Δελφοί
Αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής σε ΑΕΙ και ΤΕΙ και συνενώσεις Ιδρυμάτων, περιλαμβάνονται στις ριζικές τομές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, από τους Δελφούς όπου ξεκίνησε ο διάλογος για τις αλλαγές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Για “greek statistics” και στην Παιδεία έκανε λόγο η υπουργός Παιδείας, Αννα Διαμαντοπούλου.
Περιγράφοντας τους βασικούς άξονες των αλλαγών στην Εκπαίδευση, που προωθεί η κυβέρνηση, ο κ. Παπανδρέου προανήγγειλε νέα μορφή εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, ούτε καν σε σχολές, πολύ περισσότερο σε Τμήματα όπως γίνεται σήμερα. Συνέδεσε τον πολίτη με τη διά βίου μάθηση, αναφερόμενος στην κατάρριψη των τειχών μεταξύ των βαθμίδων εκπαίδευσης για να είναι απρόσκοπτη η γνώση υπό καθεστώς όμως πιστοποίησης των γνώσεων που λαμβάνει ο πολίτης σε οποιαδήποτε ηλικία.
Επίσης, αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει «Καλλικράτης» στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (σ.σ. αναφέρεται στο ζήτημα της συγχώνευσης, συνένωσης ακόμη και κατάργησης Τμημάτων).
Επέμεινε στην ανάγκη εξωστρέφειας των Πανεπιστημίων και διεθνοποίησής τους ώστε να μπορούν να δέχονται καθηγητές αλλά και φοιτητές από το εξωτερικό. Μάλιστα, τόνισε ότι «είμαστε από τις 30 πλουσιότερες χώρες, αλλά έχουμε κακή διαχείριση του πλούτου και του ανθρώπινου δυναμικού μας». «Πρέπει να αναδείξουμε όλες τις δυνάμεις μας», είπε, «τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητά μας».
Ο κ. Παπανδρέου, ανέφερε ως παράδειγμα ότι είμαστε στην 3η θέση αυτών που μπαίνουν στα Πανεπιστήμια, αλλά στην 118η όσον αφορά την αποτελεσματικότητα. «Από την επίφαση της δημοκρατίας πρέπει να πάμε στην πραγματική ελευθερία. Το Πανεπιστήμιο να υπηρετεί τις ανάγκες της χώρας, να έχει λόγο που δεν έχει σήμερα».
«Κρινόμαστε σήμερα -είπε- στην αξιοκρατία, την αριστεία, την ανταγωνιστικότητα. Αυτές είναι έννοιες εκ των ων ούκ άνευ. Είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε στους νέους όλα τα εργαλεία για να αποκτήσουν εφόδια, ουσιαστικές γνώσεις και όχι να πάρουν το τυπικό χαρτί. Αρα, απαιτείται διεθνοποίηση των Ιδρυμάτων και ουσιαστική συμμετοχή. Να συμμετάσχουν με ανοιχτές διαδικασίες όλοι οι καθηγητές και οι φοιτητές. Αυτό είναι σημαντικό και για την οικονομία μας, διότι θα δημιουργήσουμε επαφές με άλλες οικονομίες και κοινωνίες και θα δοθούν οι δυνατότητες επενδύσεων και στην Ελλάδα».
´Καλλικράτης´ και στην Εκπαίδευση
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε μιαν άλλη μορφή εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, λέγοντας ότι δεν βλέπει γιατί να μην εισάγεται ένας υποψήφιος στο Πανεπιστήμιο, για παράδειγμα στο Πάντειο και όχι σε μία Σχολή ή ένα Τμήμα. Ο κ. Παπανδρέου επισήμανε ότι σήμερα η επιλογή των σπουδών είναι σε ένα βαθμό τυχαία. Παρομοίασε τη διαδικασία με αυτήν του σοβιετικού τύπου, όπως είπε, χωρίς μάλιστα να έχει και τον προγραμματισμό της Σοβιετικής Ενωσης. Σ? αυτό το σημείο ανέφερε την πρακτική ορισμένων Τμημάτων να χωρίζονται μόνο και μόνο για να γίνει κάποιος καθηγητής και όχι με βάση την πραγματικότητα των αναγκών.
Χρειαζόμαστε «Καλλικράτη» και στην Παιδεία, τόνισε. “Αξιολόγηση, πιστοποίηση και επαγγελματικά δικαιώματα”.
Μίλησε για μεγαλύτερη ελευθερία των ίδιων των Ιδρυμάτων που θα φύγουν πλέον από το σημερινό μοντέλο, αφού θεωρείται πολύ σημαντική η όσο γίνεται μεγαλύτερη αυτοδιοίκηση των Ιδρυμάτων. «Ζητώ», είπε, «να φτιάξουμε σύστημα διοίκησης που θα ξεφεύγει από τις λογικές που εμείς βάλαμε».
