Του Γιάννη Βουρδουμπά*
Η έννοια του τεχνολογικού πάρκου αναφέρεται στην ύπαρξη ενός οργανωμένου χώρου, συνδεδεμένου με ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ιδρυμα, στο οποίο έχουν εγκατασταθεί και λειτουργούν επιχειρήσεις έντασης γνώσεων, οι οποίες έχουν προοπτικές γρήγορης ανάπτυξης.
Καθώς τα τεχνολογικά πάρκα είναι συνδεδεμένα με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, εξειδικευμένοι επιστήμονες των Ιδρυμάτων είτε προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο πάρκο είτε συμμετέχουν στις επιχειρήσεις του πάρκου, ενώ τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα έχουν πολλά οφέλη από τη λειτουργία των τεχνολογικά προηγμένων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα πάρκα.
Παραδοσιακά ο ρόλος των Πανεπιστημίων ήταν διττός, δηλαδή εκπαίδευαν τους φοιτητές τους σε διάφορα επιστημονικά πεδία, ενώ ταυτόχρονα μέσω της έρευνας προήγαγαν την επιστήμη.
Σήμερα είναι ευρύτερα αποδεκτό ότι το Πανεπιστήμιο έχει έναν επιπλέον ρόλο, που συνίσταται στη μετάδοση και της διάχυση της γνώσης και της τεχνολογίας στην κοινωνία μέσω της μεταφοράς τους στους Οργανισμούς και τις Επιχειρήσεις. Ετσι καθώς τα Πανεπιστήμια είναι κάτοχοι εξειδικευμένων τεχνολογικών γνώσεων η μετάδοση των γνώσεων αυτών στην κοινωνία μπορεί να γίνει είτε μέσω της συνεργασίας τους με επιχειρήσεις είτε μέσω της δημιουργίας νέων εξειδικευμένων τεχνολογικά επιχειρήσεων.
ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ
??Δημιουργία νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσεων στις οποίες πιθανώς να απασχολούνται και απόφοιτοι ή ερευνητές του Πανεπιστημίου.
??Αξιοποίηση των εξειδικευμένων γνώσεων που παράγονται στο Πανεπιστήμιο με τη δημιουργία νέων τεχνολογικά προηγμένων επιχειρήσεων.
??Αξιοποίηση του έμψυχου εξειδικευμένου δυναμικού και της υλικοτεχνικής υποδομής (υπό ορισμένες βέβαια αυστηρές προϋποθέσεις) του Πανεπιστημίου από τις εξειδικευμένες εταιρείες.
??Αύξηση της απασχόλησης ιδίως νέων εξειδικευμένων επιστημόνων και τεχνικών και τόνωση της περιφερειακής ανάπτυξης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιοχές που δεν προσφέρουν πολλές δυνατότητες απασχόλησης σε εξειδικευμένους επιστήμονες.
Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα τα εξής Τεχνολογικά Πάρκα:
α) Το Επιστημονικό Πάρκο Ηπείρου που ιδρύθηκε από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και την Περιφέρεια Ηπείρου. Στο πάρκο φιλοξενούνται διάφορες εταιρείες σύγχρονης τεχνολογίας και ενδεικτικά αναφέρεται η εταιρεία DIGITIZE – IT με αντικείμενο την ψηφιοποίηση και την ηλεκτρονική αρχειοθέτηση δεδομένων.
β) Το Τεχνολογικό Πάρκο Θεσσαλίας που αποτελεί πολυμετοχικό οργανισμό και βρίσκεται στην Α? Βιομηχανική περιοχή του Βόλου.
γ) Το Τεχνολογικό Πάρκο Θεσσαλονίκης που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη.
δ) Το Επιστημονικό και τεχνικό Πάρκο Κρήτης το οποίο λειτουργεί εδώ και 15 χρόνια στο Ηράκλειο Κρήτης. Ενδεικτικά μια εταιρεία που αναπτύχθηκε στο πάρκο αυτό είναι η NANOCHRONOUS LOGIC Inc.
ε) Το Τεχνολογικό και πολιτιστικό πάρκο Λαυρίου που λειτουργεί με την εποπτεία του ΕΜΠ και φιλοξενεί αρκετές εταιρείες σύγχρονης τεχνολογίας. Ενδεικτικά στο πάρκο φιλοξενείται η εταιρεία ΠΥΡΟΓΕΝΕΣΙΣ με αντικείμενο τις επιφανειακές κατεργασίες μετάλλων, την τεχνολογία πλάσματος και την πυρόλυση. Το πάρκο βρίσκεται στη θέση της παλαιάς Γαλλικής εταιρείας Λαυρίου στην Αττική.
