Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη, με διάφορες εκδοχές για τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε.
´Το έθιμο της Πρωταπριλιάς δε φαίνεται να είναι από αυτά που λέμε «γνήσια ελληνικά» με αρχαιοελληνική, δηλαδή, καταγωγή. Το πιθανότερο να μας ήρθε από τη Γαλλία τον 16ο αιώνα´, αναφέρει ο Μιχάλης Γρηγοράκης στο βιβλίο του ´Κρητικά Λαογραφικά για τους Μήνες´ (εκδ. Χανιώτικα Νέα, 2002, Χανιά). Η γαλλική εκδοχή θεωρείται η πιο βάσιμη ιστορικά. Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η ´1η Απριλίου´. Τη χρονιά αυτή -όμως- και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρείτο, πλέον, η 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν την παλαιά, πλέον, Πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.
Αλλη εκδοχή θέλει το έθιμο να ξεκινά από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Οσο καλοί ψαράδες -όμως- και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Ετσι και αυτοί, όπως προστάζει ο ´κώδικας δεοντολογίας´ των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.
Περιστατικά
Πολλά πρωταπριλιάτικα ψέματα έμειναν στην Ιστορία ως επιτυχημένα, κυρίως από τα Μ.Μ.Ε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι η φάρσα του δικτύου BBC το 1957. Τότε προβλήθηκε από το δίκτυο αυτό ένα ρεπορτάζ, στο οποίο Ιταλοί γεωργοί μάζευαν μακαρόνια από τα δέντρα, που υποτίθεται ότι τα παράγουν.
Αναζητώντας στο αρχείο των ´Χ.Ν.´, εντοπίσαμε τη φάρσα της εφημερίδας την Πρωταπριλιά του 1995, που αναφερόταν το? σχέδιο αγνώστων να ´ανατινάξουν ενετικά μνημεία και μιναρέδες της πόλης με αυτοσχέδιες βόμβες από γυάλινη μάζα παραδόξου σχήματος´.
ΠΗΓΕΣ:
-Μιχάλης Γρηγοράκης, “Κρητικά Λαογραφικά για τους Μήνες”
-Wikipedia
