Σε μαρτύριο έχουν εξελιχθεί οι καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης για χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι αναζητούν το δίκιο τους στις δικαστικές αίθουσες. Χαρακτηριστικό είναι ότι μια αγωγή, η οποία γίνεται τώρα, προσδιορίζεται στα Πολιτικά Δικαστήρια των Χανίων για το καλοκαίρι του 2013, ενώ στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο δικάζονται σήμερα υποθέσεις για αδικήματα που διαπράχθηκαν το 2006.
Στα Διοικητικά Δικαστήρια των Χανίων εκτιμάται ότι εκκρεμούν αυτή τη στιγμή περίπου 6.000 υποθέσεις, ενώ κατά μέσο όρο χρειάζεται να περάσουν 6 χρόνια για να εκδικαστεί μια υπόθεση!
ΡΥΘΜΟΙ… ΧΕΛΩΝΑΣ
«Οι καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης είναι τεράστιες», υπογράμμισε, μιλώντας στα «Χ.Ν.», ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, Δημήτρης Ποντικάκης. Εκτός από τα Πολιτικά και Ποινικά Δικαστήρια, σημείωσε ο κ. Ποντικάκης -που κατά μέσο όρο κάποια υπόθεση προσδιορίζεται μετά από 2 με 3 χρόνια- ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις παρατηρούνται στο Εφετείο, που η έκδοση μιας απόφασης μπορεί να χρειαστεί και πάνω από 4 χρόνια. «Τώρα το Εφετείο προσδιορίζει τον Φεβρουάριο – Μάρτιο του 2013, θέλει και 5 – 6 μήνες να βγει απόφαση. Αν, όμως, αυτή την υπόθεση ο δικαστής που την πάρει μετατεθεί ή δεν μπορέσει να τη βγάλει, ξαναγυρίζει πίσω και ορίζεται δικάσιμος. Χρεώνεται ξανά, λοιπόν, σε άλλον δικαστή και έχουμε μετά πάλι το ίδιο πρόβλημα. Που σημαίνει ότι μια υπόθεση μπορεί να σέρνεται 4 και 5 χρόνια στο Εφετείο ή άλλα 5 – 6 χρόνια στο Πρωτοδικείο σε ό,τι αφορά τις πολιτικές υποθέσεις», τόνισε ο κ. Ποντικάκης και πρόσθεσε ότι ανάλογες καθυστερήσεις παρατηρούνται και σε περιπτώσεις ποινικών υποθέσεων. «Στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο δικάζουν υποθέσεις που έχουν γίνει τα αδικήματα το 2006 και 2007. Στο Τριμελές συνήθως στην 5ετία. Δηλαδή ένα αδίκημα που έχει γίνει το 2005 δικάζεται τώρα και θέλει και 2 χρόνια να πάει στο Εφετείο, με συνέπεια στο Εφετείο να δικάζεται στα όρια της παραγραφής που είναι τα 8 χρόνια», ανέφερε.
Το ίδιο τραγική -αν όχι χειρότερη- είναι η κατάσταση στα Διοικητικά Δικαστήρια, που χρειάζονται περίπου 6 χρόνια για να προσδιοριστεί μια υπόθεση.
«Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι, όταν κάνει κάποιος μια προσφυγή και περάσουν 6 χρόνια για να δικαστεί, πού να βρει άκρη. Στο τέλος ξεχνάς και την υπόθεση», είπε ο κ. Ποντικάκης και συμπλήρωσε ότι κάθε χρόνο τα Διοικητικά Δικαστήρια στα Χανιά εκδίδουν περίπου 1.500 αποφάσεις, ωστόσο, άλλες τόσες είναι οι καινούργιες προσφυγές που κατατίθονται με συνέπεια να εκκρεμούν σταθερά 5.000 με 6.000 υποθέσεις!
Πολλά παράδοξα παρατηρούνται δε σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του Μικτού Ορκωτού Εφετείου καθώς -λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων- συμβαίνει κάποιοι από τους εμπλεκομένους να περνάνε μεγάλα διαστήματα στη φυλακή, ενώ αργότερα αθωώνονται ή -σε άλλες περιπτώσεις- να εκτίουν πρώτα την ποινή τους και μετά να γίνεται η δίκη…
ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ – ΥΠΟΔΟΜΩΝ
Βασικές αιτίες για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται είναι οι ελλείψεις που υπάρχουν σε προσωπικό αλλά και σε υποδομές.
«Ολες οι κυβερνήσεις από το ?75 και μετά λένε για επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης και επιτάχυνση δεν βλέπουμε. Ψηφίζουν έναν νόμο αλλά, αν δεν υπάρχει στελεχιακό δυναμικό, δηλαδή δικαστές, γραμματείς κ.λπ., δεν μπορεί να υπάρξει επιτάχυνση με την πολυνομία και τη δικομανία που έχουν οι περισσότεροι Ελληνες», επεσήμανε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων και τόνισε ότι απαιτείται να υπάρξουν καινούργιες συνθέσεις για τα Δικαστήρια -διότι οι υπάρχουσες δεν επαρκούν για τον όγκο των υποθέσεων- όπως και να αποποινικοποιηθούν κάποια αδικήματα (που αφορούν ασφαλιστικά ταμεία, επιταγές κ.λπ.) και τα οποία αυξάνουν τον φόρτο σημαντικά.
