Εφιάλτης η ανεργία

Αθήνα
Εφιαλτικές προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας στη χώρα μας περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ, η οποία κάνει λόγο για απώλεια 175.000 θέσεων εργασίας στην τριετία 2009 – 2011. Το ποσοστό της πραγματικής ανεργίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, θα υπερβεί το 20%, ήτοι 1 εκατομμύριο άνθρωποι θα βρεθούν χωρίς δουλειά.
Στην έκθεση εκφράζεται η εκτίμηση ότι με την ακολουθούμενη πολιτική ούτε το 2015 δεν θα επιστρέψει η Ελλάδα στα ποσοστά ανεργίας προ κρίσης, ενώ σημειώνει ότι τα μέτρα λιτότητας που θα γνωρίσουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι την προσεχή τριετία θα επιδεινώσουν το βιοτικό τους επίπεδο κατά 30% και θα μειώσουν σημαντικά το επίπεδο ζήτησης και κατανάλωσης.
Το της προόδου που είχε συντελεσθεί σε ότι αφορά την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των μέσων αποδοχών στην διάρκεια μίας δεκαετίας εκτιμάται ότι θα αναιρεθεί εντός της διετίας 2010 – 2011, επισημαίνει η έκθεση.
Ακόμη τονίζει ότι το κύριο βάρος της οικονομικής κρίσης και ύφεσης επωμίζεται η μισθωτή εργασία και η απασχόληση των συμβοηθούντων και μη αμειβόμενων μελών.
Για πρώτη φορά μετά το 1991 μειώνεται η μισθωτή απασχόληση, γεγονός που οφείλεται στην μείωση των μόνιμα απασχολούμενων, ο αριθμός των οποίων συρρικνώνεται για πρώτη φορά από το 1968.
Αντίθετα, ο αριθμός των προσωρινά, μερικά και ευέλικτα απασχολούμενων αυξάνεται, επισημαίνει η Έκθεση φωτίζοντας και το κρίσιμο ζήτημα των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις και της περαιτέρω ελαστικοποίησης της εργασίας που συνόδευσε την κρίση.
Σοκαριστικά στοιχεία
Η φετινή έκθεση του ΙΝΕ – ΓΣΕΕ βρίθει σοκαριστικών στοιχείων και μαύρων προβλέψεων για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και των εργαζομένων και ζητά επειγόντως αλλαγή πολιτικής και αναπτυξιακού μοντέλου.
Ειδικότερα για την ανεργία αναφέρει ότι το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) να αυξηθεί σε 12% το 2010 και σε 13,2% το 2011. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ το ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί σε 12,1% το 2010 και σε 14,3% το 2011, ενώ το ποσοστό της πραγματικής ανεργίας θα υπερβεί το 20% (1 εκατ. άτομα), φθάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα της πεντηκονταετίας.
Έτσι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τριετία 2009 – 2011 θα έχουν χαθεί σωρευτικά 175.000 θέσεις εργασίας και ο αριθμός των απασχολουμένων θα έχει υποχωρήσει κατά μια πενταετία, δηλ. θα έχει επανέλθει στο επίπεδο του 2006.
Όπως αναφέρει, οι μέσες πραγματικές αποδοχές ανά απασχολούμενο στην Ελλάδα αναμένεται να μειωθούν κατά 4,4% το 2010 μετά από αύξηση 4,2% κατά το 2009 και 1,1% το 2008. Η σωρευτική αύξηση των μέσων πραγματικών αποδοχών επί σειρά ετών είχε οδηγήσει την αγοραστική δύναμη των μέσων αποδοχών σε επίπεδα 20% περίπου ανώτερα σε σύγκριση με το έτος 1999. Το αυτής της προόδου που είχε συντελεσθεί στη διάρκεια μίας δεκαετίας εκτιμάται ότι θα αναιρεθεί εντός της διετίας 2010 – 2011.
