Tου Δ. KAKABEΛAKH
Σε χαλεπούς καιρούς προβαλλόμενου αθεϊσμού αλλά και αναπτυσσόμενου ψευδο-ευσεβισμού. Με την πλειοψηφία των εκκλησιαζομένων να αρκούνται στον συμβατικό εκκλησιασμό χωρίς τη βαθύτερη συμμετοχή τους στην κοινότητα της βιούμενης εμπειρίας της πίστης που συνενώνει, με την αίσθηση του μυστηρίου, τους πιστούς με τον Θεό, σε μια μοναδική κοινωνία αγάπης, μακροθυμίας, ανεξικακίας, αλληλοσυγχώρεσης και συγγνώμης.
Για ξεπέρασμα της αντιδικίας, του μίσους και της εκδίκησης τα οποία, καθ? εαυτά, επιφέρουν τα δεινά της μνησικακίας που πλέον είναι κυρίαρχα και καταστροφικά, στους τόσο κρίσιμους καιρούς που ζούμε, μέσα στους οποίους βουλιάζουμε με απόγνωση.
Για να μη μπορούμε να είμαστε ´ΤΙΜΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ´. Γιατί στις σύγχρονες κοινωνίες πρώτα τον βοηθούμε ´εκσυγχρονιστικά´ και δεύτερο όσοι – όσες τον προσεγγίζουμε που ´εκμεταλλευόμαστε´ ατομικιστικά και όχι αγαπητικά ως κοινότητα κοινής αγάπης, κοινής σωτηρίας, κοινής βίωσης του εκκλησιαστικού αγαθού, αφού η εκκοσμικευμένη εκκλησία μας έχει αποδεχτεί τον δυτικό ατομικισμό της ανταγωνιστικότητας, του μίσους, της υπεροχής και της αλληλοεξόντωσης.
Μέσα σ? αυτή την απογοητευτική πραγματικότητα το νέο βιβλίο ´ΤΙΜΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ´ του πολυγραφότατου συγγραφέα π. Ιγνατίου Χατζηνικολάου αποτελεί ´όαση εν ερήμω´ αλλά και κόλαφο για τον χριστιανισμό της αλληλεγγύης που τον αποκαθηλώνει με την ανιδιοτελή αγάπη και τη συγγνώμη.
´Πας ο μισών τον αδελφόν του, ανθρωποκτόνος εστί´ (Α? καθολική επιστολή, 3, 15).
Αυτή τη σημαντική ρήση αναφέρει στο νέο βιβλίο του ο π. Ιγνάτιος Χατζηνικολάου ´Τίμιοι με τον Θεό´ στο κεφάλαιο ´Μια άλλη ανθρωποκτονία´ με υπότιτλο: ´Υπάρχουν πράγματα που, ενώ είναι ουσιώδη εκουσίως ή ακουσίως τα υποτιμάμε και το χειρότερο, τα παραβλέπομε´.
Αλλά υπάρχει και το πιο χειρότερο (σημειώνουμε από την πλευρά μας) ότι με πλήρη συνείδηση και κακότητα τα ποδοπατούμε, τα περιφρονούμε και τ? αποδιώχνουμε από την καθημερινή μας ζωή και δράση.
Ως αχρείαστα, ως περιττά, ακόμα και ως επικίνδυνα στις σύγχρονες κοινωνίες μας, της σκληρής ´έως θανάτου´ ανταγωνιστικότητας, την οποία ο σύγχρονος υπερ-καταναλωτικός απολιτισμός της αγοράς της παγκοσμιοποίησης προβάλλει ως ΙΔΕΩΔΕΣ, ενώ αυτό μας έφερε στην αδιέξοδη κατάσταση που εφθάσαμε ως κόσμος και ως χώρα σήμερα.
Με κοινωνίες εγκληματικές, υπερ-εκμεταλλευτικές, απόλυτα υλιστικές, αντιπνευματικές, αντιθρησκευτικές, οι οποίες παράγουν και αναπαράγουν – μέσα από διάφορους μηχανισμούς και πολύμορφους εξουσιασμούς με καταναγκασμούς, το ΑΔΙΕΞΟΔΟ τους.
Ο ΑΔΙΕΞΟΔΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ
Δηλαδή, ένα κοινωνικό περιβάλλον που κυρίαρχα στοιχεία και χαρακτηριστικά του είναι ο φόβος, η αβεβαιότητα, η σύγκρουση, η κακότητα, το μίσος, η σκληρότητα, η αδιαφορία-για τον συνάνθρωπο-η απέραντη πλεονεξία.
Κοινωνικά μειονεκτήματα που όλα μαζί οδηγούν στην αποπροσωποποίηση κάθε ατόμου, στο άδειασμα του ψυχικού του κόσμου και στην κοινωνική αδιαφορία του για την επικίνδυνα μεγεθυνόμενη κυριαρχία του κακού και της ανθρώπινης δυστυχίας που αυτό επιφέρει.
Ομως, μέσα σε μια τέτοια πραγματικότητα ο σύγχρονος άνθρωπος, όσες γνώσεις κι αν αποκτά και όσες τεχνολογικές κατακτήσεις κι αν πετυχαίνει, αλλά και σ? όσες συμβατικές ψευδοψυχαγωγίες κι αν συμμετέχει η σύγχρονη ανθρώπινη δυστυχία δεν θεραπεύεται και δεν ξεπερνιέται, αφού η ανθρώπινη ψυχή έχει χάσει την ευφορική ζωτικότητα και δυναμική της. Για να περιστρέφεται απογνωστικά γύρω από τον αδιέξοδο άξονα στον οποίο μας έχουν οδηγήσει οι πολιτικοί και θεσμικοί μας φορείς, ενώ παράλληλα κι εμείς οι ίδιοι ως άτομα, ως κοινωνικές επαγγελματικές ομάδες και ως λαός έχουμε εκούσια ή ακούσια ακολουθήσει τη μεθοδευμένη πορεία προς την άβυσσο του αυτοδιαστρεφόμενου και αυτοκαταστρεφόμενου πολιτισμού μιας προόδου, η οποία -κατά καμία έννοια- δεν αποτελεί πρόοδο, αφού σ? αυτήν δεν προέχει η πνευματικότητα, αλλά η αντιπνευματικότητα της βίας, του καταναγκασμού και του επιβαλλόμενου δημοκρατικού πολιτικού φασισμού.
ΑΛΩΣΗ ΨΥΧΩΝ; ΣΥΓΧΥΣΗ ΦΡΕΝΩΝ
Με κυρίαρχα τα χαρακτηριστικά της άλωσης των ψυχών και της σύγχυσης των φρενών, για να ξαναγίνουμε τώρα, στον 21ο αιώνα, δυστυχισμένες υπάρξεις χωρίς βούληση, χωρίς πνευματική εγρήγορση και ευθύνη, χωρίς αλληλέγγυο κοινωνικό βίο αλλά και χωρίς ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, αφού οι νομοθέτες των σύγχρονων ανελέητων πολιτικών τεχνουργούν έναν βίο αβίωτο. Μέσα στον οποίο δεν λειτουργούν πια σταθερές αξίες, στις οποίες να μπορούμε να αναφερόμαστε για να συνομιλούμε τίμια με τους εαυτούς μας, με τον περίγυρό μας και με τους πνευματικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς μας ταγούς.
Αλλά, ακόμα, και με τους εκκλησιαστικούς μας λειτουργούς, οι οποίοι βασικά, ανήκουν σε μια κρατική μηχανή που, κατά κάποιο τρόπο, τους χρειάζεται για την ευρύτερη κοινωνική λειτουργία της.
Με αποτέλεσμα η εκκλησία να επιτελεί έργο ατομικιστικής ´ΣΩΤΗΡΙΑΣ´ των πιστών αντί να αποτελεί μια συλλογική έκφραση συλλογικής μέθεξης στην αναζήτηση και τη διαρκή πραγμάτωση της κοινής εμπειρίας του θρησκευτικού γεγονότος, ως μαρτυρίας πίστεως.
ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΕΓΑ ΘΕΜΑ ΑΝΑΛΥΕΙ Ο ΙΓΝΑΤΙΟΣ?
Ενα γεγονός που κράτησε ζωντανή την ελληνική ορθοδοξία που ο δυτικός χριστιανισμός προσπάθησε να την αλώσει και εδώ και καιρό να την αποτελειώσει? με αποτέλεσμα στη σύγχρονη εκκλησιαστική μας πραγματικότητα. Ολοι οι πιστοί να ακούνε, από τους εκκλησιαστικούς μας φορείς τους αιώνιους λόγους της αγάπης, της ειρήνης και της θυσίας. Χωρίς, όμως, να τους εφαρμόζουν στην καθημερινή τους ζωή. Γιατί στην πραγματικότητα είναι κατά βάπτισμα και κατ? όνομα χριστιανοί ορθόδοξοι. Ενδιαφέρονται στην πλειοψηφία, μόνο για το ατομικό τους κέρδος, ακόμα και πλείστοι ιεράρχες μας, ιερείς και μοναχοί μας. Οι οποίοι στην ουσία είναι ´ανθρωποκτόνοι´ γιατί οι ίδιοι αντιπαλεύουν κοσμικά και δεν αγαπούν ακόμα και τους αδελφούς τους?
Πόσο, όμως, σ? αυτή τη συμβατική χριστιανική μας ζωή μπορούμε αρχιερείς, ιερείς και πιστοί να είμαστε ´Τίμιοι με τον Θεόν´, αν δεν επιτελούμε το οφειλόμενο χρέος: ´Μηδένε μηδέν οφείλετε ει μη το αγαπάν αλλήλους´;
Αυτό το ΜΕΓΑ ΘΕΜΑ να είμαστε ´ΤΙΜΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ´ πραγματεύεται με τη συγγραφική δεξιοτεχνία (που είναι εμφανής και δεδομένη σε όλα του τα βιβλία) και στο νέο του βιβλίο που εκδόθηκε αρχές του 2011, παρά τη βαριά δοκιμασία, εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, που υπέστη πρόσφατα ο ακάματος πνευματικός πατέρας, πολυβραβευμένος συγγραφέας, ιεροκήρυκας και εμπνευσμένος εκπαιδευτικός, τ. λυκειάρχης, Ιγνάτιος Θεμ. Χατζηνικολάου.
ΒΙΒΛΙΟ ΦΩΤΟΣ ΣΕ ΕΠΟΧΗ ΣΚΟΤΟΥΣ
Σ? αυτό το νέο του βιβλίο (212 σελίδες) ο σοφός π. καθηγούμενος αναλύει σε πέντε κεφάλαια, πολυπρισματικά, τα προβλήματα της κακίας, της πικρίας, της αχαριστίας, της αδικίας, της εκδίκησης, της μη συγχώρεσης, της δολοφονικότητας, του διαρκούς και δηλητηριώδους μίσους.
Συγκεκριμένα το βιβλίο του πατρός Ιγνατίου Χατζηνικολάου ´ΤΙΜΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ´ περιλαμβάνει:
– πρόλογο του συγγραφέα
– κεφάλαιο πρώτο: ΧΡΕΟΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΟΝ
– κεφάλαιο δεύτερο: Μακροθυμία – ανεξικακία
– κεφάλαιο τρίτο: Αντιδικία, μίσος εκδίκησης
– κεφάλαιο τέταρτο: Τα αγαθά της συγγνώμης
– κεφάλαιο πέμπτο: Τα δεινά της μνησικακίας – εκδικήσεως
Στο τέλος του προλόγου του, σ? αυτό το βιβλίο – κατάθεση (σε μια τόσο μισαλλόδοξη ασυγχωρητική και δολοφονική εποχή, που οι χριστιανοί μισούν και σκοτώνουν χριστιανούς, απωθούν και εκμεταλλεύονται ανθρώπους άλλων θρησκειών και αντιμάχονται ομοδόξους) γράφει και τα εξής:
´? με το προηγούμενο βιβλίο μου «Στα μονοπάτια του πόνου» ήλθα να σε συντροφεύσω στα μονοπάτια και του δικού σου πόνου, ως κι εγώ πονεμένος και συγχωρώντας τα πάντα και τους πάντες´.
ΚΑΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΣΥΜΠΟΡΕΥΣΗ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙ ΤΗΣ ΣΥΓΓΝΩΜΗΣ
´Τώρα έρχομαι με την ίδια αγάπη, με την ίδια ομοιότητα και παθήματα με εσένα να συμπορευθούμε στον δρόμο της ανεξικακίας, της μακροθυμίας, της συγγνώμης και της αγαθοεργίας προς τους οποίους πταισάντας μας.
?Ελα να συμπορευθούμε στο στρατί της συγγνώμης και να νοιώσουμε την ευτυχία και το άφατο μεγαλείο της συγγνώμης και της μακροθυμίας. Ελα, έτσι να σώσουμε τους όποιους μισούντας μας, σώζοντας μ? αυτόν τον τρόπο και τον εαυτό μας. Ελα να συγχαρούμε με τους αγγέλους του ουρανού (Λουκ. 15, 7).
Ελα να φανούμε συνεπείς και «ΕΝΤΙΜΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ», που τον παρακαλούμε να συγχωρήσει τις αμαρτίες μας, διαβεβαιώνοντάς τον «ΩΣ ΚΑΙ ΗΜΕΙΣ ΑΦΙΕΜΕΝ ΤΟΙΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙΣ ΗΜΩΝ».
Είναι, όμως, αλήθεια αυτό που του λέμε ότι συγχωρούμε «τοις οφειλέταις ημών»; Νομίζω ότι οι περισσότεροι του λέμε ψέματα? Μα ο Θεός «ετάζει καρδίας και νεφρούς» (Ψαλ. 7, 10)
ΤΙΜΙΟΙ ΛΟΙΠΟΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΘΕΟΝ είναι η αγωνία και η ευχή μας´.
ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΝΩΜΗΣ ΑΝΤΙ ΤΟΥ ΜΙΣΟΥΣ
Ενα ακόμη πολύτιμο βιβλίο του πατρός Ιγνατίου (22ο στη μακρά σειρά του συγγραφικού έργου του). Ενα συγγραφικό έργο που στο σύνολό του διακρίνεται για τη βαθιά θεολογικότητα και πατερικότητά του. Ενώ, ταυτόχρονα, με την εμπνευσμένη γραφή του απευθύνεται στον ´ναό της ψυχής´ κάθε χριστιανού, όσο χλιαρός ή θερμός είναι στην πίστη του. Για να ενεργοποιεί μέσα από τα ζωντανά κείμενά του -της ουσιαστικης μας θρησκευτικής παράδοσης- τις ζωοποιές ανθρώπινες και θεουργικές δυνάμεις της αγάπης, της άφεσης, της συγγνώμης, του μίσους, της αντεκδίκησης, της δολοφονικότητας.
Ολες οι σελίδες του τόσο χρήσιμου βιβλίου σε τούτη την τόσο κρίσιμη εποχή είναι γεμάτες από αγαπητική συναίσθηση για συνανθρώπους και για τη γύρω μας φύση της δημιουργίας.
Θα τελειώσω το σημερινό μου κείμενο με μια ανθολόγηση φράσεων από το πέμπτο κεφάλαιο που εχει τίτλο ´Τα δεινά της μνησικακίας´ αλλά και με μια πρόταση στην αυτού σεβασμιότητα του αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίο.