στ) Το Επιστημονικό Πάρκο Πατρών που βρίσκεται στην Πάτρα και φιλοξενεί διάφορες εταιρείες σύγχρονης τεχνολογίας. Ενδεικτικά στο πάρκο φιλοξενείται η εταιρεία Advent που δραστηριοποιείται στον τομέα των κυψελίδων καυσίμου.
Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε το Επιστημονικό πάρκο του Πανεπιστημίου της Βαλένσια στην Ισπανία στο πλαίσιο υλοποίησης του Ευρωπαϊκού προγράμματος R+D INDUSTRY. Σκοπός του επιστημονικού αυτού πάρκου που ιδρύθηκε το 2009 ήταν η διασύνδεση του επιστημονικού και ερευνητικού δυναμικού του Πανεπιστημίου της Βαλένσια με τον παραγωγικό ιστό της περιοχής, προάγοντας την καινοτομία και στηρίζοντας τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσεων.
Το επιστημονικό πάρκο αποτελεί τον χώρο όπου οι καινοτόμες ιδέες που βασίζονται στην επιστήμη και την τεχνολογία μετουσιώνονται σε νέες επιχειρήσεις. Ετσι με τη λειτουργία του επιστημονικού αυτού πάρκου το Πανεπιστήμιο της Βαλένσια υλοποιεί την αποστολή του να μεταφέρει την εξειδικευμένη γνώση και τεχνολογία του στην κοινωνία και να συμβάλλει στην περιφερειακή ανάπτυξη με τη δημιουργία επιχειρήσεων έντασης γνώσεων.
Το επιστημονικό πάρκο του Πανεπιστημίου της Βαλένσια περιελάμβανε πληθώρα εγκαταστάσεων μεταξύ των οποίων και χώρους θερμοκοιτίδων που φιλοξενούνται νεοσύστατες τεχνολογικές επιχειρήσεις, χώρους για αναπτυσσόμενες τεχνολογικά επιχειρήσεις καθώς και σειρά εξειδικευμένων εργαστηρίων μεγάλης κλίμακας στα οποία υλοποιούντο σύνθετα προγράμματα.
Συνολικά φιλοξενούντο 56 επιχειρήσεις μεταξύ άλλων στους τομείς της βιοτεχνολογίας, των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και του περιβάλλοντος καθώς και της νανοτεχνολογίας και των ηλεκτρονικών.
Το πανεπιστήμιο της Βαλένσια είναι σχετικά μεγάλο με ορισμένες δεκάδες χιλιάδες φοιτητών και το μέγεθός του επιτρέπει τη λειτουργία ενός μεγάλου για τα Ελληνικά δεδομένα Επιστημονικού πάρκου.
Η δημιουργία λοιπόν επιστημονικών τεχνολογικών πάρκων σε πανεπιστημιακά Ιδρύματα ορισμένου μεγέθους δημιουργεί κατ? αρχήν πολλά οφέλη στην τοπική κοινωνία με τη δημιουργία νέων τεχνολογικών επιχειρήσεων και ταυτόχρονα προάγει την περιφερειακή ανάπτυξη.
Προσφέρει επίσης στους επιστήμονες και στους αποφοίτους του Πανεπιστημίου τη δυνατότητα καλών και ελκυστικών ευκαιριών απασχόλησης (κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για περιοχές που δεν προσφέρουν θέσεις εργασίας σε εξειδικευμένους επιστήμονες με αποτέλεσμα αυτοί είτε να ετεροαπασχολούνται είτε να φεύγουν σε άλλες περιοχές για εξεύρεση εργασίας) και συμβάλλει τέλος, στη μεταφορά γνώσεων από το Πανεπιστήμιο στην κοινωνία.
Η δημιουργία τεχνολογικών πάρκων ευνοείται ιδιαίτερα σήμερα από τις εφαρμοζόμενες Ευρωπαϊκές πολιτικές που θεωρούν ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να εστιάσει την ευημερία της στην επιστήμη και την τεχνολογία δημιουργώντας μία οικονομία βασισμένη στη γνώση και παραμένοντας έτσι η πιο ανταγωνιστική περιοχή του πλανήτη.
**Το κείμενο αυτό γράφτηκε στο πλαίσιο υλοποίησης του Ευρωπαϊκού προγράμματος R+D INDUSTRY που υλοποιείται στην Ελλάδα από το Μ.Α.Ι.Χ. με υπεύθυνο τον δρα Γ. Μπαουράκη και που ο γράφων συμμετέχει ως επιστημονικός συνεργάτης.
*Ο κ. Γιάννης Βουρδουμπάς διδάσκει στο ΤΕΙ Κρήτης και είναι επιστημονικός συνεργάτης της Θερμοκοιτίδας νέων επιχειρήσεων Χανίων.
