Σημαντική υστέρηση σε θέματα χωροταξικού σχεδιασμού αλλά και προστασίας της βιοποικιλότητας διαπιστώνεται στην Κρήτη σε σύγκριση με άλλες περιφέρειες της Ευρώπης. Αυτό αναδεικνύεται, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του προγράμματος ´Reverse´, που έχει ως στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των περιφερειακών πολιτικών και ειδικότερα αυτών που σχετίζονται με τη γεωργία, τον τουρισμό και τη χωροταξία για τη διατήρηση και την ανάδειξη της βιοποικιλότητας.
Συγκεκριμένα στο πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε την 1/1/2010 και θα ολοκληρωθεί στις 31/12/2012, συμμετέχουν 14 εταίροι από 7 ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Εσθονία, Σλοβακία, Γερμανία, Ελλάδα).
Η Ελλάδα εκπροσωπείται από την Περιφέρεια Κρήτης (Διεύθυνση Δασών Χανίων), το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Μ.Α.Ι.Χ.) καθώς και την Υπερνομαρχία Δράμας – Καβάλας – Ξάνθης, ενώ τον γενικό συντονισμό του προγράμματος έχει η Περιφέρεια της Aquitaine της Γαλλίας (Μπορντώ).
Χθες, στο πλαίσιο του προγράμματος, οργανώθηκε στο Μ.Α.Ι.Χ. σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δασών Χανίων σεμινάριο με θέμα: «Τουρισμός και Βιοποικιλότητα» και κατά τη διάρκεια των εργασιών οι εταίροι του προγράμματος ανέλυσαν και συζήτησαν διάφορες πιλοτικές δράσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας σε σχέση με την τουριστική ανάπτυξη.
ΑΝΑΡΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Σε ερώτηση των «Χ.Ν.» για τις διαφορές που διαπιστώνονται ανάμεσα στην Ελλάδα και τους άλλους ευρωπαίους εταίρους του προγράμματος, σε ό,τι αφορά το θέμα του τουρισμού και της βιοποικιλότητας, η βιολόγος του Μ.Α.Ι.Χ., κα Παναγιώτα Γώτσιου, σημείωσε μεταξύ άλλων: «Από τις περιλήψεις των παρουσιάσεων που έχουμε δει μέχρι τώρα, στις άλλες χώρες φαίνεται ότι υπάρχει ένα πολύ καλύτερο επίπεδο οργάνωσης και σε επίπεδο περιφερειών και σε εθνικό επίπεδο. Ένας συντονισμός των δράσεων που δεν υπάρχει εδώ», τόνισε η κα Γώτσιου επισημαίνοντας ότι στη χώρα μας παρατηρείται μια αποσπασματικότητα στις δράσεις που γίνονται.
Επίσης, υπογράμμισε την καλύτερη συνεργασία των επιστημονικών Ινστιτούτων με τις αυτοδιοικητικές Αρχές και τα κέντρα λήψης αποφάσεων που χαρακτηρίζουν τις άλλες χώρες και η οποία λείπει από την Ελλάδα, όπως τόνισε.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι παρότι η χώρα μας και ειδικά η Κρήτη είναι σε κάποιες περιπτώσεις πολύ πιο πλούσια σε βιοποικιλότητα «αυτοί αξιοποιούν περιπτώσεις σχεδόν από το τίποτα».
«Ενα απλό δασάκι ή ένα απλό ποταμάκι το αναπτύσσουν και δημιουργούν ήπιες δραστηριότητες -όχι υπερβολικά πράγματα- αλλά μέσα από αυτές τις δραστηριότητες και αναδεικνύουν το φυσικό περιβάλλον και έχουν μια οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή τους», είπε σχετικά η κα Γώτσιου.
