Επιμέλεια στήλης:
ΜηνAς ΒουλγαρIδης
ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΤΗ ΛΙΒΥΗ
Η επιστημονική υπεύθυνη του παιδιατρικού τμήματος του Ανοικτού Πολυϊατρείου Χανίων παρουσιάζει σήμερα στη στήλη μας ένα σύντομο απολογισμό της δουλειάς του τμήματος.
Το δράμα του εμφυλίου πολέμου της Λιβύης δεν έχει τις επιπτώσεις του μόνο στους πολίτες αυτής της χώρας αλλά αφορά και τις εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες από άλλες χώρες, που ζούσαν και εργαζόταν εκεί. Το διεθνές δίκτυο των Γιατρών του Κόσμου, από την αρχή των συγκρούσεων βρίσκεται στα σύνορα της Λιβύης με Αίγυπτο και Τυνησία, όπου συσσωρεύονται κάτω από τραγικές συνθήκες οι μετανάστες, που έχουν πάρει σήμερα τον αναγκαστικό δρόμο της επιστροφής.
Από τις 7 Μαρτίου, το διεθνές τμήμα των Γιατρών του Κόσμου βρίσκεται στα σύνορα της Λιβύης με την Τυνησία και την Αίγυπτο, όπου συσσωρεύεται μεγάλος αριθμός ανθρώπων που εγκαταλείπουν καθημερινά τη Λιβύη, κάτω από συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες.
Στα σύνορα με την Αίγυπτο χιλιάδες άτομα φθάνουν καθημερινά. Εκεί, ομάδα των Γιατρών του Κόσμου, που εντάχθηκε σε πρόγραμμα που έχει δημιουργηθεί από τα Ηνωμένα Εθνη και τις αιγυπτιακές Αρχές, επιλέγει τα ιατρικά περιστατικά που απαιτούν επείγουσα περίθαλψη και τα παραπέμπει σε Νοσοκομεία της Αιγύπτου.
«Ανθρωποι από 30 διαφορετικές χώρες, παραμένουν για 1 – 10 ημέρες στα σύνορα. Οταν φτάνουν είναι ήδη εξαντλημένοι και αντιμετωπίζουν συνθήκες διαβίωσης ιδιαίτερα δύσκολες. Παρότι υπάρχει μέριμνα για τη διατροφή τους, οι περισσότεροι κοιμούνται στον δρόμο, χωρίς να έχουν στέγη», καταγγέλλει ο Pierre Salignon, γενικός διευθυντής του διεθνούς δικτύου των Γιατρών του Κόσμου, που βρίσκεται στην περιοχή. «Τα άτομα αυτά, όπως μας λένε, έχουν υποστεί πολλαπλές κακοποιήσεις – ξυλοδαρμούς, ληστείες, έως και βιασμούς».
Στα σύνορα με την Τυνησία, μια ομάδα τεσσάρων ατόμων παρέχει ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη σε αλλοδαπούς σε έναν προσωρινό καταυλισμό. Οπως δήλωσε ο γιατρός Rafik Bedoui, ιατρικός συντονιστής του διεθνούς δικτύου των Γιατρών του Κόσμου, «μέχρι σήμερα, 1.200 πολίτες από το Μάλι έχουν φθάσει στον καταυλισμό. Είναι υπερβολικά κουρασμένοι και εντελώς χαμένοι. Κάποιοι από αυτούς απειλήθηκαν, φυλακίστηκαν, οι περισσότεροι έχασαν την περιουσία τους. Παρέχουμε εκτός από ιατρική φροντίδα, ατομική ψυχολογική υποστήριξη, ώστε να τους δώσουμε την ευκαιρία να μιλήσουν για τις τραυματικές τους εμπειρίες».
Ενδιαφέρον έχει και η παρακάτω συνέντευξη που παραχώρησε ο γιατρός Djawad Guerroudj, μόλις επέστρεψε από αυτή την αποστολή.
