Δημοκρατία… αλά ρωσικά

Μόσχα
Για κακοποίηση της δημοκρατίας στη Ρωσία από το 2000 κάνουν λόγο οι πολιτικοί αναλυτές με αφορμή τον διορισμό από το Κρεμλίνο του νέου δημάρχου της Μόσχας Σεργκέι Σομπιάνιν, θερμού υποστηρικτή του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η  έγκριση του διορισμού από τη Δούμα της Μόσχας δεν είναι παρά τυπική, σύμφωνα με τους αναλυτές, και δείχνει τα όρια της ρωσικής δημοκρατίας.
Ο διορισμός αυτός καθιστά τη Ρωσία τη μόνη χώρα, μεταξύ των μεγάλων δυτικών εταίρων με τους οποίους της αρέσει να συγκρίνεται, που δεν εκλέγει τον δήμαρχο της πρωτεύουσας, πράγμα που βάζει τη Μόσχα στην ίδια θέση με το Πεκίνο.
Ο πρώην δήμαρχος Γιούρι Λουζκόφ, που βρισκόταν στην ηγεσία του Δήμου της Μόσχας επί 18 χρόνια και μία από τις τελευταίες πολιτικές φυσιογνωμίες της ρωσικής πολιτικής σκηνής που μπορούσε να ορθώσει το ανάστημά του απέναντι στο Κρεμλίνο, επαύθη τον Σεπτέμβριο από τον πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Επειτα από τη μεταρρύθμιση του 2004, ο δήμαρχος της Μόσχας , όπως και όλοι οι υπόλοιποι κυβερνήτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που ανήκουν στην ίδια βαθμίδα της ιεραρχίας με εκείνον, δεν εκλέγεται με άμεση ψηφοφορία, αλλά διορίζεται από το Κρεμλίνο.
Η διαδικασία αυτή, επιβλήθηκε από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τότε πρόεδρο της Ρωσίας, σε μία χώρα όπου τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης τελούν υπό εποπτεία, ενώ η αντιπολίτευση περιορίζεται, έχει ήδη εφαρμοσθεί τα τελευταία χρόνια σε πολλές περιοχές της Ρωσίας.
Η εφαρμογή του στη ρωσική πρωτεύουσα φέρνει ωστόσο για πρώτη φορά τα δέκα εκατομμύρια των κατοίκων της Μόσχας απέναντι σε νέα δεδομένα.
Η κεντρική εξουσία παρέτεινε μέχρι στιγμής τη θητεία του υπάρχοντος δημάρχου της Μόσχας, ο οποίος, παρά τις κατηγορίες για διαφθορά, διατηρούσε κάποια δημοκρατική νομιμοποίηση χάρη στην εκλογή του κάποτε.
´Πρέπει να καταλάβει κανείς μόνος του ότι κάτι δεν πάει καλά, και οι άνθρωποι αρχίζουν να το αισθάνονται´, λέει ο πολιτειολόγος Ντμίτρι Ορέσκιν. ´Πρέπει να γνωρίζουμε απέναντι σε ποιον ο δήμαρχος είναι υπόλογος για τις αποφάσεις του: απέναντι στους ηγέτες που τον διόρισαν, ή απέναντι στον πληθυσμό που τον εξέλεξε;´, λέει.
Δήμαρχος χωρίς? Δήμο
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που οργανώθηκε από την εφημερίδα Kommersant και την ηλεκτρονική έκδοση gazeta.ru μεταξύ των αναγνωστών τους, εάν διεξαγόταν καθολική ψηφοφορία, ο νέος δήμαρχος της Μόσχας δεν θα εξασφάλιζε παρά το 2,8% των ψήφων.
Οι αναγνώστες των δύο αυτών μέσων ενημέρωσης θα είχαν εκλέξει με 45% των ψήφων έναν νέο δικηγόρο, πρώην μέλος του σοσιαλδημοκρατικού κινήματος Iabloko, τον Αντρέι Ναβάλνι.
Η προσωπικότητα του νέου δημάρχου που επέλεξε το Κρεμλίνο – ενός ανθρώπου του μηχανισμού από τη Σιβηρία, το κυριότερο χαρακτηριστικό του οποίου είναι ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξε ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν θα του είχε καθόλου χρησιμεύσει σε περίπτωση δημοτικής εκλογής.
´Ο Σεργκέι Σομπιάνιν είναι ένας γνήσιος γραφειοκράτης, ένας υπάλληλος του πρώτου κύκλου του Πούτιν και όχι πολιτικό πρόσωπο´, επισημαίνει ο κοινωνιολόγος Λεφ Γκουντκόφ, του Κέντρου Levada. ´Ο διορισμός του έχει έναν στόχο: να καταστήσει τη Μόσχα περισσότερο ελέγξιμη και να διασφαλίσει τις επόμενες εκλογές´, λέει.
Επιστροφή Πούτιν στο Κρεμλίνο
Η ρωσική ηγεσία προετοιμάζεται για τις βουλευτικές εκλογές του 2011, οπότε προτίθεται να διατηρήσει την κυριαρχία του κόμματος Ενωμένη Ρωσία στη χώρα, και, κυρίως, για τις προεδρικές εκλογές του 2012, οπότε ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει αφήσει να εννοηθεί ότι είναι πιθανόν να επιλέξει να επιστρέψει στο Κρεμλίνο.
Επειτα από τις δύο συνεχείς προεδρικές θητείες τις οποίες επιτρέπει το ρωσικό σύνταγμα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν προώθησε το 2008 στην προεδρία της χώρας τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ενός νεαρού νομικού, ο οποίος τού όφειλε την πολιτική του ανέλιξη.
Όμως, ο διορισμός του διευθυντή του γραφείου του στην δημαρχία της Μόσχας, ´τρίτο σε σημασία πολιτικό πόστο στη χώρα´, σύμφωνα με το περιοδικό New Times, δείχνει για μία ακόμη φορά ότι ο πρώην πράκτορας της KGB παραμένει ο ισχυρός άνδρας της χώρας.