Η αφετηρία του χάνεται στα βάθη του χρόνου, την εποχή της Τουρκοκρατίας και η διατήρησή του οφείλεται στον προφορικό λόγο.
Οι Τούρκοι έβαζαν στο μάτι τις πιο όμορφες κοπέλες του χωριού και τις έπαιρναν για γυναίκες τους.
Πριν τον γάμο, όμως, ήταν απαραίτητο η νύφη να «εξεταστεί» από τον Τούρκο δικαστή Καουκά ή Καντή για την αγνότητά της.
Αυτά σατίριζαν και διακωμωδούσαν την εποχή εκείνη οι ιδιοφυείς Μελιδονιώτες και έβρισκαν αφορμή να χτυπούν τους Τούρκους χωρίς αντίποινα.
Στήνουν, λοιπόν, το γλέντι στην πλατεία του χωριού οι έξι αδελφοί, ντυμένοι με παραδοσιακές κρητικές στολές -φορώντας μάσκες και κρατώντας βίτσες- μαζί με τη μονάκριβη αδελφή τους ντυμένη νύφη. Οι παρευρισκόμενοι συμβολίζουν τους Τούρκους. Μπαίνουν στον χορό και προσπαθούν να κλέψουν τη νύφη παίρνοντάς την μαζί τους τρέχοντας. Οι κρητικοί – αδελφοί τούς προλαβαίνουν και τους χτυπούν με τις βίτσες. Οι επίδοξοι κλέφτες την αφήνουν και έτσι η νύφη επιστρέφει και πάλι στον χορό. Αυτό επαναλαμβάνεται αρκετές φόρες. Κάποια στιγμή η νύφη κλέβεται από «γνωστούς» και επανεμφανίζεται έγκυος πια. Αργότερα γεννάει αλλά κανείς δεν γνωρίζει τον πατέρα του παιδιού. Τότε, πάνω σε γάιδαρο εμφανίζεται ο Τούρκος δικαστής Καουκάς ή Καντής, για να αποφανθεί για το ποιος είναι ο πατέρας του παιδιού. Η νύφη τον βλέπει και εκφράζει τη βεβαιότητά της ότι αυτός είναι ο πατέρας του παιδιού της. Εκείνος στην αρχή δεν το αποδέχεται αλλά στη συνέχεια παραδέχεται την πατρότητα. Στη συνέχεια βγαίνουν οι μάσκες και αποδεικνύεται ότι τελικά ο Τούρκος δικαστής είναι Ελληνας μεταμφιεσμένος σε Τούρκο.
Το έθιμο αναβιώνει στο Μελιδόνι εδώ και 400 περίπου χρόνια από τους νέους του χωριού κάθε εποχής. Το θεωρούσαν τιμή και υποχρέωσή τους να το αναβιώσουν και να διασκεδάσουν όλοι μαζί οι χωριανοί! Το έθιμο αναβίωσε ακόμα και τα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Σταμάτησε την περίοδο της χούντας και για μερικά χρόνια μετά, δεκατρία συνολικά. Να σημειωθεί ότι μιλώντας στα ´Χ.Ν´ ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου, κ. Μανώλης Σκλαβουνάκης, σημείωσε ότι: ´Το έθιμο αναβιώνει την Καθαρή Δευτέρα στην πλατεία του χωριού στις 2.30 το μεσημέρι, με ελεύθερη είσοδο και ο Πολιτιστικός Σύλλογος προσκαλεί όλο τον κόσμο για μια ρακή και έναν σαρακοστιανό μεζέ. Ολα αυτά, βέβαια, εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες. Σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρχει μόνο το γλέντι στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου´, κατέληξε.