Η περιβαλλοντική ηθική αποτελεί στην εποχή μας υπόθεση επιβίωσης για την ανθρωπότητα καθώς ο τρόπος ζωής και το μοντέλο ανάπτυξης των δυτικών κοινωνιών έχουν ήδη υποθηκεύσει σε σημαντικό βαθμό το μέλλον των σημερινών παιδιών.
Αυτό επισημάνθηκε, μεταξύ άλλων, στην επιμορφωτική βιωματική ημερίδα με θέμα «Εκπαίδευση στην Ανάπτυξη Αξιών και Περιβαλλοντική Ηθική», που πραγματοποιήθηκε χθες στο Πάρκο Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Την ημερίδα συνδιοργάνωσαν το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ανωγείων, η Διεύθυνση Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χανίων και η υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χανίων.
Ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιάννης Φίλης, στον χαιρετισμό του επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι διαχρονικά η ηθική κάθε κοινωνίας συναρτόνταν άμεσα με τις ανάγκες της επιβίωσής της και πρόσθεσε ότι σήμερα είναι επιτακτική ανάγκη για μια νέα ηθική που στον πυρήνα της θα βρίσκονται οι περιβαλλοντικές αξίες: «Ολοι χρειάζεται να αναπτύξουμε μια αίσθηση περιβαλλοντικής ηθικής. Προσωπικά πιστεύω ότι η ηθική είναι υπόθεση επιβίωσης», ανέφερε σχετικά ο κ. Φίλης και πρόσθεσε: «Σήμερα είμαστε σε μία εποχή που η ηθική μας πρέπει να εστιάσει περισσότερο σε θέματα περιβάλλοντος».
Συνεχίζοντας ο κ. Φίλης υπογράμμισε ότι οι σύγχρονες κοινωνίες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι κάθε ενέργειά τους έχει πλανητικό αντίκτυπο, που σημαίνει ότι οι συνέπειες από μια περιβαλλοντική καταστροφή διαχέονται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Μάλιστα, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στη ζημιά που υπέστησαν πρόσφατα τα πυρηνικά εργοστάσια στην Ιαπωνία εκφράζοντας -ταυτόχρονα- την αντίθεσή του ως προς την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που δίνει η πυρηνική ενέργεια, λόγω των ολέθριων κινδύνων που αυτή εγκυμονεί.
«Είμαστε αυτή τη στιγμή στον 6ο κύκλο εξαφανίσεων της βιοποικιλότητας. Εχουν συμβεί άλλοι 5 κύκλοι, αλλά ήταν φυσιολογικότατοι καθώς τους ρύθμισε η Φύση μέσα σε εκατομμύρια χρόνια και δεν υπήρχε πρόβλημα. Η σημερινή, όμως, είναι καθαρά ανθρωπογενής και έχει εξαιρετικά επικίνδυνες συνέπειες. Γι? αυτό πρέπει να αναπτυχθεί μια διαφορετική ηθική. Η επιβίωσή μας εξαρτάται απολύτως από την επιβίωση των άλλων ειδών. Τα άλλα είδη ζουν χωρίς εμάς, εμείς δεν ζούμε χωρίς τα άλλα είδη», είπε, μεταξύ άλλων, κλείνοντας τον χαιρετισμό του ο κ. Φίλης.
ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
Την ανάγκη διαμόρφωσης μιας συλλογικής συνείδησης στη βάση μιας ήπιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης των περιβαλλοντικών αξιών, υπογράμμισε ο λέκτορας Φιλοσοφίας, διδάσκων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της «Βιοηθικής» του Πανεπιστημίου Κρήτης, Κωνσταντίνος Κουκουζέλης.
