Προβληματισμένοι είναι οι καταναλωτές και στα Χανιά από τις χρεώσεις των Tραπεζών που ´ανακαλύπτουν´ ξαφνικά στους λογαριασμούς τους καθώς οι περισσότεροι δεν έχουν διαβάσει τα λεγόμενα? ´ψιλά´ γράμματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι πιστωτικές κάρτες, που αρκετοί κάτοχοί τους ανακαλύπτουν πως χρεώνονται ετήσια συνδρομή ή άλλες χρεώσεις, την ύπαρξη των οποίων δεν γνώριζαν.
Μάλιστα, με αφορμή την προθεσμία για τη ρύθμιση οφειλών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, Ενώσεις Καταναλωτών σε όλη τη χώρα, ετοιμάζονται να προσφύγουν μαζικά για την τακτοποίηση χρεών των μελών τους. Πολλές οφειλές αφορούν χρέη από πιστωτικές κάρτες. Τέτοια περίπτωση είναι και ενός συνταξιούχου που κατέθεσε αίτηση ρύθμισης στο Ειρηνοδικείο Αθήνας για χρέη από πιστωτικές κάρτες που υπερβαίνουν τα 70.000 ευρώ!
Έρευνα της Mastercard το περασμένο καλοκαίρι, έδειξε ότι ο 1 στους 3 Έλληνες, που έχουν πιστωτική κάρτα, τη χρησιμοποιεί για την ανάληψη μετρητών από το ΑΤΜ, ενώ το 70% των κατόχων τη χρησιμοποιεί για ψώνια. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, άντρες και γυναίκες χρησιμοποιούν την πιστωτική τους κάρτα κυρίως για αγορές από καταστήματα, με την τάση αυτή να είναι πιο δυναμική μεταξύ των γυναικών. Οι άνδρες, πέραν των αγορών λιανικής, χρησιμοποιούν σε υψηλότερο ποσοστό την πιστωτική τους κάρτα για αγορές στο εξωτερικό, στο διαδίκτυο αλλά και για πληρωμές λογαριασμών. Τέλος οι νεαρότεροι χρήστες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά για αγορές στο διαδίκτυο, ενώ η μεσαία ηλικία για πληρωμές λογαριασμών.
Πάντως, η μέση δαπάνη με ´πλαστικό χρήμα´ παραμένει στην Ευρώπη σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με αυτά πριν από την κρίση καθώς οι καταναλωτές έχουν περιορίσει τις αγορές τους. Ανάλογες τάσεις παρατηρούνται και στην εγχώρια αγορά, όπου, παρά την άνοδο στη χρήση των καρτών γενικότερα, ο μέσος όρος των συναλλαγών έχει περιοριστεί τον τελευταίο χρόνο.
Συνδρομή
Οι περισσότερες πιστωτικές κάρτες έχουν ετήσια συνδρομή, το ύψος της οποίας κυμαίνεται από 20 έως 35 ευρώ (βάσει των στοιχείων που παρέχει η Τράπεζα της Ελλάδος). Η συνδρομή αυτή καταβάλλεται ακόμα και αν δεν γίνεται χρήση της κάρτας από τον καταναλωτή. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο κάτοχος της κάρτας μπορεί να ζητήσει από την Τράπεζα να του αφαιρεθεί η συγκεκριμένη χρέωση έχοντας σημαντικές πιθανότητες να γίνει δεκτό το αίτημά του.
Η ´παγίδα´ του ΣΕΠΠΕ
Το πιο σημαντικό στην επιλογή της πιστωτικής κάρτας είναι να έχει γνώση ο καταναλωτής για το Συνολικό Ετήσιο Πραγματικό Ποσοστό Επιβάρυνσης, γνωστό και ως ΣΕΠΠΕ. Το ΣΕΠΠΕ είναι το πραγματικό κόστος ενός δανείου, στο οποίο περιλαμβάνονται λοιπές χρεώσεις ή έξοδα αλλά και τόκοι στη διάρκεια ενός έτους. Δεδομένου ότι περιλαμβάνει όλα τα ποσά που καταβάλλονται, ενδέχεται να είναι υψηλότερο από το ονομαστικό επιτόκιο.
