Το πρώτο καθήκον

Είχε δίκιο άραγε ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζ. Στίγκλιτζ όταν προειδοποιούσε τις κυβερνήσεις ότι με τα μέτρα λιτότητας που παίρνουν για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους μπορεί να… σκοτώσουν την ανάπτυξη και τις οικονομίες τους; Είναι δικαιολογημένες οι ανησυχίες που εκφράζει ο οίκος αξιολόγησης Μoody?s για την αναπτυξιακή διάσταση των πολιτικών που ασκούν όχι μόνο η ελληνική αλλά και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις; «Η εγχείρηση πέτυχε, ο ασθενής απεβίωσε» επισημαίνει για τη χώρα μας το πρακτορείο ειδήσεων «Αssociated Ρress», για να συμπληρώσει ότι την ώρα που «το έλλειμμα έχει πτωτική πορεία, κλείνουν μαγαζιά, δουλειές εξαφανίζονται και στους δρόμους επικρατεί η κατήφεια». Ανάκατες είναι και μεταξύ των Ελλήνων οικονομολόγων οι εκτιμήσεις για την ορθότητα ή μη των πολιτικών που επέβαλε το Μνημόνιο. Η δραστική αύξηση της έμμεσης φορολογίας και οι περικοπές στους μισθούς, στις συντάξεις και στις δημόσιες δαπάνες, μπορεί να μειώνει το έλλειμμα, αλλά δημιουργεί ισχυρές παρενέργειες. Όπως εξηγεί ο πρώην υπουργός Οικονομίας κ. Χριστοδουλάκης: «Η θεραπεία σοκ που εφήρμοσε η τρόικα έριξε σε κώμα την οικονομία. Αν η οικονομία αναπτυσσόταν με ρυθμό 4% – 5% τα μέτρα θα ήταν σωστά. Όμως σε περιόδους ύφεσης δεν μπορείς να αυξάνεις τους φόρους και ιδίως τους έμμεσους». Στην άλλη πλευρά, ο κ. Καραβίας, γενικός διευθυντής της Εurobank ΕFG, σημειώνει ότι «Τα σκληρά μέτρα ήταν απαραίτητα για να μπει μια τάξη στα δημόσια οικονομικά της χώρας αλλά τώρα, ακόμη και το ΔΝΤ πρέπει να ασχοληθεί με το ζήτημα της ανάπτυξης και της επανεκκίνησης της οικονομίας». Η εκτίμηση του κ. Χριστοδουλάκη ότι «Η κυβέρνηση θα μπορούσε να ενισχύσει την ανάπτυξη, χωρίς να περικόψει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων» σε συμπληρωματική σχέση με τις ιδιωτικές επενδύσεις, αντικρούεται από τον καθηγητή κ. Τρ. Κολλίντζα, ο οποίος εκτιμά ότι δεν υπήρχε άλλη λύση από τη λήψη των μέτρων της τρόικας για το συμμάζεμα των δημόσιων οικονομικών. «Το κράτος δεν έχει χρήματα για δημόσιες επενδύσεις γιατί δεν μπορεί να δανειστεί από τις αγορές για να συνεχίσει μια ελλειμματική πολιτική». Τώρα που ο κρατικός κορβανάς έχει πάψει να μοιράζει χρήματα η ανάκαμψη δεν πρόκειται να έλθει, παρά μόνον εάν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας» και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Αυτό κυρίως είναι το πρώτο καθήκον της νέας κυβέρνησης.