Το πρώτο οικολογικό ελαιουργείο στην Ελλάδα λειτουργεί στα Χανιά! Η ενέργεια που καταναλώνει παράγεται αποκλειστικά από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ολα τα απόβλητά του, υγρά και στερεά, γίνονται εδαφοβελτιωτικό, που πωλείται στην αγορά, ενώ για τη θέρμανσή του αξιοποιεί την πυρήνα της ελιάς.
Το ελαιουργείο ΕLVΑ του Γιώργου Κανιαδάκη στη Συκολιά Νέας Κυδωνίας -εφαρμόζοντας μια τεχνολογία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου- έχει πετύχει να διαχειριστεί, με φιλικό για το περιβάλλον τρόπο, τα στερεά παραπροϊόντα του αλλά κυρίως τα υγρά απόβλητα (κατσίγαροι) που αποτελούν τεράστιο “αγκάθι” για τα 550 ελαιουργεία που υπάρχουν στην Κρήτη, τα οποία χρησιμοποιούν εξατμισοδεξαμενές για τη διαχείρισή τους, χωρίς όμως να έχουν και τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για το περιβάλλον.
ΕΡΕΥΝΑ
´Το όφελος για μένα είναι συνειδησιακό. Οτι δηλαδή μπορώ να λειτουργώ το ελαιουργείο χωρίς να μολύνω το περιβάλλον´, μας εξηγεί ο κ. Γιώργος Κανιαδάκης. Εδώ και μια 15ετία αναζητούσε τρόπο οικολογικής αντιμετώπισης των λυμάτων του ελαιουργείου. Μια λύση που βρήκε εφαρμόζοντας, σε συνεργασία με την εταιρεία Οίκο-Οργανική ΕΠΕ, μια τεχνολογία που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο Οργανικής Χημικής και Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με επικεφαλής τον κ. Απόστολο Βλυσίδη, καθηγητή Ε.Μ.Π. ´Το εργαστήριο ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια με την επεξεργασία και αξιοποίηση των αποβλήτων των ελαιουργείων, και το απόσταγμα αυτής της έρευνας είναι η συγκεκριμένη τεχνολογία, η οποία είναι ολοκληρωμένη, αφού επιλύει οριστικά το πρόβλημα της επεξεργασίας και διάθεσης των υγρών αποβλήτων των ελαιουργείων με τον πλέον περιβαλλοντικά ορθό τρόπο αλλά και ταυτόχρονα είναι οικονομικά βιώσιμη, αφού η εμπορία του παραγόμενου compost, που αποτελεί και το μοναδικό προϊόν της επεξεργασίας, καλύπτει το κόστος επεξεργασίας´, αναφέρει ο κ. Λουκάκης Χαράλαμπος δρ. χημικός μηχανικός, εκπρόσωπος της ´Οικο-Οργανικής´.
Η ΜΕΘΟΔΟΣ
Από τη στιγμή που θα γίνει η έκθλιψη της ελιάς, τα υγρά απόβλητα οδηγούνται στη μονάδα οξείδωσης όπου υπόκεινται σε επεξεργασία. Οπως αναφέρει ο κ. Λουκάκης ´η μέθοδος βασίζεται στην αποτοξικοποίηση των υγρών αποβλήτων ελαιουργείων. Οι οξειδωτικές διεργασίες Fenton με χρήση δισθενούς σιδήρου και υπεροξειδίου του υδρογόνου, αποτοξικοποιούν το απόβλητο του ελαιουργείου μετατρέποντάς το, από ένα δύσκολα βιοδιασπώμενο απόβλητο, σε ένα πολύ καλό υπόστρωμα ανάπτυξης μικροβιακής δράσης. Το επεξεργασμένο απόβλητο απορροφάται στο σύνολό του σε μια διαδικασία έντονα αερόβιας συγκομποστοποίησης με τα υπόλοιπα παραπροϊόντα του ελαιουργείου (ελαιοπυρήνα, φύλλα) αποδίδοντας ένα άριστης ποιότητας compost, ιδανικό και για βιολογικές καλλιέργειες´.