Παρατηρώντας προσεκτικά τις χρεώσεις των Τραπεζών, διαπιστώνουμε ότι η ψαλίδα μεταξύ ονομαστικού επιτοκίου και πραγματικής επιβάρυνσης μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τις 3,4 ποσοστιαίες μονάδες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τράπεζα είναι υποχρεωμένη να σας ενημερώσει για το ΣΕΠΠΕ των προϊόντων της.
Προσοχή στα ´ψιλά´ γράμματα
Το μόνο βέβαιον είναι ότι ο καταναλωτής πρέπει να καταλάβει ότι οι Τράπεζες αποσκοπούν αποκλειστικά στο κέρδος και δεν θα μπουν στη διαδικασία να τον ενημερώσουν αναλυτικά για τις χρεώσεις και τις ´παγίδες´ των πιστωτικών καρτών, εάν αυτός δεν ζητήσει να ενημερωθεί αναλυτικά. Γι? αυτόν τον λόγο είναι επιβεβλημένο να γνωρίζει ο καθένας, τους όρους της εκάστοτε Τράπεζας προτού τους υπογράψει.
10λογος?. ασφαλούς χρήσης
1.Η πιστωτική κάρτα αποτελεί, στην πράξη, μια μορφή δανείου, με αρκετά υψηλότερο επιτόκιο, σε σχέση, με τα υπόλοιπα καταναλωτικά δάνεια.
2. Συγκρίνουμε, πριν από την υπογραφή σύμβασης, τις προσφορές άλλων Τραπεζών και να δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα, στο ΣΕΠΠΕ και το επιτόκιο της κάρτας αλλά και στην ύπαρξη ή μη και στο ύψος της ετήσιας συνδρομής.
3. Πρέπει να γνωρίζουμε τι ακριβώς ισχύει, για την ´πληρωμή σε άτοκες δόσεις´, με πιστωτικές κάρτες. Στην πράξη, η οποιαδήποτε αγορά, με πιστωτική κάρτα, πληρώνεται, μεταχρονολογημένα.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η πληρωμή, με άτοκες δόσεις, σημαίνει ότι το ποσό πληρωμής θα εμφανιστεί, στον μηνιαίο λογαριασμό, σε μηνιαίες δόσεις και ότι δεν υπάρχει επιτόκιο, για τον χρόνο, που περνάει ανάμεσα στην αγορά και την εμφάνιση του ποσού στον λογαριασμό. Από την άλλη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι σε περίπτωση που δεν πληρωθεί όλο το ποσό της δόσης, το υπολειπόμενο ποσό θα τοκιστεί με ιδιαίτερα υψηλό επιτόκιο, και μάλιστα από την ημερομηνία πραγματοποίησης της συναλλαγής.
Για παράδειγμα: Αγοράζουμε μια τηλεόραση αξίας 300 ευρώ σε τρεις (3) άτοκες δόσεις. Αυτό σημαίνει ότι τον πρώτο μήνα θα πληρώσουμε μέσω του λογαριασμού της κάρτας 100 ευρώ, τον δεύτερο το ίδιο και τον τρίτο άλλα 100 ευρώ. Αν όμως δεν πληρώσουμε τον πρώτο μήνα 100 ευρώ αλλά 50 ευρώ, τα υπόλοιπα 50 ευρώ θα τοκιστούν από την ημερομηνία αγοράς και τον δεύτερο μήνα θα πρέπει να πληρώσουμε 100 ευρώ (δόση δεύτερου μήνα) +50 ευρώ επί το επιτόκιο του μήνα (υπόλοιπο πρώτου μήνα).
4. Σε κάθε συναλλαγή, οφείλουμε να επιδεικνύουμε την ταυτότητά μας. Η διαδικασία αυτή είναι χρήσιμη, για την αποφυγή παράνομης χρήσης της κάρτας και προφυλάσσει, κυρίως, εμάς.
5.Δίνουμε τον αριθμό της κάρτας μας, μόνο σε ηλεκτρονικά καταστήματα που εμπιστευόμαστε.
6.Ελέγχουμε το εκκαθαριστικό μηνιαίο σημείωμα και ενημερώνουμε, άμεσα, την Τράπεζα, σε περίπτωση διαφωνίας, για κάποια χρέωση.
