Εικόνες εγκατάλειψης. Κούνιες και τσουλήθρες απαρχαιωμένες και επικίνδυνες. Τραμπάλες που έχουν ´ακυρωθεί´ από τη σκουριά. Αγριόχορτα που πνίγουν τον χώρο. Συνθήκες που κάνουν το παιχνίδι απαγορευτικό. Οι περισσότερες δημοτικές παιδικές χαρές -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- έχουν μετατραπεί σε ξεχασμένες γωνιές της πόλης των Χανίων.
Τα «Χ.Ν.» πραγματοποίησαν χθες ένα μικρό οδοιπορικό σε παιδικές χαρές της πόλης, όμως, παρά το ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό, αντί να αντικρίσουν παιδικά χαμόγελα είδαν το πρόσωπο της παραίτησης.
– Αφετηρία μας η παιδική χαρά στον Αη-Γιάννη, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αντιμεταξικής Εξέγερσης και Μακεδονομάχων. Η σκουριά στην πόρτα και τα κάγκελα που περιβάλλουν τον χώρο δηλώνουν αμέσως στον επισκέπτη την έλλειψη οποιασδήποτε φροντίδας. Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα όργανα (παιχνίδια) δεν συντηρούνται καθόλου, ενώ κάποια από αυτά είναι κυριολεκτικά πνιγμένα στα χόρτα. Οπως ήταν αναμενόμενο το πάρκο ήταν εντελώς άδειο από παιδιά…
– Κατηφορίσαμε την οδό Γιαμπουδάκη για να φτάσουμε στην πλατεία Αρκαδίου. Η συγκεκριμένη παιδική χαρά, θα έλεγε κανείς, ότι αυτή την εποχή θυμίζει χωράφι. Ο εξοπλισμός της δεν είναι απλώς απαρχαιωμένος αλλά και επικίνδυνος για τους όποιους μικρούς επισκέπτες του, αφού πολλά όργανα έχουν υποστεί σοβαρή φθορά από τον χρόνο. Η νοτιοανατολική γωνία του πάρκου έχει μετατραπεί σε σκουπιδότοπο, ενώ, όπως διαπιστώσαμε, όση ώρα μείναμε, ο χώρος φαίνεται να χρησιμοποιείται περισσότερο για την αναψυχή κατοικίδιων ζώων παρά παιδιών…
– Τρίτη μας στάση στο Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας και την παιδική χαρά που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά. Ο εξοπλισμός που διαθέτει η παιδική χαρά ταξιδεύει τον επισκέπτη πολλά χρόνια πίσω, ενώ και σε αυτή την περίπτωση οι κίνδυνοι που εγκυμονούν τα σκουριασμένα παιχνίδια για τους χρήστες τους είναι ορατοί. Το σκηνικό της εγκατάλειψης συμπλήρωναν σκουπίδια και σπασμένα γυαλιά που βρίσκονταν περιμετρικά της παιδικής χαράς. Και σε αυτή την περίπτωση από τον χώρο της παιδικής χαράς απουσίαζαν εντελώς γονείς και παιδιά.
– Φεύγοντας από το Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας κατευθυνθήκαμε στο Κουμ Καπί και συγκεκριμένα στο μικρό παρκάκι, που βρίσκεται δίπλα στην Πύλη της Αμμου. Ο χώρος, όπως διαπιστώσαμε, ήταν καθαρός, ο εξοπλισμός, όμως, ήταν -όπως και στα άλλα πάρκα που επισκεφθήκαμε- παλιός, ενώ τα κλαδιά από τα δέντρα έπεφταν πάνω σε κάποια όργανα.
– Συνεχίζοντας το οδοιπορικό μας κατευθυνθήκαμε στη Νέα Χώρα και στην παιδική χαρά, που βρίσκεται δίπλα από το 2ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων, η οποία έχει περιοριστεί τώρα και κάποια χρόνια από τα έργα ανάδειξης της Δυτικής Τάφρου. Αξιοσημείωτο είναι ότι (και) εκεί δεν συναντήσαμε κανένα παιδί. Αντίθετα την ώρα που πήγαμε ένα από τα παγκάκια του πάρκου φιλοξενούσε έναν άστεγο…
– Καθαρό αλλά άδειο από παιδιά, αφού και εκεί ο εξοπλισμός είναι απαρχαιωμένος, ήταν το πάρκο, που βρίσκεται κοντά στο κολυμβητήριο, στη Νέα Χώρα. Τα σκουριασμένα σκαλιά της τσουλήθρας τραβάνε αμέσως το βλέμμα του επισκέπτη.
