Στην ψηλότερη κορφή των Λευκών ορέων, στις Πάχνες, που σήμερα με τις δορυφορικές μετρήσεις ξεπερνά κατά εξήντα εκατοστά τον Ψηλορείτη, για να φθάσεις στα παλιά τα χρόνια χρειαζόσουνα τρεις ημέρες και 24 έως 27 ώρες πεζοπορία συνολικά.
Και ούτε υπνόσακκοι, ούτε κινητά, ούτε GPS και άλλες σημερινές ευκολίες που στ’ αλήθεια ζηλεύουμε.
Η αφετηρία ήταν από τα Περβόλια Χανίων και ο τερματισμός στη Χώρα Σφακίων αφού δρόμος δεν υπήρχε ούτε στο Θέρισο ούτε για Ανώπολη. Σήμερα από το σημείο όπου φθάνει 4×4, σε μιάμιση ώρα πιάνεις κορυφή! Αλησμόνητη μου έχει μείνει η πρώτη μου ανάβαση ως την κορφή αυτή από 12-14 Ιουνίου 1954.
Στο ημερολόγιό μου κρατά πολλές σελίδες. Εδώ θα αναφερθώ σύντομα στα πλέον ενδιαφέροντα. Με μια κουβέρτα τα δύο βράδια χωνόμαστε σε κάποιο βράχο από κάτω ή μέσα σε θάμνο, και το πρωί περιγράφω ότι τα πρόσωπά μας από την παγωνιά ήταν σαν… άσπρες πετσέτες! Στα 2000 μέτρα, στο μιτάτο Κατσιβέλι, οι αλησμόνητοι Χαραλάμπης και Γιώργης Κοπάσης, πάντα φιλόξενοι, έκοβαν με σκαλίδα ένα κομμάτι παγωμένο χιόνι και πάνω σε μια πλακούρα έλιωνε στον ήλιο για να πίνουν τα ζώα γιατί εκείνοι πλυνόταν με τον… χουμά της μηζύθρας που κάποιες φορές μικρά ψίχουλά της ήταν κολλημένα στα γένια των!
Από ξημερώματα μέχρι νύχτα πεζοπορία να κατεβάσουν σε κοφίνια φορτωμένα στα μουλάρια τους αθοτύρους στα Χανιά και άλλο τόσο να επιστρέψουν. Στ’ αλήθεια έβγαζαν τον κόπο τους;
Στις μεγάλες χιονίστρες, οι τότε νέοι, τσουρούσαμε… κολοσκί όπως λέγαμε με τους μεγαλύτερους να ουρλιάζουν πως θα τσακιστούμε στα βράχια. Μα το πλέον εντυπωσιακό ήταν όπως ανεβαίναμε για την κορφή που αντικρύσαμε κάτι απρόσμενο. Αυτό αντιγράφω όπως το έχω στο ημερολόγιο:
«Πιο πάνω σε κάτι βράχους, διακρίναμε δύο ανθρώπους. Οταν πλησιάσαμε, είδαμε με έκπληξη να είναι δύο μικρά- μικρά βοσκαρούδια. Ηταν από την Ανώπολη Σφακίων. Ωρες από εδώ και έβλεπαν πρόβατα, θα ’ταν 7-8 χρονών το ένα και το άλλο 10-11. Φορούσαν στιβανάκια, μαντίλια στα κεφάλια με κρόσια και μαύρα πουκαμισάκια. Εδώ στο 2.200 μέτρα περίπου, μόνα!!
Ιδού τύποι αρχαίων Σπαρτιατών. Οχι να ζουν μέσα στα πούπουλα, να τρώνε του πουλιού το γάλα, να τα προσέχουν μην κουραστούν για 200 μέτρα ομαλό δρόμο, μην κρυώσουν, να φοβούνται μόνα και να γίνονται φιλάσθενα καχεκτικά, να κρυολογούν και να μην παιδαγωγούνται όπως στην πόλη. Τα φιλέψαμε καραμέλες και συνεχίσαμε».
Θα ήθελα να ξανασυναντήσω μετά από 60 χρόνια, αυτά τα Σφακιανόπουλα που αν είναι εν ζωή, θα περνάνε τα 70 χρόνια. Αν διαβάσουν τούτο το γραφτό να σμίξουμε πάλι.
Στο μιτάτο Τσιριντάνη ένας υπέροχος βοσκός μας πρόσφερε θαυμάσιο γιαούρτι. Τα κουτάλια με… βάρδιες γιατί υπήρχαν μόνο δύο. Στο μιτάτο Ζαχαριά ένας ροδοκόκκινος ξανθός βοσκός μάς είχε μια αλησμόνητη φιλοξενία ενώ δύο υπέροχοι τύποι γεροβοσκών που έβραζαν μέσα τη μυζήθρα μας αναζωογόνησαν με άφθονη από αυτήν.
Τις λίγες αυτές γραμμές αφιερώνω σαν μνημόσυνο στους αλησμόνητους υπόλοιπους 14 συνοδοιπόρους της ανάβασης που κανείς τους πλέον δεν υπάρχει. Νίκος Χρυσουλάκης ετών 75, αρχηγός. Η μάνα του ορειβάτη όπως τον ονομάτισαν οι Αθηναίοι ορειβάτες. Αντώνης Γαμπάς, Γρηγόρης Πετράκης, Μανώλης Βούρος, Παύλος Πιπεράκης, Ιατρός Μελισσάκης, Γ. Βασιλάκης, Σοφοκλής Μιχελινάκης, Νίκος Κελαϊδής, Νότης Καλιτσουνάκης, Ξενοφών Φραγκεδάκης, Μαλεφάκης, Μουζουράκης και ο πρόεδρος ΕΟΣ Κέρκυρας.
Ωρες πεζοπορίας 24. Αλλες εποχές άλλοι άνθρωποι αλησμόνητες ώρες και μέρες που δεν ξανάρχονται.