Ποια είναι η κατάσταση εκεί;
Περίμενα χειρότερα. Δεν είδαμε τα θύματα από τη συνεχιζόμενη βία στη Λιβύη. Φαίνεται ότι οι Αρχές δεν αφήνουν τον λιβυκό λαό να βγει από τη χώρα και ότι τα προβλήματα αντιμετωπίζονται εκεί επί τόπου… Εξάλλου, πιστεύω ότι αυτοί που έχουν τραυματιστεί δεν θα είναι σε θέση να ταξιδέψουν από την Τρίπολη μέχρι τα σύνορα της Τυνησίας. Ωστόσο, σ? αυτή η συνοριακή περιοχή υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μεταναστών, που έρχονται από τη Λιβύη. Για μια εβδομάδα τώρα, σχεδόν κάθε μέρα, πάνω από 8 έως 10.000 άνθρωποι διασχίζουν τα σύνορα για να φτάσουν στην Τυνησία. Οι περισσότεροι είναι μετανάστες από την Αίγυπτο και την Τυνησία, που εργάζονται στη Λιβύη, ενώ τώρα και μερικές μέρες περνούν τα σύνορα και πολλοί Ασιάτες που εργάζονται στη χώρα. Οσον αφορά την κατάσταση στο εσωτερικό της ίδιας της χώρας, εξακολουθούμε να έχουμε πολύ λίγες πληροφορίες. Οι μετανάστες που φθάνουν στην Τυνησία δεν μιλάνε, διότι προφανώς ανησυχούν ή φοβούνται ότι αν μας δώσουν πληροφορίες, δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν στη Λιβύη.
Πώς αντιμετωπίζονται οι ανάγκες της υγείας τους;
Προς το παρόν, καταφέρνουμε να καλύψουμε τις ανάγκες τους. Οι Τυνήσιοι έχουν αναλάβει τη φροντίδα των προσφύγων και έχουν ανοίξει πολλά δημόσια κτήρια (σχολεία, πολιτιστικά ή αθλητικά κέντρα…), έτσι ώστε αυτοί οι άνθρωποι να μπορούν να κοιμηθούν εκεί. Στα 5 χλμ. από τα σύνορα υπάρχει, επίσης, ένα στρατόπεδο που μπορούν να πάνε πριν επιστρέψουν στη χώρα τους. Ανησυχώ ιδιαίτερα για τους μετανάστες από τις υποσαχάριες χώρες (Νίγηρα, Μάλι…) καθώς γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλά άτομα από τις χώρες αυτές στη Λιβύη και δεν τα βλέπουμε να περνούν τα σύνορα. Επιπλέον, η έλλειψη ψυχολογικής υποστήριξης για τους ανθρώπους αυτούς, δεδομένου ότι έχουν δει πολλές άσχημες καταστάσεις, είναι ανησυχητική.
Καθώς η πολιτική κρίση επιδεινώνεται, πιστεύετε ότι εκτυλίσσεται μια ανθρωπιστική κρίση στα λιβυκά σύνορα;
Για την ώρα, δεν νομίζω ότι υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις είναι ήδη παρούσες εκεί, με σημαντικές προμήθειες (σκηνές, τρόφιμα, νερό). Επίσης, είναι δεδομένη και πολύ εντυπωσιακή η διάθεση αλληλεγγύης και έργου από την πλευρά της Τυνησίας (Ερυθρός Σταυρός, στρατός, ΜΚΟ, ιδιωτικές πρωτοβουλίες κλπ). Επιπλέον, οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται αμέσως και τους παρέχεται κάθε βοήθεια για να επιστρέψουν στη χώρα τους. Υπάρχουν αεροπλάνα και πλοία που τους μεταφέρουν στην Αίγυπτο. Ως οργάνωση, οι Γιατροί του Κόσμου παρακολουθούν προσεκτικά τις εξελίξεις και είναι σε υψηλή επιφυλακή. Μαζί με πολλές άλλες ΜΚΟ, περιμένουμε μόλις μπορέσουμε να μπούμε στην ίδια τη Λιβύη για να αξιολογήσουμε την κατάσταση και να βοηθήσουμε όπου μπορούμε στην υγειονομική περίθαλψη.
(Οι φωτογραφίες είναι του φωτογράφου Γιώργου Μουτάφη, που είναι μέλος των Γιατρών του Κόσμου Ελλάδας και βρέθηκε στα σύνορα Λιβύης – Τυνησίας.
Ο Γιώργος Μουτάφης έχει συμμετάσχει σε πολλές αποστολές των Ελλήνων ΓτΚ, όπως στην τελευταία αποστολή στην Αϊτή το 2010).
