Στην… οδό Φιλελλήνων(1)
Στη διαχρονική οδό του φιλελληνισμού, στην οδό που περπάτησαν, μεταξύ των άλλων, ο Μπάυρον, ο Ουγκώ, ο Σέλλεϋ, ο Γκαίτε και η Ζακλίν ντε Ρομιγύ και που εξακολουθούν να περπατούν πολλοί ακόμα, μας ξεναγεί στη φετινή της ημερολογιακή έκδοση με τίτλο ´Φιλελληνισμός: Χθες – σήμερα… με θεμέλιο την ελληνική παιδεία´, η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος.
´Τιμώντας μ? αυτόν τον τρόπο όσους συνειδητά έγιναν Ελληνες μέσω της ελληνικής παιδείας, αν και δεν γεννήθηκαν στη χώρα μας και όσους υπηρέτησαν την ελληνική παιδεία και τον ελληνικό πολιτισμό με τη σπουδή και τον πνευματικό τους μόχθο´ για να χρησιμοποιήσω τα λόγια με τα οποία κλείνει το προλογικό του σημείωμα ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κώστας Πετρόπουλος.
Σε μια εποχή που, ακριβώς γιατί, για να χρησιμοποιήσω τον στίχο από το δημοτικό τραγούδι ´Το γιοφύρι της Αρτας´, παραφράζοντάς τον ελάχιστα ´άλλοι πιχάν με το μιστρί κι άλλοι με τον ασβέστη´, έχουμε ανάγκη ως χώρα περισσότερο, από ποτέ, τη στήριξη των αλλοεθνών φιλελλήνων. Οπως του και καθηγητή Αρχαιολογίας, συμβούλου για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Προεδρία της Ιταλικής Δημοκρατίας, Λουί Γκοντάρ, για παράδειγμα, ο οποίος στο κείμενο με τίτλο ´Το να είσαι φιλέλληνας σήμερα´, που απέστειλε και που δημοσιεύεται στην εν λόγω έκδοση ως πρόλογος, επισημαίνει: ´Σήμερα είναι θεμελιώδες η Ευρώπη που οφείλει τόσα στην Ελλάδα να πληρώσει ένα μέρος του χρέους της αναγνώρισής της προς την αρχαία Ελλάδα. Οφείλει να το κάνει δείχνοντας συγκεκριμένα την αλληλεγγύη της στη χώρα που περνά μια πραγματική οικονομική κρίση.
Το να βοηθήσει την Ελλάδα είναι μια μείζων προσταγή που υπαγορεύεται από τον σεβασμό της ιστορίας και την αναγκαιότητα για ολόκληρη την Ευρώπη να ενωθεί σε κοινό μέτωπο, όταν μια από τις χώρες – μέλη της Κοινότητας βρίσκεται σε δυσχερή θέση´.
Στην… οδό Φιλελλήνων(2)
…´Είναι αλήθεια ότι η στήριξη των Ελλήνων και του επίσημου κράτους στις διάφορες περιπτώσεις συναρτάται με τα πρόσωπα, τις ιδεολογίες, αλλά ασφαλώς και με πολιτικά ή άλλα συμφέροντα. Η υπερανάπτυξη του τεχνοκρατικού πολιτισμού έβαλε τις δικές της προτεραιότητες και προκάλεσε τη μείωση του ενδιαφέροντος για την ελληνική ανθρωπιστική παιδεία παγκοσμίως. Ομως τα κέντρα των αρχαιολογικών, των κλασικών φιλολογικών και των νεοελληνικών σπουδών ακόμη και σήμερα έχουν τη δύναμη να ανανεώνουν το φιλελληνικό ενδιαφέρον στηρίζοντας τα πολιτικά και πολιτιστικά αιτήματα των Ελλήνων. Γι? αυτό και επιβάλλεται η αντίστοιχη στήριξή τους από την επίσημη ελληνική Πολιτεία με κάθε τρόπο´…
Στέλλα Αλιγιζάκη