ΤΟ ΚΟΜΠΟΣΤ
Από τη διαδικασία παράγεται εδαφοβελτιωτικό (compost), το οποίο εδώ και ενάμιση χρόνο έχει εισαχθεί στην αγορά σε συσκευασία των 30 κιλών. Η εμπορική του ονομασία είναι “Ηumo-olea” και όπως αναφέρουν οι δημιουργοί του ´είναι καθαρά φυτικό και μάλιστα από εναέριο τμήμα του ελαιόδεντρου, αερόβια κομποστοποιημένο, πλήρως σταθεροποιημένο και ώριμο, με υψηλούς δείκτες βλαστικότητας και έχει γίνει αποδεκτό για χρήση στη βιολογική γεωργία. Πρόκειται για ένα υψηλής καθαρότητας compost χωρίς παθογόνους σπόρους ζιζανίων, ορμόνες, αντιβιοτικά και ξένες ύλες, με μεγάλο αριθμό ωφέλιμων μικροοργανισμών και ενδιαφέρουσα πανίδα από ενδημικά είδη αρπακτικών ακάρεων. Η καθαρότητά του επιτρέπει και διαφορετικές χρήσεις, όπως την παραγωγή compost tea, που είναι πολύ αποδοτικό στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος των φυτών με πολύ χαμηλό κόστος. Σε όποια καλλιέργεια έχει χρησιμοποιηθεί έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Παρόλο που δεν είμαστε πωλητές και το προωθούμε σταδιακά, ήδη έχει κερδίσει ένα μέρος της αγοράς, κυρίως λόγω της εξαιρετικής του ποιότητας αλλά και λόγω του περιβαλλοντικού σκοπού, που εξυπηρετεί η παραγωγή του´, τονίζει ο κ. Λουκάκης. Στόχος των ανθρώπων του ελαιουργείου είναι το κόστος της επεξεργασίας των αποβλήτων να καλύπτεται από την πώληση του compost. Η χρήση του compost μειώνει τη χρήση λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, αξιοποιεί καλύτερα την άρδευση και αντιμετωπίζει το πρόβλημα της ερημοποίησης των εδαφών, που πλήττει διάφορες περιοχές της χώρας.
Ενέργεια από τα φωτοβολταϊκά
Ολο το εργοστάσιο ηλεκτροδοτείται από φωτοβολταϊκά συστήματα δυναμικότητας 80 KW. Η διαδικασία εγκατάστασης και λειτουργίας του ολοκληρώθηκε πριν από ένα μήνα και τώρα ό,τι ενέργεια παράγει τροφοδοτεί το δίκτυο της ΔΕΗ. ´Το ρεύμα που παράγουμε υπερκαλύπτει τις ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα του ελαιουργείου, του τυποποιητηρίου, της μονάδας επεξεργασίας των αποβλήτων´, αναφέρει ο κ. Κανιαδάκης.
Μετά την εφαρμογή της τεχνολογίας επεξεργασίας αποβλήτων στο ελαιουργείο των Χανίων, ακολούθησαν στην εφαρμογή άλλα 3 ελαιουργεία, από τα οποία το ένα είναι ελαιουργείο 2 φάσεων. ´Θα ήταν ευχής έργον η μέθοδος αυτή να αξιοποιηθεί περισσότερο και να εφαρμοστεί όπου είναι δυνατόν, γιατί πέρα από το περιβαλλοντικό πρόβλημα που επιλύει, αποτελεί και ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο´, υπογραμμίζει ο κ. Λουκάκης. Οσο για τη μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισαν σε όλη αυτήν την προσπάθεια… δεν ήταν τεχνική. ´Υπάρχει μια άγνοια από αρμόδιες Υπηρεσίες σε σχέση με τη διαδικασία της κομποστοποίησης και τα αποτελέσματα που φέρει και σε πολλές περιπτώσεις έλλειψη διάθεσης να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος της διαχείρισης των υγρών αποβλήτων των ελαιουργείων και να αξιολογήσουν την εφαρμοζόμενη τεχνολογία´, καταλήγει ο μηχανικός.