Το παιδιατρικό τμήμα του Ανοιχτού Πολυϊατρείου
Με σκοπό να καλυφθούν οι ελλείψεις σε παιδιατρική φροντίδα στον Νομό μας, το γραφείο Χανίων των Γιατρών του Κόσμου έχει συστήσει παιδιατρικό τμήμα, που λειτουργεί τακτικά κάθε Τετάρτη απόγευμα στο πλαίσιο λειτουργίας του Ανοιχτού Πολυϊατρείου. Κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία από τη δράση του τμήματος, μας έδωσε η παιδίατρος Βάσω Υφαντή, επιστημονική υπεύθυνη του παιδιατρικού τμήματος «Ανοιχτού Πολυϊατρείου» Χανίων και εθελοντής των Γιατρών του Κόσμου, στη συζήτηση που κάναμε μαζί της.
«Το παιδιατρικό τμήμα του παραρτήματος των Γιατρών του Κόσμου προσφέρει ιατρική βοήθεια σε όσα παιδιά προσέλθουν, παιδιά ανασφάλιστων μεταναστών αλλά και Ελλήνων ανασφάλιστων, που ολοένα αυξάνονται», μας είπε. «Πολλά παιδιά δεν έχουν καν βιβλιάριο υγείας οπότε το προμηθεύονται στα γραφεία μας και έτσι υπάρχει καταγραφή των ιατρικών προβλημάτων τους. Κύρια φροντίδα μας είναι οι εμβολιασμοί, έτσι ώστε να θωρακιστούν οι μικροί μας ασθενείς αλλά και να προστατευτεί το γενικότερο κοινωνικό περιβάλλον. Στην κατεύθυνση αυτή προσπαθούμε να έχουμε επάρκεια εμβολίων που, όμως, δεν είναι πάντοτε δυνατόν έτσι καλούμε τους συμπολίτες μας να μας βοηθήσουν στο έργο μας, ώστε να προστατεύσουμε το σύνολο των παιδιών, που ζουν δίπλα μας».
Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κυρίως σήμερα το παιδιατρικό τμήμα, η γιατρός μάς ανέφερε πως «τα παιδιά που παρακολουθούμε αντιμετωπίζουν κάποια ιδιαίτερα προβλήματα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, όπως για παράδειγμα δερματολογικά προβλήματα, που οφείλονται κυρίως στις κακές συνθήκες υγιεινής. Εδώ θα θέλαμε να αναφέρουμε τη σημαντική βοήθεια ιδιωτών γιατρών στην πόλη μας διαφόρων ειδικοτήτων».
Τέλος, για τις άλλες δραστηριότητες που αφορούν τις διαπιστωμένες ανάγκες για ιατρική περίθαλψη στον ευπαθή πληθυσμό των παιδιών μάς δήλωσε πως «εκτός από τη σταθερή αυτή ιατρική φροντίδα στο πρόγραμμά μας περιλαμβάνονται εξορμήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε καταυλισμούς -π.χ. Ρομά- όπου ελέγχουμε τον πληθυσμό τους και εμβολιάζουμε τα παιδιά».
Η ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΠΟΛΥΪΑΤΡΕΙΟΥ ΧΑΝΙΩΝ
Την εβδομάδα 8 έως 11 Μαρτίου 2011 στο Ανοιχτό Πολυϊατρείο Χανίων εξετάσθηκαν 35 ασθενείς.
Αναλυτικά οι χώρες προέλευσης των ασθενών ήταν:
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 14
ΜΑΡΟΚΟ 6
ΣΥΡΙΑ 5
ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ 2
ΙΡΑΚ 2
ΑΛΓΕΡΙΑ 2
ΑΙΓΥΠΤΟΣ 1
ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1
ΙΡΑΝ 1
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1
Επίσης από το Πολυϊατρείο χορηγήθηκαν φάρμακα και ιματισμός.
Ευχαριστήριο
Το γραφείο Χανίων των Γιατρών του Κόσμου ευχαριστεί θερμά τον Μιχάλη Βίτσα, τη Ν.Σ. και τον Παντελή Μαντωνανάκη, που κατέθεσαν στα γραφεία μας χρηματικό ποσό για την ενίσχυση της δράσης μας. Ενέργειες σαν και αυτή μας δίνουν δύναμη και κουράγιο να συνεχίσουμε τον αγώνα μας.
