Σοκ και οργή έχει προκαλέσει στην κοινότητα του αναπηρικού κινήματος το μηχανογραφικό δελτίο εισαγωγής των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) στα ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Κι αυτό διότι πολλά Τμήματα Ανώτατων και Ανώτερων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων αποφάσισαν να στερήσουν την πρόσβαση σε άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις, παραβιάζοντας το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμά τους στην εκπαίδευση.
Η Ε.Σ.ΑμεΑ
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.ΑμεΑ) χαρακτηρίζει «όνειδος» το μηχανογραφικό δελτίο εισαγωγής των ΑμεΑ με σοβαρές παθήσεις στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ. Παράλληλα σε επιστολή της προς την υπουργό Παιδείας, κα Αννα Διαμαντοπούλου, τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι με αυτό το μηχανογραφικό επιχειρείται, αναιτιολόγητα και ενάντια σε κάθε επιστημονική, κοινωνική, ανθρώπινη λογική του ηθικού και του δικαίου, ο αποκλεισμός ατόμων με σοβαρές παθήσεις από Ανώτατες και Ανώτερες Σχολές. «Η ιστορία αυτή -τονίζει η Ε.Σ.ΑμεΑ- δεν ξεκινάει με την έκδοση του μηχανογραφικού δελτίου αλλά έχει τις ρίζες της στην επεξεργασία του σχεδίου νόμου ´Ρύθμιση Θεμάτων του Πανεπιστημιακού και Τεχνολογικού Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις´ από το οποίο η Ε.Σ.ΑμεΑ είχε ζητήσει εγγράφως από την τότε ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας καθώς και από τη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής την αφαίρεση του άρθρου 35, στο οποίο αναφέρονταν χαρακτηριστικά: ´Οι πάσχοντες από τις αναφερόμενες παθήσεις δεν εισάγονται σε Τμήματα, στα οποία λόγω της φύσης της επιστήμης είναι δυσχερής για αυτούς η παρακολούθηση σύμφωνα με αιτιολογημένη απόφαση του Τμήματος, που εγκρίνεται από τη Σύγκλητο και ανακοινώνεται πριν από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους για το οποίο γίνεται η επιλογή´… Ωστόσο, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε με τη συμπερίληψη της ανωτέρω διάταξης, η οποία άφηνε ελεύθερους τους πανεπιστημιακούς να αποφασίσουν κατά το δοκούν και χωρίς τις ελάχιστες στοιχειώδεις γνώσεις για την κατηγορία κάθε αναπηρίας».
«ΔΥΣΑΡΕΣΤΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ»
Συνεχίζοντας η Ε.Σ.ΑμεΑ υπογραμμίζει ότι η ανάρτηση του μηχανογραφικού στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας επεφύλασσε νέες δυσάρεστες εκπλήξεις. Ειδικότερα αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι:
– Υπάρχουν Τμήματα (π.χ. Ελληνικής Φιλολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, Ναυπηγικής ΤΕΙ Πειραιά κ.ά.) που αποκλείουν όλες τις παθήσεις!
– Υπάρχουν Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που δεν αποκλείουν καμία πάθηση (π.χ. Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμια Πειραιά, Θεσσαλίας, Πελοποννήσου κ.ά.).
– Υπάρχουν Τμήματα κάποιου ΑΕΙ – ΤΕΙ που αποκλείουν κάποιες παθήσεις και το ίδιο ακριβώς Τμήμα σε άλλο ΑΕΙ – ΤΕΙ αποκλείει άλλες ή δεν αποκλείει καμία (π.χ. πολιτικοί μηχανικοί Αριστοτελείου Πανεπιστημίου καμία αποκλειόμενη πάθηση, ενώ πολιτικοί μηχανικοί Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου 5 αποκλειόμενες παθήσεις).
– Υπάρχουν Τμήματα στο ίδιο Ίδρυμα που δεν αποκλείουν κανέναν (π.χ. Νομική στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο) και Τμήματα στο ίδιο Ιδρυμα που σπάνε ρεκόρ: Ιστορία και Εθνολογία με 35 αποκλειόμενες (από σύνολο 58 του καταλόγου). Διερωτόμαστε με ποιο κριτήριο τα άτομα με προβλήματα όρασης ή κινητικά προβλήματα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω) αποκλείονται από την εν λόγω Σχολή.