– Ανάλογη η εικόνα και στη μικρή παιδική χαρά, που βρίσκεται στο τέλος του παραλιακού δρόμου της Νέας Χώρας και η οποία, ειδικά τα καλοκαίρια, αποτελεί δέλεαρ για τα πιτσιρίκια. Δυστυχώς, όμως, αντί για παιδιά συναντήσαμε κι εκεί «προϊστορικά» όργανα, σκουπίδια και εγκατάλειψη.
– Η μικρή παιδική χαρά στην οδό Σελίνου ήταν η μόνη από τους δημόσιους παιδότοπους «παλιάς γενιάς» που είδαμε δύο παιδιά να παίζουν. Σε ένα παγκάκι βρισκόταν και η μητέρα του ενός, η οποία μας μετέφερε τα παράπονά της για την άσχημη κατάσταση που βρίσκεται η παιδική χαρά και τους κινδύνους που εγκυμονεί…
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
´Απουσιάζουν δημόσιοι χώροι
για ψυχαγωγία των παιδιών´
Τα «Χ.Ν.» ζήτησαν από τον Σύλλογο Γονέων Παιδιών Προσχολικής Αγωγής, που δραστηριοποιείται στα Χανιά, τη θέση του για το συγκεκριμένο πρόβλημα. Σε γραπτή τοποθέτησή του ο Σύλλογος τονίζει τα εξής: «Ως γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας αντιμετωπίζουμε καθημερινά το θέμα της απουσίας δημόσιων χώρων για τη φυσική άσκηση, ψυχαγωγία και εκτόνωση των παιδιών μας. Πολλοί γονείς είναι αναγκασμένοι να διανύουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να βρουν έναν κατάλληλο χώρο για να παίξουν με ασφάλεια τα παιδιά τους, κάτι που επιβαρύνει τόσο τη διαχείριση του οικογενειακού χρόνου όσο και τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Ανάμεσα στους, έτσι κι αλλιώς λιγοστούς, δημόσιους χώρους παιδικού παιχνιδιού, συναντάμε την εγκατάλειψη -ως αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτικής βούλησης από τους αρμόδιους φορείς- για τη συντήρησή τους, σε βαθμό απειλητικό για την ασφάλεια και την υγιεινή των παιδιών. Εικόνες από σκουριασμένα μέταλλα, σπασμένα παιχνίδια, γυαλιά και αποτσίγαρα, αφώτιστους ή υποφωτιζόμενους χώρους συνοδεύουν τις περισσότερες φορές το παιδικό ´παιχνίδι μετ? εμποδίων´.
Με δεδομένη την έλλειψη δημόσιων χώρων, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν ιδιωτικές πρωτοβουλίες στον χώρο της παιδικής ψυχαγωγίας, προσφέροντας πολλές φορές μονόπλευρη διασκέδαση με υψηλό αντίτιμο, που τους καθιστά απρόσιτους για όλο και περισσότερους γονείς.
Σε μια πόλη που συνεχώς τσιμεντοποιείται και η γειτονιά με την κοινωνική και ανθρώπινη διάστασή της ´αφανίζεται´, σε μια κοινωνία που διαρκώς στενεύει -οικονομικά και πολιτιστικά- το περιθώριο της ελεύθερης έκφρασης και κίνησης, θεωρούμε αυτονόητη υποχρέωση της νέας Δημοτικής Αρχής να απαντήσει με έργα στο ερώτημα: ´πού μεγαλώνουν τα παιδιά μας;´.
Καλούμε τους γονείς, που εκ των πραγμάτων έχουν πολύ καλή επίγνωση του προβλήματος, παρά τις αντιξοότητες της καθημερινότητας να δράσουν μαζί με τον Σύλλογο Γονέων Παιδιών Προσχολικής Ηλικίας, για να διεκδικήσουμε μια ποιότητα ζωής τέτοια που να αξίζει στα παιδιά μας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά στα: 6977038382, 6974069853 ή να επισκεφθούν το site: gonpreschool.blogspot.com».
Νομοθεσία
και προδιαγραφές
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012 όλες οι παιδικές χαρές θα πρέπει να έχουν προσαρμοστεί από τη Δημοτική Αρχή στα σύγχρονα πρότυπα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών υπ? αριθμ. 28492/18.5.2009 (ΦΕΚ 931 Β?), που καθορίζει τις προϋποθέσεις και τις τεχνικές προδιαγραφές για την κατασκευή και τη λειτουργία των παιδικών χαρών των Δήμων, τα όργανα και τη διαδικασία αδειοδότησης και ελέγχου τους, ορίζονται ως βασικοί άξονες οι ακόλουθοι:
? Προβλέπεται πότε ένας χώρος κρίνεται κατάλληλος, ώστε να δημιουργηθεί μια παιδική χαρά (π.χ. να μη γειτνιάζει με εγκαταστάσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας ή να μη βρίσκεται κοντά σε εστίες μολύνσεων κ.λπ.).