Ο πρωθυπουργός ανέφερε το παράδειγμα συνδικαλιστικών παρατάξεων φοιτητών να συναλλάσσονται για τα θέματα που θα μπουν στις εξετάσεις. Κι αυτό -σχολίασε- δεν είναι σοβαρό. Πρέπει να πάμε σε ένα μοντέλο διαχείρισης που θα αναγνωρίζει τη δύναμη της γνώσης.
Ο κ. Παπανδρέου επέμεινε ιδιαίτερα στις έννοιες αριστεία, ανταγωνιστικότητα, πιστοποίηση, εξωστρέφεια.
Ιδιαίτερες αναφορές έκανε στη σύνδεση των Πανεπιστημίων με την περιφερειακή ανάπτυξη, λέγοντας ότι σήμερα η μόνη σύνδεση είναι μέσω των ενοικιαζόμενων δωματίων, των μπαρ, του γαμπρού ή της νύφης που θα βρούνε τα παιδιά. Δεν υπάρχει ουσιαστικά, δηλαδή, η διασύνδεση με την ανάπτυξη, τη γνώση και την έρευνα.
Καταλήγοντας, ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στην πρόθεση της κυβέρνησης για συστηματική διαβούλευση, αξιοποιώντας την παγκόσμια εμπειρία. Εναν διάλογο, που, όπως είπε, θα μας βοηθήσει να κάνουμε τα Πανεπιστήμιά μας από τα καλύτερα. Κάλεσε σε αυτό το διάλογο, όλους να συμμετάσχουν και ιδιαίτερα τη νέα γενιά.
´Greek Statistics´
Από την πλευρά της, η υπουργός Παιδείας, Αννα Διαμαντοπούλου περιέγραψε την κατάσταση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, κάνοντας λόγο για ´greek statistics´, όχι μόνο στην Οικονομία αλλά και στην Παιδεία”.
«Εδώ και εννέα μήνες προσπαθούμε με τον υφυπουργό να συλλέξουμε τα στοιχεία των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ», είπε η κ. Διαμαντοπούλου και πρότεινε την καθιέρωση περιφερειακών συμβουλίων, τα οποία θα έχουν τον έλεγχο για τον αριθμό των φοιτητών, των διδασκόντων, των εισακτέων και των πτυχιούχων.
Η Διοίκηση των Πανεπιστημίων, όπως είπε η υπουργός, προτείνεται να γίνεται μέσα απο ένα Συμβούλιο Διοίκησης, το οποίο θα ασκεί και ένα μέρος των αρμοδιοτήτων του υπουργείου Παιδείας. Αυτό το Συμβούλιο θα αναλαμβάνει και τη διαχείριση της χρηματοδότησης, ενώ το ακαδημαϊκό μέρος των υποθέσεων θα είναι αρμοδιότητα των Πρυτανικών Αρχών.
Η υπουργός προανήγγειλε ακόμη αλλαγές στην οργάνωση των σπουδών, τον τρόπο εξέτασης των φοιτητών, τον τρόπο διδασκαλίας, ενώ στον διάλογο που ξεκίνησε χθες θα συμμετέχουν, μέσω του διαδικτύου, φοιτητές, καθηγητές αλλά και πολίτες.
Σημαντικό σημείο είναι η εξαγγελία της υπουργού για την αλλαγή του τρόπου διανομής των συγγραμμάτων με την εισαγωγή του ηλεκτρονικού συγγράμματος, ενώ αναφέρθηκε λεπτομερώς στη διεθνοποίηση των ελληνικών Πανεπιστημίων, λέγοντας ότι είναι ανάγκη να ανοίξουν προς τα έξω αλλά και να προσελκύσουν φοιτητές προς την Ελλάδα. Τόνισε, ακόμα, ότι πρέπει να ιδρυθούν παραρτήματα των Πανεπιστήμιων μας σε ξένες χώρες.
Εξάλλου, η υπουργός συνέδεσε τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ με το σύστημα των διδακτικών μονάδων και τη διά βίου μάθηση, ώστε να συνεχίζονται οι σπουδές για όλους τους πολίτες σε οποιαδήποτε ηλικία.
Σήμερα, τόνισε η υπουργός, ´δίνουμε τη μάχη των μαχών. Τη μητέρα των μαχών. Είμαστε έτοιμοι, διότι αλλαγή στην Παιδεία σημαίνει αλλάζουμε την Ελλάδα´.
Σήμερα, πρόσθεσε, τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ είναι εσωστρεφή και περιχαρακωμένα.
