Πρωταθλητές στις γεωτρήσεις πετρελαίου

Εξπέρ στις γεωτρήσεις πετρελαίου έχουν γίνει δύο απόφοιτοι του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Προ ημερών κέρδισαν το πέμπτο βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό για την κατασκευή λογισμικού με το οποίο μπορεί να υπολογιστούν σημαντικά δεδομένα τόσο για την εκτέλεση όσο και για την ασφάλεια μιας γεώτρησης. Τέτοιες διακρίσεις, όμως, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Βασίλης Κελεσίδης, «αναδεικνύουν και την ένδεια της Ελλάδας όσον αφορά τις ενέργειες της χώρας μας για εξερεύνηση και διενέργεια γεωτρήσεων στις πολλές πετρελαιοπιθανές περιοχές που έχουν αναφερθεί κατά κόρον στο παρελθόν, στη δυτική Ελλάδα και στο Αιγαίο. Δυστυχώς η χώρα μας δεν προβαίνει σε καμία ενέργεια από το 1996, όταν εδόθησαν οι τελευταίες άδειες για εξερεύνηση υδρογονανθράκων».
Οι δύο απόφοιτοι είναι ο Παναγιώτης Δαλαμαρίνης από τον Αγιο Βασίλειο Κορινθίας, που αποφοίτησε από το Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων και ο Ανδρέας Πανάκος από τη Λακωνία, που τελείωσε το Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών – Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης. Και οι δύο σχεδίασαν και κατασκεύασαν το συγκεκριμένο λογισμικό. Στις 8 Σεπτεμβρίου 2009 κατάφεραν να κερδίσουν την πρώτη θέση σε διαγωνισμό προπτυχιακών φοιτητών στη Σκωτία.
Στις 20 Σεπτεμβρίου 2010 από το Παγκόσμιο Συνέδριο των Μηχανικών Πετρελαίου που διεξήχθη στη Φλωρεντία της Ιταλίας, ο Παναγιώτης Δαλαμαρίνης, άξιος εκπρόσωπος της Ελλάδας αλλά και του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων (ΜΗΧΟΠ) του Πολυτεχνείου Κρήτης γύρισε με την 5η θέση από τον παγκόσμιο διαγωνισμό για την καλύτερη εργασία προπτυχιακών φοιτητών σε θέματα εξόρυξης υδρογονανθράκων. Ο Παναγιώτης ισοβάθμησε στην τρίτη θέση με άλλους δύο συνυποψηφίους του αλλά τελικά το τρίτο βραβείο εδόθη στον απόφοιτο του Πανεπιστημίου της Νιγηρίας διότι, και αυτός όπως και οι αναδειχθέντες πρώτος και δεύτερος νικητής, είχαν χρησιμοποιήσει πραγματικά δεδομένα από γεωτρήσεις που είχαν διαθέσιμα, λόγω της μεγάλης παραγωγής υδρογοναθράκων στις χώρες τους. Η μεγάλη διάκριση του Παναγιώτη Δαλαμαρίνη αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία, αν αναλογισθούμε ότι το τμήμα φοίτησής του δεν είναι αμιγώς της Μηχανικής Πετρελαίου και η παραγωγή υδρογοναθράκων στη χώρα μας είναι ελάχιστη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο βραβείο εδόθη σε απόφοιτο του Πανεπιστημίου Πενσυλβάνια, ΗΠΑ και το δεύτερο βραβείο σε απόφοιτο του Πανεπιστημίου του Ομάν στα Αραβικά Εμιράτα. Επιπρόσθετα όλοι οι συνυποψήφιοί του υλοποίησαν τις εργασίες τους με τη σημαντική τεχνική υποστήριξη και χρηματοδότηση τόσο από πετρελαϊκές εταιρείες (π.χ. Shell, Total, Baker Hughes) όσο και από κρατικούς φορείς (π.χ. Κυβέρνηση του Ομάν).
«Η εργασία του Παναγιώτης Δαλαμαρίνη», επισημαίνει ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Μηχανικών Πόρων (ΜΗΧΟΠ) και διδάσκων την Τεχνική Γεωτρήσεων Βασίλης Κελεσίδης, «που έγινε σε συνεργασία με τον συνάδελφο του Ανδρέα Πανάκο, αφορούσε στην ανάπτυξη λογισμικού σχεδιασμού γεωτρήσεων υδρογονανθράκων για χρήση σε εκπαίδευση και σε έρευνα. Προϊόν της εργασίας αυτής είναι το επιστημονικό άρθρο διαθέσιμο από την τεράστια βάση άρθρων της Κοινωνίας των Μηχανικών Πετρελαίου (SPE 141132-STU) που αποτελεί και την πηγή πληροφορίας για τη βιομηχανία εξόρυξης και παραγωγής υδρογοναθράκων. Είναι δε το πρώτο τέτοιο άρθρο με μοναδικό συγγραφέα Έλληνα φοιτητή, απόφοιτο του Πολυτεχνείου Κρήτης».