Καταλήγοντας η Ε.Σ.ΑμεΑ υπογραμμίζει: «Οι συγκεκριμένες ενέργειες είναι αντισυνταγματικές και ενάντια σε κάθε κοινωνική ανθρώπινη και ηθική αρχή του δικαίου. Αλήθεια τι θα συμβεί εάν μαθητής με αναπηρία επιλέξει να περάσει σε οποιαδήποτε Σχολή με πανελλήνιες εξετάσεις; Κατά την είσοδο στη Σχολή θα του ζητηθεί πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης ή αποκήρυξης της πάθησής του; Φοιτητής, που εν μέσω των σπουδών του εμφανίσει κάποια κατηγορία αναπηρίας θα αποκλεισθεί από τη Σχολή;». Επίσης, ζητά από την υπουργό Παιδείας την αυτόματη κατάργηση του μηχανογραφικού δελτίου διαφορετικά «δεν μπορεί παρά να προσφύγει στο ΣτΕ και σε κάθε νόμιμο και πρόσφορο μέσο για να υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους».
Να σημειώσουμε ότι για το ίδιο θέμα εξέδωσε δελτίου Τύπου και η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών όπου, μεταξύ άλλων, κάνει λόγο για «ρατσισμό και αποκλεισμούς» στα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ και «εκπαιδευτικό Μεσαίωνα στον οποίο έχει καταδικάσει το Υπουργείο Παιδείας τους τυφλούς και τα άτομα με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις».
«Είμαι σοκαρισμένος»
Βαγγέλης Αυγουλάς, μεταπτυχιακός φοιτητής Νομικής – ασκούμενος δικηγόρος
«Έχω φίλους κωφούς, κινητικά αναπήρους, τυφλούς που τους ζω να σπουδάζουν, να εργάζονται, ακόμα και να διαπρέπουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχω γεννηθεί τυφλός, έχω γεννηθεί στον χώρο της αναπηρίας και ξέρω πολύ καλά ότι με τη δική μας ισχυρή θέληση, τη συμπαράσταση της οικογένειας και των φίλων μας και με τη βοήθεια της τεχνολογίας στη σημερινή εποχή μπορούμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που θέτει σε εμάς η αναπηρία μας. Επειδή κι εγώ σπούδασα και τελείωσα τη Νομική Σχολή της Αθήνας και ήδη κάνω μεταπτυχιακό στο Αστικό Δίκαιο, ενώ παράλληλα εργάζομαι ως ασκούμενος δικηγόρος, για εμένα κάθε σφραγίδα από ΤΕΙ ή ΑΕΙ σε τέτοιες αποφάσεις είναι σφραγίδα ελλιπούς κοινωνικής μόρφωσης. Σήμερα τιμάμε το Πολυτεχνείο όπου από ένα κέντρο παιδείας ξεκίνησε ο αγώνας αποκατάστασης της δημοκρατίας και τώρα βλέπουμε -εν έτει 2010- από κέντρα παιδείας να ξεκινάνε και να αναπαράγονται οι διακρίσεις και ο κοινωνικός αποκλεισμός.
Δεν περίμενα ποτέ από την ακαδημαϊκή κοινότητα ότι πραγματικά θα μας γυρίσει την πλάτη όταν εμείς έχουμε γεννηθεί μέσα σε δυσκολίες, ελλείψεις και απουσία πρόνοιας και περιμένουμε κατανόηση μέσα από τα Πανεπιστήμια.
Προσωπικά λυπάμαι, είμαι σοκαρισμένος. Δεν έχουμε δει τις αιτιολογίες και με ποια κριτήρια έχει πάρει το κάθε Τμήμα αυτή την απόφαση. Ας ακουστεί κυνικό αλλά τουλάχιστον ηθικά περιμένω σε κάθε τέτοια απόφαση από τους καθηγητές που την υπογράφουν και ένα υστερόγραφο που να απαντάει ικανοποιητικά στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους, που έχουν όνειρα για το μέλλον και που ζητούν τα αυτονόητα. Δηλαδή τη συμπαράσταση και τα δικαιώματα που τους ανήκουν. Τέτοιες απαντήσεις δεν έχουμε πάρει ακόμα».