Εκ των ων ουκ άνευ ότι είναι άξια πολλών συγχαρητηρίων τα μέλη του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας για την ιδέα της περί ης ο λόγος και στην προηγούμενη εύφημη μνεία έκδοσης. Πολλώ δε μάλλον διότι υλοποιήθηκε, έτσι όπως υλοποιήθηκε και ως προς τη συγγραφή των επί μέρους κεφαλαίων (´Πώς η αρχαιογνωσία και η ελληνική παιδεία σχετίζονται με τον φιλελληνισμό;´, ´Ελληνική επανάσταση: Η έκρηξη του φιλελληνισμού´, ´Οι φιλέλληνες υποστηρικτές του ελληνικού κράτους και των αλύτρωτων Ελλήνων τον 19ο αιώνα´, ´Οι Ελληνες του 20ού αιώνα κληρονόμοι των αξιών της ελληνικής κλασικής παιδείας στα μάτια όλων των Φιλελλήνων´, ´Η σημερινή πραγματικότητα και η αναγκαιότητα στήριξης της ελληνικής παιδείας σε όλη την οικουμένη´ και ´Harrison: Give the Elgin marbles back´ οι τίτλοι τους) και ως προς την εικονογράφηση που προέρχεται κυρίως από έργα φωτογράφων, χαρακτών και άλλων καλλιτεχνών που περιηγήθηκαν τον ελληνικό χώρο με φιλελληνική διάθεση και απαθανάτισαν το ελληνικό τοπίο κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ξεχωριστά συγχαρητήρια, ωστόσο, και το γράφω αν και ξέρω ότι θα προσκρούσω στη μετριοφροσύνη της, αξίζουν στη δική μας, γνωστή τοις πάσι Β? αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας φιλόλογο – ιστορικό Στέλλα Αλιγιζάκη, την καλύτερη ίσως… μαθήτρια του αξέχαστου Μιχάλη Γρηγοράκη. Και διότι μαζί με τον Γ? αντιπρόεδρο, μαθηματικό Μιχάλη Γράβα είχαν την όλη επιμέλεια της έκδοσης, μα και κυρίως διότι αυτή είναι η συγγραφέας των κειμένων.
Γνωστά πράγματα για τους παροικούντες στην πνευματική μας Ιερουσαλήμ η αγάπη της για την ιστορική έρευνα και η ικανότητά της στο γράψιμο.
Ο ´Κυνόδοντας´ του Γιώργου Λάνθιμου
´Γιώργος Λάνθιμος, ένας νέος άνθρωπος με τα χαρακτηριστικά που θέλουμε να υιοθετήσουν τα παιδιά μας: σεμνότητα, πάρα, μα πάρα πολλή δουλειά πάνω στο αντικείμενό του, πολλές προσπάθειες, επιμονή, επαγγελματισμός. Αυτό θα πει ταλέντο, η αγάπη, η αφοσίωση και κυρίως η πίστη σου σ? αυτό που κάνεις. Παράδειγμα και ελπίδα, λοιπόν, ο Γιώργος Λάνθιμος. Να τον προστατέψουμε, να τον βοηθήσουμε και να τον κρατήσουμε στη χώρα μας… γιατί είμαστε ικανοί να του δείξουμε τους «κυνόδοντές» μας…´ (Σοφία Χατζή).
´Δεν ξέρω πόσοι από εσάς έχετε δει τον «Κυνόδοντα». Εγώ τον βρήκα πολύ καταθλιπτικό κι ενώ το μήνυμα που περνά είναι πολύ καλό το ίδιο το έργο σου αφήνει ένα σφίξιμο στο στομάχι και μια πικρίλα στο στόμα. Αν μάλιστα το παραλληλίσουμε με τη σύγχρονη πραγματικότητα στην Ελλάδα (ιδίως της παιδείας μας) αφήστε τα να πάνε… Δεν ξέρω αν αξίζει το Οσκαρ επειδή στον καθρέπτη που μας βάζει ο Λάνθιμος βλέπουμε μια Μέδουσα που μας πετρώνει, αλλά σίγουρα αξίζει τα «μπράβο» μας για τους προβληματισμούς που εγείρει, εβδομάδες μετά που θα το δει κάποιος´ (Παναγιώτης Αλεβαντής).
Αξίζει, νομίζω, να μοιραστώ με τους αναγνώστες των ´Εύφημων Μνειών´ τα που έγραψαν, στη σελίδα μου στο φέισμπουκ (27.1.11) με αφορμή ένα απ? τα ´Πεταχτά´ και στο οποίο έκανα λόγο ότι η υποψηφιότητα για Οσκαρ ´Καλύτερης Ξένης Ταινίας´ του ´Κυνόδοντα´ του Γιώργου Λάνθιμου, είναι ´μια ακόμα απόδειξη ότι εξακολουθεί να υπάρχει και η άλλη Ελλάδα´, οι προαναφερόμενοι, καλοί φίλοι, σκέφτηκα. Ετσι απλά…