Τι επιτυγχάνει όμως το λογισμικό αυτό και ποια τα οφέλη από την απόκτηση και χρήση του; Όπως μας λένε οι κ. Κελεσίδης και Δαλαμαρίνης, το συγκεκριμένο λογισμικό, «δημιουργήθηκε για να επιτρέψει στον φοιτητή ή ερευνητή να απεικονίσει εύκολα μία γεώτρηση, να σχεδιάσει το πρόγραμμα υδραυλικής και να υπολογίσει κατά μήκος της γεώτρησης σημαντικά δεδομένα τόσο για την εκτέλεση όσο και για την ασφάλεια της γεώτρησης. Επιμέρους στοιχεία μπορούσαμε να τα υπολογίσουμε έως σήμερα. Η μεγάλη αξία του λογισμικού προγράμματος έγκειται στο γεγονός ότι όλοι οι υπολογισμοί  συνδέονται και εκτιμώνται δεδομένα για το σύνολο της γεώτρησης, ενώ μπορούν να υλοποιηθούν με μεγάλη ευκολία. Δίδεται έτσι η δυνατότητα στον φοιτητή να κατανοήσει ευκολότερα το ιδιαίτερα δύσκολο περιβάλλον μίας γεώτρησης υδρογονανθράκων και των διεργασιών που γίνονται κατά την εκτέλεση της. Λίγα αντίστοιχα προγράμματα υπάρχουν διαθέσιμα εμπορικά με πολύ μεγάλο κόστος που είναι όμως και δύσχρηστα για τον φοιτητή καθώς συνυπολογίζουν πολλά δεδομένα που σε πρώτη προσέγγιση ίσως δεν είναι απαραίτητα στο πρώτο στάδιο εκπαίδευσης. Υπάρχουν επίσης εταιρείες που έχουν τα δικά τους λογισμικά πακέτα που όμως δεν τα διαθέτουν στο εμπόριο».
Τι έχει αποκομίσει ο Παναγιώτης από την πολύ σκληρή δουλειά;
«Έχει προσκληθεί ως ομιλητής από διάφορους οργανισμούς για να παρουσιάσει την εργασία του και το λογισμικό. Τον τελευταίο χρόνο έχει προσκληθεί στην Κρακοβία της Πολωνίας από την Κοινωνία Μηχανικών Πετρελαίων και το Πανεπιστήμιο AGH, στο Αμπερντίν της Σκωτίας από την εταιρεία γεωτρητικού εξοπλισμού National Oilwell Varco, στην Σαγκάη, Κίνα από την εταιρεία Uno-Steel/Sinopec που παράγει διατρητικά στελέχη και υδρογονάνθρακες, στην Κωνσταντινούπολη από το Πολυτεχνείο Κωνσταντινούπολης και το τμήμα Μηχανικών Πετρελαίου και στο Stavanger της Νορβηγίας από το Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο του Stavanger (IRIS) και το Πανεπιστήμιο του Stavanger. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που, μέσα από τις πολλές διαλέξεις που έχει κάνει, έχει εκδηλωθεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον για να αποκτήσουν πρόσβαση στο λογισμικό οι εταιρείες Varco, Sinopec, Viking International, Halliburton, IRIS, ενώ εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον έδειξαν στελέχη της Κρατικής Εταιρείας  Πετρελαίων της Τουρκίας στο συνέδριο που διεξήχθη στην Κωνσταντινούπολη. Σιγή επικρατεί από ελληνικής πλευράς».
Σύμφωνα με τον κ. Κελεσίδη, «η βιομηχανία εξόρυξης υδρογονανθράκων, παρά τις προσωρινές δυσκολίες που αντιμετωπίζει λόγω του ατυχήματος στον Κόλπο του Μεξικού και του τεράστιου περιβαλλοντικού προβλήματος που δημιούργησε, συνεχίζει μέσα από την έρευνα τον δρόμο της για τεχνολογικές ανακαλύψεις που βοηθούν όχι μόνο στην ανεύρεση νέων κοιτασμάτων αλλά και στη βελτίωση των τεχνικών διάτρησης επιτρέποντας γεωτρήσεις σε μέρη και περιοχές που παλαιότερα δεν μπορούσαμε να φανταστούμε. Η βιομηχανία αυτή έχει ανάγκη από μηχανικούς σαν τον Παναγιώτη και τον Ανδρέα με μεράκι, δημιουργικότητα και τεράστια όρεξη για δουλειά. Το παράδειγμα τους και οι επιτυχίες τους μπορούν να γίνουν οδηγοί για δημιουργία νέων προϊόντων με αντίστοιχα αντικείμενα από φοιτητές της χώρας μας και του Πολυτεχνείου Κρήτης. Παράλληλα δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν οι φοιτητές μας και μελλοντικοί απόφοιτοι, δείχνουν πως ο τομέας εξόρυξης υδρογονανθράκων είναι μία δύσκολη αλλά με πολλές επιβραβεύσεις επιλογή που ανοίγει τεράστιους ορίζοντες παγκόσμια».
Ακόμα ο κ. Κελεσίδης υπογραμμίζει: «Οι πρόσφατες ανακαλύψεις στην Ανατολική Μεσόγειο από το Ισραήλ τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου (κοίτασμα Tamar και πιθανό κοίτασμα Leviathan) σε γειτονικά, υποθαλάσσια …οικόπεδα της Κύπρου, πρέπει οπωσδήποτε και άμεσα να ενεργοποιήσουν τόσο την χώρα μας όσο και την Κυπριακή κυβέρνηση. Η Ελλάδα πρέπει να προβεί σε νέο γύρο παραχωρήσεων αδειών έρευνας, μέσα από τη δημιουργία κατάλληλου, μικρού και ευέλικτου φορέα, που ανακοινώνεται ότι θα δημιουργηθεί εδώ και τουλάχιστον πέντε χρόνια αλλά το έτοιμο(;) νομοσχέδιο βρίσκεται ακόμη στα ντουλάπια των αρμοδίων υπουργών. Παράλληλα η Κύπρος πρέπει επιτέλους να προχωρήσει στην εκτέλεση της υπογραφείσης από το 2008 συμφωνίας για διενέργεια υποθαλάσσιων γεωτρήσεων από την ίδια εταιρεία που έκανε τις πρόσφατες ανακαλύψεις στο Ισραήλ».