ΟΙ ΜΙΚΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΜΕΓΑΛΑ ΚΑΚΑ
α) Τα δεινά της μνησικακίας (αποσπάσματα)
1. Στην αντίπερα όχθη της συγγνώμης, της ανεξικακίας και της μακροθυμίας ευρίσκονται: Η οργή, ο θυμός, η αντεπίθεσις και η αντεκδίκησις
2. ´Θλίψις και στενοχωρία επί πάσαν ψυχών ανθρώπου του κατεργαζομένου το κακόν´ (Ρωμ. 2, 6 – 9)
3. ´Εκδίκησης ασεβούς πυρ και σκώλπιξ´ (Σοφία Σειράχ 7 – 17)
4. ´Ανθρωποι που έχουν μικρές ψυχές, γενικά προξενούν μεγάλα κακά´ (Γκαίτε)
5. ´Θυμώδης άνθρωπος και νεκρό ακόμη αν αναστήσει, δεν θα γίνει δεκτός στη Βασιλεία των ουρανών´ (Αββάς Αγάθων)
´ΑΝ ΗΜΑΣΤΕ ΤΙΜΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ´ ΘΑ ΕΙΧΑΜΕ ΕΥΤΥΧΙΑ
6. Η ανθρωπότης σήμερα είναι δυστυχής, πάσχει από έλλειψη αγάπης. Ομως ´όταν πληθύνη η ανομία, η αγάπη θα ψυγή (θα πάθει ψύξη) (Ματθ. 24, 12).
7. Ο μεγαλύτερος εχθρός της συζυγικής ζωής είναι ο εγωϊσμός. Δεν μας σώζει η επίθεση κατά του συντρόφου μας, αλλά η επίθεση κατά του εγώ μας (από το περ. ΦΩΤΕΙΝΗ ΖΩΗ).
8. Η όποια αντιπαλότης με κυρίαρχον δυνάστην τον εγωϊσμόν, μετατρέπει την οικογένεια, και πλατύτερα την κοινωνία, σε σωστή ζούγκλα, και όχι μόνον αυτό, αλλά η κατάσταση αυτή μεταδίδεται και στην φύση, η οποία, θύμα του ανθρώπινου εγωϊσμού και της απληστίας, υποφέρει και στενάζει, λέει ο απόστολος Παύλος: ´πάσα η κτίσις συστενάζει και συνωδίνει´ (Ρωμ. 8, 22).
9. ?Αν είμαστε τίμιοι με τον Θεόν θα επικρατούσε η αληθινή ευτυχία (π. Ιγνάτιος).
10. Αδελφός υπό αδελφού βοηθούμενος ως πόλις οχυρά και υψηλή, ισχύει δε ώσπερ τεθελιωμένον βασίλειον (παροιμ. 18, 19).
Ενα έργο, ακόμη, από τον εγρηγορούντα και συνεχώς συγγράφοντα ´Λόγον Θεού´ παρ? ανθρώποις για να κατανοήσουν αλλήλους προς δόξαν Θεού.
ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ΜΑΣ
β) Πρόταση προς τον αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο.
Σεβασμιώτατε,
Με όλη την αγάπη στο πρόσωπό σας και τον σεβασμό στο υψηλό αρχιεπισκοπικό αξίωμά σας προτείνω η Αρχιεπισκοπή Κρήτης μια από τις μεγάλες Κυριακές της Αγίας Τεσσαρακοστής να τιμήσει σε ειδική τελετή στον ιερό αρχιεπισκοπικό ναό του Αγ. Τίτου τον πολυγραφότατο αρχιμανδρίτη, καθηγητή και συγγραφέα π. Ιγνάτιο Χατζηνικολάου για το πλούσιο συγγραφικό έργο του, για φωτισμό των πιστών.
Παράλληλα, να γίνει σε ειδική απογευματινή σύναξη η ανάλυση του έργου του σε συνδυασμό με έκθεση των βιβλίων του. Ιδιαίτερα χρήσιμα στους τόσο χαλεπούς και αντιπνευματικούς καιρούς μας.