Γράφει ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΑΣΙΛΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ*
www.polygnosi.gr
Σε συνθήκες κρίσης είναι σημαντικό να γίνονται βήματα μπροστά. Βήματα με μακροπρόθεσμα οφέλη για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων μας και την ανάπτυξη της καινοτομίας στη χώρα μας.
Οι περιοδικές δράσεις που οργανώνονται από τοπικούς φορείς συχνά δεν περιέχουν ικανά συστατικά για το ξύπνημα της δημιουργικής φαντασίας και την ανάπτυξη της εφευρετικότητας των νέων μας. Ευτυχώς υπάρχουν εξαιρέσεις. Μια τέτοια εξαιρετική ενέργεια με μακροπρόθεσμα οφέλη για τους συμμετέχοντες φοιτητές σας περιγράφω παρακάτω. Από αυτήν προέρχονται και οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο. Παραθέτω επίσης άλλες δύο εικόνες, η μια περιγράφει μια κατάσταση που τείνει να γίνει ενδημική στα μεγαλύτερα παιδιά και την ατομική προσπάθεια μιας γιαγιάς.
Η ομάδα BEST του Πολυτεχνείου μας
Την ομάδα την πρωτοσυνάντησα προχθές είχαν στρατοπεδεύσει στη Σαμπιονάρα και καινοτομούσαν. Ήταν η πρώτη άσκηση του φετινού διαγωνισμού Μηχανικής 2011 στην οποία συμμετείχαν συμφοιτητές τους σε ομάδες -με μπλουζάκια βαθύ μπλε- και τον συντονισμό τον είχαν οι οργανωτές -με μπλουζάκια κοκκινοπορτοκαλί. Μου άρεσε που τα χρώματα που χρησιμοποίησαν είχαν τον συμβολισμό τους -μην πάει ο νους σας σε κόμματα ή ομάδες- στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Η άσκηση τους ήταν στημένη έξυπνα κι είχε συγκεκριμένο σκοπό -στοχοποιημένη δημιουργικότητα -την κατασκευή ενός κινούμενου οχήματος. Τα υλικά που ήταν διαθέσιμα στους διαγωνιζόμενους ήταν απλά, κοινά και φθηνά κι η χρονική διάρκεια ολοκλήρωσης του project συγκεκριμένη- 2.5 ώρες. Οι ομάδες είχαν τη δυνατότητα να διαπραγματευτούν την ανταλλαγή υλικών με άλλες ομάδες.
Στο τέλος της άσκησης είχα την ευκαιρία να θαυμάσω τα μίνι ?οχήματα? που θα μπορούσαν να γίνουν συναρμολογούμενα παιχνίδια.
Συζητώντας για λίγο με τον επικεφαλής της ομάδας BEST διαπίστωσα ότι κάνουν πράξη την ακροτελεύτια παρότρυνση του σημειώματος μου της περασμένης Δευτέρας. Δηλαδή? ?να φροντίσουμε τα του οίκου μας με φαντασία, ομόνοια και επιμονή, να σκεφτόμαστε ολιστικά και να ενεργούμε με προοπτική και συλλογικό πνεύμα?.
Μπράβο τους.
Ελλείμματα
Κάθε ερευνητής εκπαιδευτικός σημειώνει τα ελλείμματα στη σκέψη μεγαλύτερων παιδιών. Ελλείμματα που μεταφράζονται σε μειωμένη κριτική ικανότητα, απουσία πρακτικότητας, αδυναμία στο ζύγισμα των υπέρ και των κατά, μη εντοπισμό των κυρίαρχων στοιχείων ενός απλού προβλήματος κ.α.
Πρόσφατο παράδειγμα μου μετέφερε συνάδελφος εκπαιδευτικός η οποία παρατήρησε ότι στο απλό ερώτημα:
?Τι θα παίρνατε μαζί σας για να επιβιώσετε στη Γαυδοπούλα;? δεκάδες μαθητές απάντησαν ?Τρόφιμα και νερό κυρία!?
Η αδυναμία εύρεσης πρακτικών απαντήσεων στο παραπάνω ερώτημα προδίδει μη αυτόνομους μαθητές. Ένα έλλειμμα για το οποίο δεν φταίνε τα παιδιά.
Ασκήσεις σκέψης
Η άσκηση στη σκέψη γίνεται νωρίς, συνεχώς και σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Κάθε ηλικία είναι κατάλληλη. Ακόμη και με νήπια αρκεί η επικοινωνία μαζί τους να είναι εφικτή. Παράδειγμα η παρακάτω σκηνή που άκουσα σε καφέ της πόλης την περασμένη Παρασκευή?
Μια γιαγιά συζητά με την 3χρονη εγγονή της όταν αρχίζει να βρέχει?
?Πω πω τι θα κάνουμε τώρα; Πώς θα πάμε στο σπίτι μας;? ρωτάει δήθεν στενοχωρημένη η γιαγιά.
?Με ταξί, να εκεί είναι? απαντά η μικρή και δείχνει την πιάτσα.
?Κι αν δεν έχουμε λεφτά να πάρουμε ταξί;?
´Θα έλθει η μαμά μου!´
´Κι αν δεν μπορεί;´ συνεχίζει απτόητη η γιαγιά.
?Θα έλθει ο μπαμπάς μου? λέει και λάμπουν τα ματάκια της.
?Μα αυτός δουλεύει τώρα?? επιμένει η γιαγιά.
?Ούτε ο θείος ο Σώτος δεν μπορεί, δουλεύει συνέχεια?? σχολιάζει η μικρή.
Και τι θα κάνουμε τότε; ρωτά η γιαγιά.
?Έ, θα φωνάξουμε κανένα φίλο? απαντά η μικρή και κλείνει τη συζήτηση.
Το ενδιαφέρον στην απλή αυτή κουβεντούλα είναι ότι οι πέντε απανωτές ερωτήσεις της γιαγιάς απαντήθηκαν με ταχύτητα, φυσικότητα κι έδιναν εναλλακτικές λύσεις. Μέχρι που η μικρή εγγονή βαρέθηκε το παιχνίδι?
Ο Κυριάκος Βασιλομανωλάκης, Πτυχ. Ψυχολογίας – Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Μάθηση, είναι συγγραφέας των βιβλίων ?Μαθαίνω εύκολα? και ?Θυμάμαι εύκολα?