7.Ειδοποιούμε, άμεσα, την Τράπεζα, σε περίπτωση απώλειας, κλοπής ή εμφάνισης ύποπτης συναλλαγής, με χρέωση στον λογαριασμό μας. Σε περίπτωση κλοπής της κάρτας μας και χρήσης της από τον κλέφτη, για αγορές, δεν είμαστε υποχρεωμένοι να πληρώσουμε στην Τράπεζα πάνω από 150 ευρώ, εκτός και αν αποδειχτεί ότι έχουμε επιδείξει βαριά αμέλεια (δηλαδή, αργήσαμε να δηλώσουμε την κλοπή, είχαμε μαζί κάρτα και PIN, δώσαμε την κάρτα μας, σε άλλο πρόσωπο κ.λπ.) ή δόλο.
8.Ειδικά, για το θέμα των πιστωτικών καρτών και των χρεώσεων από γυμναστήρια ή μονάδες αδυνατίσματος, έχει εκδοθεί σχετική απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση υπαναχώρησης του πελάτη από τη σύμβασή του, το ινστιτούτο ή το γυμναστήριο οφείλει να ενημερώσει την Τράπεζα, ώστε να μη χρεωθούν υπηρεσίες που δεν εκπληρώθηκαν. Παράλληλα, εμείς πρέπει και οι ίδιοι να ενημερώσουμε το πιστωτικό Ιδρυμα, ώστε να διακοπεί η χρέωση. Σε κάθε περίπτωση, αυτό, που ορίζεται από την απόφαση, είναι ότι, ανεξάρτητα από τον τρόπο πληρωμής, ο πελάτης θα πληρώσει είτε απ? ευθείας στην εταιρία είτε σε πιστωτικό ίδρυμα, μόνο για τις υπηρεσίες που δέχτηκε.
9.Πολλές Τράπεζες, στο ποσό της ελάχιστης καταβολής δε συμπεριλαμβάνουν τα ποσά των άτοκων δόσεων, που λήγουν τον μήνα που περιλαμβάνει ο λογαριασμός μας. Ενημερωνόμαστε, λοιπόν, από την Τράπεζά μας και, σε περίπτωση, που δεν περιλαμβάνονται προσθέτουμε τα ποσά των δόσεων, στο ποσό της ελάχιστης καταβολής και πληρώνουμε το άθροισμά τους.
10.Όταν εξοφλούμε μια πιστωτική κάρτα και την ακυρώνουμε, ζητάμε, από την Τράπεζά να μας ενημερώσει μήπως υπάρχουν τυχόν άλλες χρεώσεις, που δεν φαίνονται, στο μηχανογραφικό σύστημα της Τράπεζας, τη στιγμή της εξόφλησης. Επειδή δημιουργήθηκαν πολλά προβλήματα, σε καταναλωτές, που μήνες ή χρόνια μετά την εξόφληση των καρτών τους λάμβαναν ειδοποιήσεις χρεών από τις Τράπεζές τους, η Τράπεζα της Ελλάδος επεσήμανε:
«1. Ειδικότερα, για τις πιστωτικές κάρτες: α) Θα πρέπει, κατά την αίτηση ακύρωσης, σε οποιοδήποτε κατάστημα της Τράπεζας, να ενημερώνονται οι συναλλασσόμενοι, για το συνολικό υπόλοιπο της οφειλής, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να εξοφλούν, ολοσχερώς και να λήγει η συμβατική τους σχέση, με την Τράπεζα. β) Σε περίπτωση που αυτό δεν καθίσταται δυνατό, θα πρέπει να διευκρινίζεται, επαρκώς, ο σχετικός όρος τόσο προσυμβατικά όσο και κατά την υποβολή της αίτησης ακύρωσης, έτσι ώστε να προκύπτει, με σαφήνεια, ότι το ποσό που οι συναλλασσόμενοι καταβάλλουν για την εξόφληση του υπολοίπου, λόγω της ακύρωσης της κάρτας τους, ενδέχεται να μην ταυτίζεται, με το οριστικό υπόλοιπο του λογαριασμού, με τον οποίο αυτή συνδέεται αλλά να υπάρχουν περαιτέρω οφειλές σε εκκρεμότητα. Για τις εν λόγω οφειλές, οι συναλλασσόμενοι θα πρέπει να ενημερώνονται, αναλυτικά, με το επόμενο αντίγραφο του λογαριασμού, η εξόφληση του οποίου θα σημαίνει την οριστική εξόφληση της εκ της συμβάσεως οφειλής. Σημειώνεται ότι, αφού έχει προηγηθεί η ακύρωση του πιστωτικού δελτίου, δεν νοείται ανανέωση της ετήσιας συνδρομής».