«Αντισυνταγματικό
και ανήθικο»
Μάνος Τσιτσιριδάκης, φοιτητής Νομικής Σχολής Αθηνών
«Οι αποφάσεις αυτές είναι αντίθετες προς τα άρθρα 4, 5 και την παράγραφο 6 του άρθρου 21 του Συντάγματος, όπως και με τα άρθρα 14 και 15 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάνω από όλα όμως, αυτές οι αποφάσεις είναι ανήθικες. Είναι ανήθικες απέναντι στους ανθρώπους που αγωνίζονται για να φτιάξουν τη ζωή τους και έχουν παλέψει για να μπουν σε μια Σχολή. Επίσης, είναι παράδοξο να μπορεί να τους δεχθεί για παράδειγμα ένα Τμήμα στη Θεσσαλονίκη, ενώ το αντίστοιχο στην Αθήνα όχι. Πλέον, υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα… Η δική μου εμπειρία δείχνει ότι κάθε άτομο με αναπηρία μπορεί να τα καταφέρει στα περισσότερα Πανεπιστήμια. Μόνο θέληση να υπάρχει. Σε κάθε περίπτωση ένα Πανεπιστήμιο θα πρέπει να είναι ανοιχτό και από εκεί και πέρα να είναι στην κρίση και την επιλογή του φοιτητή με αναπηρία αν θα πάει ή όχι. Δεν πρέπει να υπάρχει αυτή η προκατάληψη. Αυτό δεν είναι πρόληψη αλλά προκατάληψη. Δεν προλαμβάνουν ένα κακό με το να σε περιορίζουν γιατί αν ήθελαν να προλάβουν ένα κακό θα μπορούσαν να είχαν κινηθεί διαφορετικά. Πρέπει να σου αφήνουν την επιλογή…».
Πολυτεχνείο και ΤΕΙ Κρήτης
Αποκλεισμός ατόμων με συγκεκριμένες παθήσεις καταγράφονται και σε Τμήματα του Πολυτεχνείου Κρήτης αλλά και Τμήματα του ΤΕΙ Κρήτης που βρίσκονται στα Χανιά. Ειδικότερα, από τα Τμήματα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης και Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης αποκλείονται οι τυφλοί και τα άτομα με μειωμένη οπτική οξύτητα (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 85%). Αντίθετα, στα Τμήματα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανικών Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτόνων Μηχανικών δεν υπάρχει κανένας περιορισμός για τα άτομα με αναπηρία.
Σε ό,τι αφορά τα Τμήματα του ΤΕΙ Κρήτης που βρίσκονται στα Χανιά αποκλείονται από το Τμήμα Ηλεκτρονικής οι τυφλοί, τα άτομα με μειωμένη οπτική οξύτητα (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 85%), οι κωφοί, οι κωφάλαλοι, οι πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας και τα άτομα με κινητικά προβλήματα οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67%, ενώ από το Τμήμα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος αποκλείονται οι τυφλοί, τα άτομα με μειωμένη οπτική οξύτητα (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 85%), οι κωφοί, οι κωφάλαλοι και τα άτομα με κινητικά προβλήματα οφειλόμενα σε αναπηρία άνω του 67%.
Ενδεικτικά να σημειώσουμε ότι ένα από τα παράδοξα που διαπιστώνει κανείς στο μηχανογραφικό είναι ότι από τα αντίστοιχα Τμήματα Ηλεκτρονικής του Αλεξάνδρειου ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και του ΤΕΙ Αθήνας δεν αποκλείεται κανένα άτομο με αναπηρία, ενώ το αντίστοιχο Τμήμα του ΤΕΙ Λαμίας αποκλείονται όλα τα άτομα που έχουν κάποια μορφής αναπηρία.
