Nίκος Καββαδίας
Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία…
Γράφει η ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΕΓΡΕΔΑΚΗ
Σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές έφυγε ο μέλπων τις ατέρμονες ´πονηρές διαδρομές´ της υφηλίου…
Τα λιμάνια της, τα στράλια και τα ´καραντί´, τη ´μαρέα´, τη ´μεσηνέζα´… το μίλι… την τιμονιέρα, το ´τεσσαροχάλι´, τη ´Φάτα Μοργκάνα´…
Ο ασυρματιστής, ο ταξιδιάρης που λάτρεψε τη ναυτική ζωή και που, στάθηκε ικανός με λίγες εκατοντάδες ιδιωματικών λέξεων του ναυτικού βίου, ν? αφήσει σχολή στην Ποίηση…
Αναγνωρίσιμη απολύτως, δυνατή, άμεση, ευθύβολη!
Μιας ανάγνωσης. Μιας κύριας ανάγνωσης των λέξεων και των νοημάτων τους, αποπλεόντων στους υδάτινους δρόμους, αλλά και στα απόμερα μονοπάτια της Λαϊκής ψυχής…
Επιθυμία του βαθειά (πρόσφατη πληροφορία της γράφουσας από μια κουμπάρα του στο Ηράκλειο) να μελοποιηθεί από τον Θεοδωράκη. Δεν ευτύχησε.
Ομως, αξιώθηκε να μελοποιηθεί η ποίησή του από άλλους δημιουργούς.
Εξ άλλου ο Θάνος Μικρούτσικος μπόρεσε να δώσει στον στίχο του μια διάσταση τόσο στιβαρή, ώστε η αυθάδικη θαλασσογραφία του ποιητή ν? αναδείξει όλη τη μουσικότητά της, αλλά και: τη μυρωδιά του ψαρόλαδου, την αλμύρα, τις μνήμες, το βουρκωμένο ´τραβέρσο´ προς τον νόστο…
Εκείνη τη βασανιστική προσευχή, ´arodo´ των αγαπημένων…
…Μαρίζα Κωχ, Λάγιος, ο αείμνηστος Λάγιος, αλλά και ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, έδωσαν τη μελωδία τους στις εξωτικές εικόνες που απέδωσε ο Καββαδίας με τη συγκίνηση των έντονα βιωμένων εμπειριών… Σταυρός του Νότου, Πούσι, Μαραμπού, Βάρδια, Κούρο Σίβο…
Εδώ, εδώ ο ενδεικτικός στίχος του…
Εβραζε το κύμα του Γαρμπή. Είμαστε κι οι δύο σκυφτοί στον χάρτη. Γύρισες και μου ?πες πως τον Μάρτη, σ? άλλους παραλλήλους θα ?χεις μπει.
Κούλικο στο στήθος σου τατού,
που όσο κι αν το καις, δε λέει να σβήσει.
Είπαν πως την είχες αγαπήσει, σε μια κρίση Μαύρου Πυρετού.
Βάρδια πλάι σε κάβο φαλακρό,
κι ο Σταυρός του Νότου με τα κοράλλια, κι άκοπο μασάς καφέ πικρό.
Το Αλφα του Κενταύρου μια βραδυά,
με το παλλινώριο πήρα κάτου.
Μου ?πες με φωνή ετοιμοθανάτου:
– Να φοβάσαι τ? άστρα του Νοτιά.
Αλλοτε απ? τον ίδιο ουρανό
έπαιρνες τρεις μήνες στην αράδα
με του καπετάνιου τη Μιγάδα
μάθημα πορείας, νυχτερινό.
Σ? ένα μαγαζί του Νόσσι Μπη
πήρες το μαχαίρι δυο σελλίνια.
Μέρα μεσημέρι απά στη λίνια
ξάστραψε σα φάρου αναλαμπή.
Κάτου στις ακτές της Αφρικής
δέκα χρόνια τώρα που κοιμάσαι
τα φανάρια πια δεν τα θυμάσαι
και τ? ωραίο γλυκό της Κυριακής.
Τούτα τα ελάχιστα κομμένα ´γαρεφαλάκια´ στη μνήμη του Καββαδία, ´γιορτάζει´ η ΑΓΑΠΗ!
Εν τάξει, ορισμένοι δεν… εγκρίνουν την ημερομηνία… Δεν υποτιμούμε. Μια γιορτή ή ´γιορτή´, είναι πάντα μια ΓΙΟΡΤΗ! Κάθε μέρα πρέπει να γιορτάζει η αγάπη; Ασφαλώς και κάθε μέρα, κάθε στιγμή, δεν διαφωνούμε… Να γιορτάζει ή μερικούς τυχερούς, να τους… γιορτάζει!
Το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Διάλεξα, λοιπόν, θυμήθηκα δηλαδή, έναν στίχο ενδεικτικό, όπου το αίσθημα και ο λυρισμός, αγγίζουν το αλάτι… Το υγρό αλάτι…
…´Σ? έστειλ? ο πρώτος στα νερά, να πας για να γραδάρεις… Μα ?συ θυμάσαι τη Σμαρώ, και την Καλαμαριά…´.
Τίποτ? άλλο, παρεκτός, της ´αγίας νοσταλγίας´ του θαλασσινού…