? Ορίζεται πώς πρέπει να σχεδιάζεται μία παιδική χαρά, ακολουθώντας τις αρχές του αειφόρου σχεδιασμού (ηλιακά φωτιστικά, κάδοι ανακύκλωσης, ανακύκλωση του νερού για την άρδευση των φυτών κ.λπ.) καθώς επίσης και τι πρέπει να διαθέτει μία παιδική χαρά (π.χ. ζώνες πρασίνου, πόσιμο νερό, καθίσματα για συνοδούς κ.λπ.).
? Τίθενται σύγχρονα πρότυπα ασφαλείας για τον εξοπλισμό, τα όργανα και τις κατασκευές της παιδικής χαράς, τα οποία πιστοποιούνται από τον ΕΛ.Ο.Τ., μέσω διενέργειας τακτικών, ανά διετία, ελέγχων και έκδοσης αντίστοιχων πιστοποιητικών.
? Καθορίζονται ειδικές προδιαγραφές ασφαλείας για μικρές και μεγάλες παιδικές χαρές. Με τον τρόπο αυτό, εκλείπει και το φαινόμενο να τοποθετείται μία μεμονωμένη εγκατάσταση σε οποιονδήποτε κενό χώρο.
? Πιστοποιείται η καταλληλότητα, με ειδικό σήμα.
? Λαμβάνεται ειδική μέριμνα για τα παιδιά με αναπηρίες.
? Καθιερώνεται υποχρεωτικός ορισμός υπευθύνου από τη Δημοτική Αρχή για τη σωστή λειτουργία και συντήρηση της παιδικής χαράς.
? Προβλέπεται λειτουργία τριμελούς Επιτροπής Ελέγχου Παιδικών Χαρών σε κάθε Νομό, με απόφαση του γενικού γραμματέα της Περιφέρειας. Η Επιτροπή αυτή χορηγεί και ανανεώνει το πιστοποιητικό καταλληλότητας.
? Ολες οι Δημοτικές και Κοινοτικές Αρχές υποχρεούνται να προσαρμόσουν στις νέες συνθήκες τις παιδικές χαρές που ήδη λειτουργούν ως τις 31.12.2012. Η προσαρμογή θα πιστοποιείται από την Επιτροπή Ελέγχου Παιδικών Χαρών με την έκδοση πιστοποιητικού καταλληλότητας και τη χορήγηση του ειδικού σήματος. Η παιδική χαρά λειτουργεί με ευθύνη του Δήμου. Αν η Επιτροπή Ελέγχου διαπιστώσει ότι δεν πληρούται κάποιος από τους όρους ή τις προϋποθέσεις βάσει των οποίων είχε χορηγηθεί το πιστοποιητικό καταλληλότητας ή ότι δεν υπάρχει συμμόρφωση στους κανόνες που έχουν τεθεί, αφαιρεί το σήμα καταλληλότητας και επιβάλλει τη διακοπή της λειτουργίας της παιδικής χαράς.
Λίγες οι παιδικές χαρές – πρότυπα
Παρά την κατάντια, που επικρατεί στην πλειονότητα των δημοτικών παιδικών χαρών στα Χανιά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν κι ορισμένες εξαιρέσεις. Συγκεκριμένα, εντελώς διαφορετική εικόνα παρουσιάζουν οι παιδικές χαρές που βρίσκονται στον Δημοτικό Κήπο, στην πλατεία Αριστοτέλους (στον Αη Γιάννη), τα Πευκάκια (στη Νέα Χώρα) όπως -και δύο μικρότερες- στον Κουμπελή και τη Χαλέπα. Χωρίς να είναι σε θέση να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες που υπάρχουν για ελεύθερους χώρους αφιερωμένους στα παιδιά, οι εν λόγω παιδικές χαρές (που ήταν οι μόνες που εκσυγχρονίστηκαν από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή) πληρούν όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές. Οι συνθήκες για παιχνίδι είναι ασφαλείς για τα παιδιά, το δάπεδο είναι ελαστικό και οι χώροι είναι διαμορφωμένοι με λειτουργικό τρόπο. Γι? αυτό και οι συγκεκριμένες παιδικές χαρές, συνήθως, σφύζουν από ζωή.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι οι δημοτικοί αυτοί παιδότοποι δεν επαρκούν ιδιαίτερα, αν αναλογιστεί κανείς ότι στον νέο Δήμο Χανίων, των περίπου 100.000 κατοίκων, υπάρχουν περιοχές και γειτονιές που δεν έχουν καθόλου παιδικές χαρές. Γεγονός που σημαίνει ότι η νέα Δημοτική Αρχή, η οποία ενημερώνεται τις τελευταίες ημέρες για όλα τα θέματα που αφορούν τον Δήμο Χανίων, θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα σε όλη του την έκταση.