Υπερβολική χρήση βίας από τις αστυνομικές δυνάμεις, ιδιαίτερα σε μετανάστες χωρίς χαρτιά, προβλήματα χωρητικότητας στις ´βρόμικες και συνωστισμένες´ φυλακές, διακρίσεις απέναντι σε μειονότητες, αλλά και περιστατικά αντι-σημιτισμού με αναφορές στον εμπρησμό της Συναγωγής στα Χανιά, περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση του State Department για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Ελλάδα, που δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της περασμένης Παρασκευής.
Στην αναφορά του State Department περιλαμβάνεται και η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (CPT), η οποία είχε καταγράψει κατά την επίσκεψή της στις ελληνικές φυλακές τον Σεπτέμβρη του 2009, πολλά παράπονα για τις συνθήκες κράτησης, βιαιοπραγίες αστυνομικών καθώς και καταγγελίες για άρνηση παροχής νερού και φαγητού σε κρατούμενους.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην αδικαιολόγητη και υπέρμετρη χρήση βίας των αστυνομικών στη διάρκεια ανακρίσεων, αλλά και στη διαδικασία μεταγωγής ή απελάσεις μεταναστών, με το State Department να τονίζει πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε επισημάνει την απουσία ενός ´αξιόπιστου και αποτελεσματικού μηχανισμού´, που θα δέχεται και θα ερευνά τις καταγγελίες για αστυνομική βία.
Απαράδεκτες συνθήκες κράτησης
Αναφορικά με τα σωφρονιστικά καταστήματα το State Department κάνει λόγο για ´εκρηκτικές´ συνθήκες στις ελληνικές φυλακές. Οι Αμερικανοί στέκονται στο μεγάλο πρόβλημα του ´συνωστισμού´, το οποίο επισημαίνουν ότι χρονίζει στη χώρα μας. Επικαλούμενο σχετικές εκθέσεις το αμερικανικό ΥΠΕΞ ασκεί δριμεία κριτική στην Ελλάδα, αναφερόμενο σε ´απάνθρωπες´ συνθήκες και ´ελεεινούς´ χώρους υγιεινής. Επισημαίνεται επίσης η απουσία χώρων προαυλισμού και άσκησης, η διακρίσεις σε βάρος γυναικών και μεταναστών, αλλά και η έλλειψη προσωπικού.
Η έκθεση θεωρεί ότι οι εξεγέρσεις στις ελληνικές φυλακές είναι αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών.
Παράνομες προσαγωγές
´Το Σύνταγμα και οι νόμοι απαγορεύουν τις τυχαίες προσαγωγές και κρατήσεις, αλλά η Αστυνομία συνεχίζει τις μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις – σκούπα, θέτοντας υπό κράτηση μεγάλο αριθμό μεταναστών, κάποιες φορές σε ελεεινές συνθήκες´, αναφέρει η αμερικανική έκθεση.
Οι Αμερικανοί σημειώνουν ότι η Ελληνική Αστυνομία δεν τηρεί πάντοτε τη νόμιμη διαδικασία συλλήψεων, ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην έλλειψη μεταφραστών σε περιπτώσεις σύλληψης αλλοδαπών πολιτών. Το ίδιο πρόβλημα παρουσιάζεται και σε μερικές δικαστικές αίθουσες.
Διαφθορά αστυνομικών
Πλαστογραφία, δωροδοκίες, παράνομες πράξεις που αφορούν όπλα και εκρηκτικά, παράνομες απελευθερώσεις κρατουμένων και παραβάσεις σχετικές με θέματα μεταναστών, καταγράφει η έκθεση αναφορικά με τη διαφθορά στην Αστυνομία. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην περίπτωση της απομάκρυνσης του διευθυντή των αγροτικών φυλακών στην Αγιά.
Στον ´αέρα´ οι μετανάστες
Το αμερικανικό ΥΠΕΞ επισημαίνει ότι πολλοί από τους μετανάστες που βρίσκονται στην Ελλάδα παραμένουν σε μια ´ημι-νόμιμη κατάσταση´, κατέχοντας ληγμένες άδειες παραμονής, τις οποίες περιμένουν να ανανεώσουν. Στην έκθεση γίνεται λόγος για περιστατικά απελάσεων, στα οποία δεν τηρήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες, ενώ γενικά το σύστημα νομιμοποίησης των μεταναστών χαρακτηρίζεται ´αποδιοργανωμένο´. Εξίσου αρνητικά είναι και τα συμπεράσματα για την παροχή ασύλου σε πρόσφυγες, με τους Αμερικανούς να επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει ο κατάλληλος μηχανισμός εξέτασης των αιτημάτων.
Ελευθερία του λόγου
Σε γενικές γραμμές η έκθεση θεωρεί ότι στη χώρα μας γίνεται σεβαστό το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης, αναφέροντας ότι δεν υπάρχουν κυβερνητικές παρεμβάσεις στον χώρο των Μ.Μ.Ε. Ιδιαίτερη πάντως αναφορά γίνετια στη δολοφονία του δημοσιογράφου – μπλόγκερ Σωκράτη Γκιόλια, από τη ´Σέκτα Επαναστατών´.
Ο εμπρησμός της Συναγωγής
Η έκθεση κάνει λόγο για αντι-σημιτισμό στη χώρα μας, προβάλλοντας ως βασικό επιχείρημα το περιστατικό του εμπρησμού της Συναγωγής στα Χανιά, αλλά και τις κατά καιρούς δηλώσεις του μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ.
Το State Department τονίζει ότι για τον εμπρησμό της Συναγωγής στην πόλη μας απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε πέντε άτομα, τα οποία τελικά αφέθηκαν ελεύθερα από το Δικαστήριο λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων.
Γενικότερες διακρίσεις
Στις 37 σελίδες της έκθεσης γίνεται αναφορά και σε άλλα περιστατικά διακρίσεων στη χώρα μας που αφορούν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, όπως τα ΑμεΑ, οι Ρομά και οι Πομάκοι.
Στα θετικά στοιχεία πάντως περιλαμβάνεται ο εναρμονισμός της ελληνικής νομοθεσίας με το διεθνές δίκαιο, η συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς και τις Μ.Κ.Ο., αλλά και οι κυβερνητικές εξαγγελίες που αφορούν βελτιώσεις σε προβληματικούς τομείς.
Ολόκληρη η έκθεση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα www.state.gov/documents/organization/160191.pdf