Κάλεσμα συμμετοχής
Η υπουργός, κάλεσε στον διάλογο όλες τις πολιτικές δυνάμεις, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Δεν ψήφισαν το Μνημόνιο, που αν δεν είχε ´περάσει´ δεν θα ήμασταν εδώ σήμερα. Ελπίζω να μην γίνει το ίδιο και στην Παιδεία. Εμείς είχαμε πάρει μέρος στον διάλογο για την Παιδεία όταν ήμασταν αντιπολίτευση. Δεν χωράει άλλο ράβε – ξήλωνε. Οργανώνουμε τον διάλογο και καλούμε τα Πανεπιστήμια να μπουν σε διαδικασία διαρκών συνεδριάσεων των Συγκλήτων τους. Θέλουμε να δώσουμε απάντηση ποιο είναι το δημόσιο Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ που θέλουμε σήμερα, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας. Μιλάμε για διακριτούς ρόλους».
Ο διάλογος θα διαρκέσει περίπου τρεις μήνες και θα καταλήξει με συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Στη συνδιάσκεψη μίλησε ο Πορτογάλος υπουργός Ερευνας, Χοσέ Μαριάνο Γκάκο, για τη μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που έγινε στη χώρα του και της οποίας ηγήθηκε. Αμέσως μετά μίλησε ο Ανδρέας Δημητρίου, υπουργός Παιδείας της Κύπρου.
Οι 14 ενότητες του διαλόγου
Επιγραμματικά, οι 14 ενότητες, οι οποίες θα είναι τα υπό συζήτηση ζητήματα για το νέο Νόμο, είναι οι εξής:
1. Από το Τμήμα στη Σχολή, ως βασική ακαδημαϊκή μονάδα που θα απονέμει τα πτυχία.
2. Νέος σχεδιασμός για τον συντονισμό των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, με στόχο τη διεπιστημονικότητα.
3. Πιστοποίηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών.
4. Διεπιστημονικός χαρακτήρας των προγραμμάτων σπουδών και σε προπτυχιακό και σε μεταπτυχιακό επίπεδο.
5. Υιοθέτηση και εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος ECTS με βάση τις διδακτικές μονάδες.
6. Οργάνωση και ακαδημαϊκή συνέχεια των προγραμμάτων σπουδών, επιλογή συστήματος τρόπου εφαρμογής και δια
σφάλισης της αξιοπιστίας τους.
7. Σπουδές κατ´ έτος, κατ´ εξάμηνο, προαπαιτούμενα, λειτουργία του προγράμματος σπουδών.
8. Αλλαγή του σημερινού συστήματος διδασκαλίας και εξεταστικών περιόδων.
9. Υιοθέτηση του ψηφιακού συγγράμματος.
10. Σύστημα πιστοποίησης όλων των προγραμμάτων σπουδών.
11. Οργάνωση Κέντρων Αριστείας και μέσω συνεργασίας μεταξύ των Ιδρυμάτων.
12. Αναδιάρθρωση του θεσμού της πρακτικής άσκησης.
13. Σύνδεση των προγραμμάτων της Διά Βίου Μάθησης με τα Ανώτατα Ιδρύματα.
14. Αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας στην τάξη.
Οι αντιδράσεις των καθηγητών
Ορισμένοι από τους παρευρισκόμενους καθηγητές των Ιδρυμάτων σχολίασαν κατ? αρχήν τις προτάσεις που δίδονται στο διάλογο.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Καθηγητών ΤΕΙ, Γιάννης Τσάκνης, επισήμανε μεταξύ άλλων την άναρχη ίδρυση και λειτουργία Τμημάτων ΤΕΙ, τονίζοντας ότι απαιτείται γενναία αναδιάρθρωση. Μάλιστα, τάχθηκε θετικά στο ενδεχόμενο να συζητήσει το ενδεχόμενο εισαγωγής αποφοίτων ΙΕΚ, αλλά κατόπιν εξετάσεων που θα ορίζουν τα Ιδρύματα, τα οποία θα πρέπει να έχουν καθοριστικό ρόλο στην επιλογή των φοιτητών τους.
Ο πρόεδρος του ΤΕΙ Μεσολογγίου, Βαγγέλης Πολίτης, επισήμανε και αυτός την άναρχη ίδρυση και λειτουργία Τμημάτων που χρειάζεται αναδιάρθρωση και δήλωσε ότι τα Ιδρύματα είναι έτοιμα να συζητήσουν ακόμη και τη συγχώνευση ή το κλείσιμο ορισμένων απ? αυτά.
Ο Πρόεδρος των Καθηγητών Πανεπιστημίου, Νίκος Σταυρακάκης, τόνισε: ´Είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε τα πάντα προς όφελος του Πανεπιστημίου´.
