από τον υγρό αέρα, παράγοντας ηλεκτρισμό. Όπως δηλαδή το «φως» συλλέγεται από τα ηλιακά πάνελ των φωτοβολταϊκών και μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό, με ανάλογο τρόπο θα μπορούσε ο ηλεκτρισμός να συλλέγεται από ανάλογα πάνελ απευθείας από τον υγρό αέρα.
Ο Βραζιλιάνος επιστήμων ανέφερε ότι η πρωτοποριακή τεχνολογία αξιοποιεί ένα ελάχιστα γνωστό ατμοσφαιρικό φαινόμενο και ισχυρίστηκε ότι οι δοκιμές που έχει κάνει, δείχνουν πώς διάφορα μέταλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να συλλέξουν αυτόν τον “αέρινο ηλεκτρισμό”, ιδίως σε περιοχές με υγρό κλίμα. Ο Γκαλεμπέκ εκτιμά ότι μελλοντικά μπορεί να υπάρχουν ειδικά “υγροηλεκτρικά πάνελ”, όπως τα φωτοβολταϊκά, που θα “συλλέγουν” τον ηλεκτρισμό από την ατμόσφαιρα. Ομως άλλοι ειδικοί εμφανίζονται επιφυλακτικοί, τόσο για το ίδιο το φαινόμενο όσο και για την αποδοτικότητά του σε παραγόμενα ηλεκτρικά φορτία.
Ο Γκαλεμπέκ επιμένει ότι τα μέταλλα που τοποθετούνται σε ένα υγρό περιβάλλον, απορροφούν νερό από την επιφάνειά τους και έτσι φορτίζονται ηλεκτρικά, είτε με θετικά είτε με αρνητικά ηλεκτρικά φορτία. Με άλλα λόγια, υποστηρίζει ότι το νερό μπορεί να αποθηκεύσει ηλεκτρικά φορτία. Αν και το παραγόμενο ρεύμα είναι πολύ μικρό (100 εκατομμύρια φορές μικρότερο από το ρεύμα που παράγει ένα ηλιακό πάνελ και επίσης εκατομμύρια φορές μικρότερο από το ρεύμα μιας μπαταρίας ΑΑ), φαίνεται παρόλα αυτά να συνιστά μια παραμελημένη μέχρι σήμερα πηγή ηλεκτρισμού. Ο Γκαλεμπέκ και οι συνεργάτες του επιμένουν ότι η τεχνολογία μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω και να αποτελέσει μια αξιόπιστη εναλλακτική πηγή ενέργειας, σε μέρη με μεγάλη και συχνή υγρασία, όπως στις τροπικές περιοχές.
Η παραγωγή δωρεάν ηλεκτρισμού αποτελεί αναμφισβήτητο δέλεαρ, αλλά το ερώτημα -όπως επισημαίνουν οι σκεπτικιστές- είναι αν είναι όντως δυνατό να παραχθεί μέσω αυτής της τεχνικής αρκετή ποσότητα ηλεκτρικού ρεύματος, για να έχει νόημα η όλη συζήτηση και να οδηγήσει σε κάποιο χρήσιμο αποτέλεσμα. Πάντως, ο φυσικός Μαρίν Σόλασιτς του πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, ο οποίος είναι εφευρέτης μιας καινοτομικής τεχνολογίας ασύρματης μεταφοράς ηλεκτρισμού, της Witricity, θεωρεί την τεχνική του Γκαλεμπέκ “πολύ ενδιαφέρουσα” και “καλή περιοχή έρευνας”, αν και πιστεύει ότι ίσως αποδειχτεί δύσκολο τελικά να εφαρμοστεί στην πράξη, λόγω της ανεπαρκούς “συλλογής” ηλεκτρισμού από τον αέρα.
Ο Τζέραλντ Πόλακ του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, ο οποίος πέρυσι πρότεινε κι αυτός ότι το καθαρό νερό μπορεί να αποθηκεύσει ηλεκτρικά φορτία και να συμπεριφερθεί λίγο-πολύ σαν μπαταρία, συμφωνεί ότι οι βραζιλιάνικες έρευνες “είναι ενδιαφέρουσες και ανοίγουν το δρόμο σε πολλές νέες δυνατότητες”.
Στο παρελθόν, πάντως,
υπήρξαν κι άλλες απόπειρες να “αντληθεί” ηλεκτρικό ρεύμα από τον αέρα, αλλά όλες απέτυχαν. Η χειραγώγηση και ο έλεγχος του φυσικά παραγόμενου ηλεκτρισμού στην ατμόσφαιρα (π.χ. σε μια καταιγίδα), κάτι που είχε ονειρευτεί πριν από πολλές δεκαετίες ο διάσημος επιστήμων και εφευρέτης Νίκολα Τέσλα, παραμένει δύσκολη υπόθεση μέχρι στιγμής.
Από την άλλη, ο αισιόδοξος Βραζιλιάνος ερευνητής πιστεύει ακράδαντα ότι όχι μόνο τα “υγροηλεκτρικά πάνελ” στο μέλλον θα βρίσκονται στις στέγες μας παράγοντας ηλεκτρισμό, αλλά επιπλέον, “αποστραγγίζοντας” τα ηλεκτρικά φορτία από την ατμόσφαιρα, θα βοηθάνε να μην συσσωρεύεται ηλεκτρισμός στον αέρα κι έτσι να μην πέφτουν κεραυνοί!
Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία μπορείτε να μεταβείτε στη διεύθυνση:
http://pubs.acs.org/doi/full/10.1021/la102494k