Στο ερώτημα πού εντοπίζονται τα πιο έντονα προβλήματα στην περιφέρεια Κρήτης η κα Γώτσιου απάντησε μεταξύ άλλων: «Τα προβλήματα που επισημαίνουμε στην περιοχή είναι η άναρχη τουριστική ανάπτυξη που γίνεται σε πολλές περιοχές -ειδικά παραθαλάσσιες- χρόνια τώρα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ούτε η προστασία του περιβάλλοντος ούτε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά φυτών, ζώων ή του τοπίου. Δεν υπάρχει κάποιος σχεδιασμός με βάση τον οποίο να γίνεται έλεγχος των δραστηριοτήτων και βελτιώσεις. Από την άλλη, ο πλούτος και η βιοποικιλότητα της περιοχής έχουν και άλλες απειλές και χρειάζεται μια προσέγγιση που να μπορούμε να συνδυάσουμε τόσο την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος όσο και την ανάπτυξη του τουρισμού, η οποία είναι μια σημαντική προσοδοφόρα πηγή».
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Ειδικότερα για το θέμα των προστατευόμενων περιοχών της Κρήτης, ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί είναι η απουσία φορέων διαχείρισης.
Θέσαμε το θέμα στη δασάρχη Χανίων, κα Χαρά Καργιολάκη, η οποία, ωστόσο, τόνισε ότι παρά την έλλειψη που υπάρχει οι περιοχές αυτές προστατεύονται από τις Υπηρεσίες.
«Οι φορείς διαχείρισης είναι μια υποχρέωση, έτσι όπως τίθεται από τη νομοθεσία, στον τρόπο διαχείρισης των περιοχών του Δικτύου ´Φύση 2000´. Το Δίκτυο είναι ιδιαίτερες περιοχές, οι οποίες έχουν ιδιαίτερη βιοποικιλότητα, πανίδα, χλωρίδα, οικοτόπους κ.λπ. Αυτές οι περιοχές δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι αφημένες στη μοίρα τους επειδή δεν υπάρχουν φορείς διαχείρισης. Απλά αυτό το κομμάτι του νόμου σε αυτή τη φάση δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως», σημείωσε αρχικά η κα Καργιολάκη και πρόσθεσε: «Το θέμα είναι ότι υπάρχει νομοθεσία, η οποία προστατεύει και τους οικοτόπους και τη βιοποικιλότητα και τη χλωρίδα και την πανίδα, η οποία σαφώς εφαρμόζεται μέσα από τη διαδικασία των διαφόρων Υπηρεσιών. Δεν υπάρχει το κεντρικό συντονιστικό πλαίσιο, το οποίο θα μπορούσε να κινεί τα νήματα αλλά δεν ξέρω πόσο εύκολα θα μπορούσε αυτό το κεντρικό συντονιστικό πλαίσιο να υπάρχει -έτσι όπως το θέσαμε με τη μορφή ενός φορέα διαχείρισης- για τόσες πολλές περιοχές».
Ειδικότερα, η κα Καργιολάκη υποστήριξε ότι εφόσον το 48% του Νομού Χανίων εντάσσεται σε περιοχές «Natura» είναι αδύνατον να υπάρχει για κάθε περιοχή και ένα φορέας διαχείρισης, ενώ τάχθηκε υπέρ της δυνατότητας που δίνει ο νόμος για την εφαρμογή συμβάσεων διαχείρισης. «Ο νόμος προβλέπει φορέα διαχείρισης ή μια σύμβαση διαχείρισης, η οποία είναι ένα κομμάτι του νόμου που δεν έχουμε ασχοληθεί μέχρι τώρα και το οποίο ουσιαστικά αποδίδει (σ.σ. αρμοδιότητες) σε συγκεκριμένες Υπηρεσίες, τις οποίες τις αναγκάζει να δουλέψουν μαζί και να δουν το θέμα σφαιρικά. Ίσως σε αυτή τη φάση είναι ένας τρόπος για να ξεκινήσουμε να το δουλεύουμε», είπε σχετικά η δασάρχης Χανίων.
Επισκέψεις
Να σημειώσουμε ότι σήμερα οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα «Reverse» θα επισκεφθούν περιοχές τουριστικής ανάπτυξης στον Δήμο Ιναχωρίου (Ελαφονήσι, Μηλιά), ενώ αύριο οι εργασίες θα συνεχιστούν στο Κέντρο Πληροφόρησης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς στον Ομαλό. Επίσης, την τελευταία ημέρα, Παρασκευή 26/11, θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις σε περιοχές τουριστικής ανάπτυξης στους Δήμους Γεωργιουπόλεως και Βάμου. Στο πλαίσιο των επισκέψεων οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν και με εκπροσώπους φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