Επίσης, ο κ. Ποντικάκης υπογράμμισε ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη να αυξηθούν οι αίθουσες των Δικαστηρίων, ώστε να μπορούν να εκδικάζονται περισσότερες υποθέσεις και εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσουν τα Δικαστήρια να επεκταθούν σε κάποιο χώρο της πρώην Νομαρχίας. Μάλιστα, όπως ανέφερε προκειμένου να εξυπηρετηθεί αυτή η ανάγκη ο Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων μετέφερε τη βιβλιοθήκη του σε κτήριο εκτός των Δικαστηρίων για να διατεθεί ο χώρος στο Εφετείο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ:
´Χρειάζονται αίθουσες, δικαστές, μηχανοργάνωση´
Στα προβλήματα της υλικοτεχνικής υποδομής και του προσωπικού αναφέρθηκε, μιλώντας στα «Χ.Ν.», η πρόεδρος του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Ν. Χανίων, Νίκη Αντωνιάδου.
Ειδικότερα, για το Εφετείο Κρήτης η κα Αντωνιάδου επεσήμανε ότι δεν επαρκούν οι αίθουσες και οι δικαστές: «Αν υπήρχαν δύο ακροατήρια να δικάζουν την ίδια ημέρα -που σημαίνει ότι απαιτείται αύξηση του αριθμού των εφετών αλλά και των δικαστικών υπαλλήλων- από 25 μέχρι 30 υποθέσεις το καθένα θα ξέραμε ότι σε τουλάχιστον δύο ημέρες βγαίνει το πινάκιο ολόκληρο…», σημείωσε και συνεχίζοντας τόνισε τις ελλείψεις που υπάρχουν σε προσωπικό: «Από 1η Ιανουαρίου έχουν φύγει (σ.σ. λόγω συνταξιοδότησης) τουλάχιστον 5 άτομα. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι θα μείνουν στο Ποινικό Τμήμα 1 – 2 άτομα, στο Πολιτικό 1 άτομο, ο προϊστάμενος και ένας επιμελητής. Δηλαδή τι θα κάνουν; Αρα, η έλλειψη προσωπικού και οι ελλείψεις αιθουσών είναι τα πρώτα δύο σημαντικά προβλήματα».
Ειδικότερα, για τις ελλείψεις σε αίθουσες η κα Αντωνιάδου ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή στα Χανιά χρησιμοποιούνται 4 αίθουσες εκ των οποίων η μία είναι για το Εφετείο, η μία για το Πρωτοδικείο και η μία για το Ειρηνοδικείο. Η τέταρτη αίθουσα είναι η αίθουσα, όπου συνεδρίαζε, μέχρι πρότινος, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Χανίων!
Η κα Αντωνιάδου υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, και τα προβλήματα που υπάρχουν από την έλλειψη μηχανοργάνωσης και αναφέρθηκε σε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Λίγο πριν τις γιορτές κατέβηκε μια αντεισαγγελέας εφετών και μου ζήτησε να της βρω έναν νόμο μέσω του ίντερνετ. Δεν είχαν ίντερνετ πάνω στην Εισαγγελία ούτε πρόσβαση στην εταιρεία ´Νόμος´, στην οποία είναι συνδεδεμένοι όλοι οι δικαστές για να μπορούν να βρουν έναν νόμο. Επίσης, δεν υπάρχουν σχέδια αποφάσεων από τα Πρωτοδικεία με συνέπεια να παίρνουμε τηλέφωνο και να ζητάμε να τα στείλουν με το φαξ!».
Πολλά τα αδιέξοδα
του συστήματος
Οι αιτίες που προκαλούν τις τεράστιες καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης είναι πολλές. Πολλοί δικηγόροι υποστηρίζουν ότι το κόστος πρόσβασης στα ένδικα μέσα και οι χαμηλές αμοιβές των δικηγόρων -συγκριτικά πάντα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες- δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να καταφεύγουν συχνά στη Δικαιοσύνη για «ψύλλου πήδημα» προκαλώντας έτσι συμφόρηση στο σύστημα. Από την άλλη, μπορεί ο αριθμός των δικηγόρων στην Ελλάδα να είναι αναλογικά από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη, αλλά στερούνται γραμματειακής υποστήριξης και δικαστικών υπαλλήλων, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι η μηχανοργάνωση παραμένει ακόμα άγνωστη λέξη σε πολλές Νομικές Υπηρεσίες.
Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί ακόμα το γεγονός ότι το εύρος των ποινικών αδικημάτων είναι πολύ μεγάλο με συνέπεια η Ελληνική Δικαιοσύνη να «φορτώνεται» υποθέσεις (όπως διαφορές με το ΙΚΑ κ.λπ.) που θα μπορούσαν να επιλυθούν με άλλες διαδικασίες, ενώ στα Αστικά Δικαστήρια δεν έχει ωριμάσει στην Ελλάδα η εξωδικαστική επίλυση των διαφορών.
Την ίδια στιγμή 1 στις 2 υποθέσεις παίρνει αναβολή για κάποιο λόγο συχνά μετά από αίτημα των διαδίκων ή λόγω έλλειψης προελέγχου των υποθέσεων. Δικηγόροι -μάλιστα- υποστηρίζουν ότι μια από τις βασικές αιτίες γι? αυτό είναι ότι οι εισαγγελείς σπάνια κάνουν χρήση του δικαιώματος να αρχειοθετήσουν «προδήλως αβάσιμες μηνύσεις», με συνέπεια να αυξάνεται χωρίς νόημα ο φόρτος των Δικαστηρίων.