«Η ήπια ανθρωποκεντρική προσέγγιση των περιβαλλοντικών αξιών, η οποία κατά κόρον είναι αυτή η οποία εμπνέει και το δίκαιο, θέλει να πει ότι θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις ανθρώπινες ανάγκες, αλλά δεν πρέπει να τις ικανοποιούμε όλες στον μέγιστο βαθμό. Θα πρέπει δηλαδή, ταυτόχρονα, να λαμβάνουμε υπόψη και τις ανάγκες των άλλων. Για παράδειγμα, η αρχή της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης είναι μια αρχή, η οποία πρωτίστως μας δείχνει προς τη συλλογικότητα. Μας δείχνει προς τις ανάγκες των άλλων και την ιδιότητα του πολίτη, όχι μόνο μιας χώρας, αλλά του πολίτη του κόσμου», εξήγησε σχετικά ο κ. Κουκουζέλης και πρόσθεσε ότι η ήπια ανθρωποκεντρική προσέγγιση έρχεται να απαντήσει στα προβλήματα που έχει δημιουργήσει ο ρυθμός και ο τρόπος ανάπτυξης των σύγχρονων κοινωνιών, οι οποίοι στερούν από τις επόμενες γενιές επιλογές και ελευθερίες. «Νομίζω ότι η εκπαίδευση και ειδικά η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, είναι ο χώρος, ο οποίος θα μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε τη συνείδηση στα παιδιά ότι είναι πολίτες του κόσμου και ότι αυτό που κάνουν δεν αφορά μόνο τα ίδια αλλά και όλους τους άλλους παντού στον πλανήτη», τόνισε καταλήγοντας ο κ. Κουκουζέλης.
Μιλώντας στα «Χ.Ν.» για το ίδιο θέμα η υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Β/βάθμιας Ν. Χανίων, Βούλα Αντωνιάδου, ανέφερε σχετικά: «Οι περιβαλλοντικές αξίες είναι θα λέγαμε το αντίβαρο στην κυριαρχία της ιδεολογίας του κέρδους, στην εμπορευματοποίηση των πάντων, στον ανταγωνισμό και στην κατανάλωση που γενικά επικρατούν στην κοινωνία μας. Ομως οι περιβαλλοντικές αξίες θα πρέπει να διδαχθούν όχι με την επιβολή, την κατήχηση ή τον προσηλυτισμό αλλά με κάποιες στρατηγικές διαφορετικές», είπε η κα Αντωνιάδου, ενώ ερωτηθείσα για το αν η τυπική εκπαίδευση προωθεί αυτού του είδους τη συνείδηση απάντησε: «Επειδή στο σχολείο είναι σε εθελοντική βάση όλα αυτά τα πράγματα γίνεται αποσπασματικά, αλλά υπάρχει μια μερίδα εκπαιδευτικών που το θεωρούν αναγκαιότητα. Και μάλιστα τώρα με το νέο Λύκειο και αυτά που προτείνονται, όπως η ερευνητική εργασία και τα πρότζεκτ που θα πρέπει να κάνουν οι μαθητές, μπορώ να πω ότι έχουμε μια μαγιά ανθρώπων που μπορούν να κάνουν εναλλακτικές διδασκαλίες ή συμμετοχικές γιατί όλοι αυτοί μέσα από την επιμόρφωση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση έχουν αποκτήσει τέτοιες δεξιότητες».
Να σημειώσουμε ακόμα ότι στην ημερίδα μίλησαν ακόμα οι Βαγγέλης Βρέντζος και Ζαχαρένια Κεφαλογιάννη από το ΚΠΕ Ανωγείων, ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Βιολογίας, διδάσκων στο πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της «Βιοηθικής» του Πανεπιστημίου Κρήτης, Στέργιος Πυρίντσος, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Δικαίου του Περιβάλλοντος του Γενικού Τμήματος του Πολυτεχνείου Κρήτης Μαρία Αίθρα και η δρ βιολόγος του Πάρκου Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας Μέλπω Σκουλά.
Επίσης, σε όσους παρακολούθησαν την ημερίδα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Γυναικών Παλαιών Ρουμάτων πρόσφερε παραδοσιακά εδέσματα.