Είδη καρτών
Υπάρχουν διαφορετικά είδη τραπεζικών καρτών, οι οποίες προσφέρουν συγκεκριμένες δυνατότητες:
1. Πιστωτικές:
Επιτρέπουν στους κατόχους τους, να αγοράζουν αγαθά και να τα πληρώνουν, ακόμα και αν δεν έχουν αρκετά χρήματα, στον λογαριασμό τους. Είναι ένα είδος δανείου, από την Τράπεζα, που έχει εκδώσει την κάρτα, προς τον καταναλωτή ? κάτοχο της κάρτας. Η αποπληρωμή του χρέους γίνεται, με βάση τους όρους του συμβολαίου, που έχει υπογράψει ο καταναλωτής, πριν την έκδοση της κάρτας. Οι όροι αυτοί αφορούν:
? Επιτόκιο
? Προμήθειες Τράπεζας
? Εξοδα Τράπεζας
? Ημερομηνίες χρέωσης κ.λπ.
2. Χρεωστικές:
Επιτρέπουν στους κατόχους τους να αγοράσουν αγαθά και να τα πληρώσουν, μόνον εφόσον έχουν τα απαραίτητα χρήματα στον λογαριασμό τους. Δεν είναι δάνειο, είναι σαν να καταβάλουμε μετρητά.
3. Προπληρωμένες
Επιτρέπουν να αγοράσουμε και να πληρώσουμε αγαθά, μέχρι ένα ποσό χρημάτων, το οποίο έχει εκ των προτέρων «φορτωθεί» (πιστωθεί), στη συγκεκριμένη κάρτα. Είναι κάρτες που όταν εξαντληθεί το ποσό, που είχαμε προκαταβάλει, μπορούν να «ξαναφορτωθούν» με χρήματα. Τώρα τελευταία στο εξωτερικό οι Τράπεζες εκδίδουν κάρτες προπληρωμένες, οι οποίες δεν έχουν τη γνωστή μορφή των πλαστικών καρτών. Είναι ένα χαρτί με έναν αριθμό. Είναι κάρτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, μόνο για αγορές, μέσω διαδικτύου, έχουν πολύ σύντομη διάρκεια και πολύ σπάνια μπορούμε να τις ξαναφορτώσουμε. Οι προπληρωμένες κάρτες (και με τις δύο μορφές) αποτελούν έναν ασφαλή τρόπο πληρωμής, για τα ψώνια μας, στο Internet.
ΕΠΙΤΟΚΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΡΤΩΝ
ΑΝΑ ΤΡΑΠΕΖΑ:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΣΕΠΠΕ ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ
ATTICA BANK Αγορών:16,65% 17,25% ? 26
ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αναλήψεων:18,15%
CITIBANK INTERNATIONAL PLC 19,95% (για αναλήψεις μετρητών), 20,89% (για αναλήψεις ? 35
16,70% – 18,70% (για λοιπές μετρητών),
συναλλαγές) . 17,75% – 19,68%
(για λοιπές συναλλαγές)
F.B.B. ΠΡΩΤΗ 14,00% για Αγορές 17.81% ? 30
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 15,00% για Ανάληψη Μετρητών 1o ΕΤΟΣ ΔΩΡΕΑΝ
HELLENIC POST CREDIT Α.Ε.Π.Π. Αγορών: 14,75 % 16,41 % ? 25 &
Αναλήψεων Μετρητών: 16,50% Α΄ ΕΤΟΣ ΔΩΡΕΑΝ
HSBC BANK plc Αγορών 17,95% 18.63% Ο 1ος χρόνος ΔΩΡΕΑΝ
Αναλήψεων 18,95% ?30
MARFIN ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. Αγορών: 15,90% Αγορών: 20,30% ? 25,00
Αναλήψεων Μετρητών: 17,25% Αναλήψεων (ΔΩΡΕΑΝ ΤΟ 1o ΕΤΟΣ)
Μετρητών: 21,80%
PROTON ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. επιτόκιο αγορών: 16,00% 19,35% ? 30,00
επιτόκιο αναλήψεων μέσω
πιστωτικών δελτίων: 16,00%
T BANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Για αγορές : 17,55% (VISA CLASSIC) Για αγορές : 24,4%. ? 30
Για αναλήψεις μετρητών : 18% Για αναλήψεις
μετρητών: 25,0%
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ αγορές: 15,65% αγορές: 20,13% ? 26.50
αναλήψεις: 16,60% αναλήψεις: 21,17%
ΑΛΦΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. Alpha Bank Bonus Visa Alpha Bank Bonus Visa Alpha Bank
Αγορών: 17,00% Αγορών: 19,08% Bonus
Αναλήψεων: 18,25% Αναλήψεων: 20,33% Visa ?24
ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 16,9% Αγορών 18,81% Αγορών ? 35
18,4% Αναλήψεων 23,46% Αναλήψεων
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. Από 15/12/2010 έως και 14/01/2011: Αγορών: 16,81% ? 0
Αγορών: 16,42% – Αναλήψεων: 17,92% Αναλήψεων: 19,31%
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΗΜΟΣΙΑ για αγορές και αναλήψεις μετρητών :15,01% 18.20% ? 20
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΙΜΙΤΕΔ (επιτόκιο αναφοράς EURIBOR 3 Μηνών, Δωρεάν Συνδρομή
μεταβολή 0%-100%) για τα 2 πρώτα χρόνια
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. για αγορές : 16,75% 17,19% ? 30
(Εuribor 3μηνών, -200% έως + 200%)
για αναλήψεις μετρητών : 18,95%
ΚΑΡΦΟΥΡ ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑ 15,50% 17,49% για αγορές Κύρια κάρτα: 1ο έτος
ΠΑΡΟΧΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ( ΕΚΤ) με την πιστωτική κάρτα δωρεάν. Μετά το 1ο ?12.
6,06% για τη μεταφορά Σε περίπτωση πραγμα-
υπολοίπου. τοποίησης τουλάχιστον 3
συναλλαγών εντός του έτους
ή 1 συναλλαγής ποσού
>?500, δωρεάν.
ΝΤΑΪΝΕΡΣ ΚΛΑΜΠ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.Π.Π. 19,75% (για αναλήψεις μετρητών) 18,92% (για αναλήψεις μετρητ.) ? 18.00
16,40% – 18,40% (για λοιπές συναλλαγές) 15,74% – 17,63% (για λοιπές
συναλλαγές)
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. Επιτόκιο: 16,95% Επιτόκιο: 17,55% Επιτόκιο ? 22
Επιτόκιο Ανάληψης μετρητών: 17,95% Ανάληψης μετρητών: 18,55%
ΤΡΑΠΕΖΑ E.F.G. EUROBANK – ERGASIAS Α.Ε. Αγορών: 16,95% Αναλήψεων: 19,20% Αγορών: 22,26 % ? 29,35
(Εuribor 3M, 0%-100%) Αναλήψεων: 24,85%
ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑ 15,70% (για αγορές) 19,11% (για αγορές) ? 20
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΙΜΙΤΕΔ 17,10% (για ανάληψη μετρητών) 20,77% (για ανάληψη μετρητών)
ΤΡΑΠΕΖΑ MILLENNIUM BANK A.E. 19,50% (για αναλήψεις μετρητών) 20,77% (για αναλήψεις μετρητών) ? 35.00
18,25% (για λοιπές συναλλαγές) 19,53% (για λοιπές συναλλαγές)
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. Αγορών: 16,25% 18.46% ? 29
Αναλήψεων μετρητών: 18,20%
ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. 17,35% (Euribor 1M 0% – 400%) 19,41% ? 0
Πηγές:
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών
Τράπεζα της Ελλάδος
Dolceta