Κατά το 2010 – 2011, η ανοδική πορεία της σύγκλισης των αποδοχών στην Ελλάδα έναντι του αντίστοιχου μέσου όρου της Ε.Ε.-15 θα ανακοπεί και ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί από το 82,5% του μέσου όρου της Ε.Ε.-15 στο 78%, οπισθοχωρώντας κατά μία πενταετία και φθάνοντας στο επίπεδο των ετών 2004 – 2007.
Παρατεταμένη
και βαθιά ύφεση
Το Ινστιτούτο, τονίζει καταρχάς ότι τα κύρια χαρακτηριστικά της οικονομικής κρίσης και ύφεσης στην Ελλάδα δεν είναι μόνο το δημόσιο έλλειμμα, το δημόσιο χρέος και το εξωτερικό έλλειμμα. Επιπλέον είναι η έντονη ανισοκατανομή του εισοδήματος, η υψηλή ανεργία, η τεχνολογική και καινοτομική υποβάθμιση της παραγωγικής βάσης της χώρας και η απαξίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού.
Επίσης η Έκθεση αναδεικνύει ότι τα βασικά αίτια για την παρούσα κρίση ήταν η δανειακή μεγέθυνση της δημόσιας κατανάλωσης και της ιδιωτικής κατανάλωσης των υψηλών εισοδημάτων, οι υπερτιμολογήσεις των κρατικών προμηθειών, οι φοροαπαλλαγές προς τις επιχειρήσεις που στέρησαν από έσοδα τον Κρατικό Προϋπολογισμό, η ανισοκατανομή του εισοδήματος, η απελευθέρωση της φοροδιαφυγής και η κατάρρευση του μηχανισμού ελέγχου είσπραξης των εσόδων του κράτους, η εισφοροδιαφυγή, η ευέλικτη, η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία, η συρρίκνωση του τεχνολογικού και καινοτομικού δυναμικού της χώρας και η εγκατάλειψη της παραγωγής προϊόντων υψηλής ποιότητας και υψηλής προστιθέμενης αξίας με δυναμική διείσδυση και διαρκή παρουσία στις διεθνείς αγορές.
Το ΙΝΕ – ΓΣΕΕ, τονίζει ότι η ελληνική οικονομία μετά την επιβράδυνση της τετραετίας 2005 – 2008 και την υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 4% το 2009, βρίσκεται πλέον σε βαθιά ύφεση. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει παράταση της ύφεσης κατά το 2010 και το 2011          (-3,7% μείωση του ΑΕΠ το 2010 με επίπεδο ανεργίας 12,1% και -2,5% μείωση του ΑΕΠ το 2011 με επίπεδο ανεργίας 14,3%). Η αθροιστική μείωση του ΑΕΠ, σε σταθερές τιμές, κατά την τριετία 2009 – 2011 αναμένεται να ανέλθει σε 5,5%.
Η συρρίκνωση του όγκου της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να συνεχιστεί το 2011 κατά 2,4%. Έτσι, αθροιστικά στην τριετία 2009 – 2011 η συνολική μείωση θα ανέρχεται σε 8% έναντι του 2008 και το επίπεδο κατανάλωσης σε πραγματικούς όρους θα έχει επιστρέψει στο επίπεδο του πρώτου εξαμήνου του 2006.
Ανάγκη για νέα πολιτική
Η έκθεση επιχειρηματολογεί υπέρ του ότι η πολιτική συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, των εισοδηματικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που απορρέει από το μνημόνιο, παρατείνει την ύφεση και δεν προβλέπεται να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τη μείωση του χρέους και του ελλείμματος.
«Η εφαρμοζόμενη πολιτική για τη δημοσιονομική προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας έχει εισέλθει σε τροχιά αυτοϋπονόμευσης» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας απαιτείται να αξιολογηθεί με όρους αναδιανεμητικούς, ως αναπτυξιακό και κοινωνικό, με την έννοια της κατάρρευσης του υπάρχοντος αναπτυξιακού μοντέλου.
Απαιτείται, επομένως, παραγωγική και καινοτομική ανασυγκρότηση του ιδιωτικού τομέα για την παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων με σεβασμό στην εργασιακή και ασφαλιστική νομιμότητα.