Νεκροταφείο της Μινωικής Κυδωνίας

Τον δρόμο για την αξιοποίηση πολύ σημαντικού τμήματος του νεκροταφείου της Μινωικής Κυδωνίας με τάφους πολεμιστών, ανοίγει η γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) για την απαλλοτρίωση του συγκεκριμένου οικοπέδου στον Αγιο Ιωάννη Χανίων.
Το νεκροταφείο αποκαλύφθηκε το 2004 και, όπως είχε επισημανθεί τότε, οι εν λόγω ανασκαφές είχαν παρουσιάσει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς μέσα στους τάφους υπήρχαν και τα όπλα των πολεμιστών: ξίφη, λόγχες, βέλη κ.ά.!
Οπως είχε ανακοινώσει η ΚΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης, στο εκτενές ιδιωτικό οικόπεδο έχουν έρθει στο φως περισσότεροι από πενήντα τάφοι, οι οποίοι, σχεδόν στο σύνολό τους, χρονολογούνται στην αρχή της υστερομινωικής ΙΙΙ περιόδου (1400 – 1300 π.Χ.). Ομοιοι τάφοι έχουν βρεθεί από τον Εβανς πριν από εκατό χρόνια στην περιοχή της Κνωσού (νεκροταφείο Ζαφέρ Παπούρα).
Το ΚΑΣ γνωμοδότησε  την Τρίτη 5 Απριλίου υπέρ της απαλλοτρίωσης των δύο ακινήτων που βρίσκονται στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη, κοντά στην εκκλησία Πέτρου και Παύλου, στα Δικαστήρια, δεδομένου ότι πρόκειται για μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα της αρχαίας Κυδωνίας.
Το ΑΠΕ μετέδωσε χθες ότι ´στον συγκεκριμένο χώρο έχουν βρεθεί ένας εντυπωσιακός θαλαμοειδής οικογενειακός τάφος (1350 – 1300 π.Χ.), ένα πανέμορφο χάλκινο ξίφος μήκους 0,80 μ. με οστέινη κορυφή λαβής και χρυσά διακοσμητικά στοιχεία (1400 – 1375 π.Χ.) και η μοναδική στο είδος της σφραγίδα του «Δεσπότη Θηρών» (1420 – 1400 π.Χ.), που απεικονίζει έναν άνδρα να στέκεται όρθιος πάνω από πολυώροφο κτηριακό συγκρότημα.
Το κόστος της απαλλοτρίωσης θα φτάσει τουλάχιστον τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ, ένα αστρονομικό ποσό, γεγονός που προβλημάτισε πολλά από τα μέλη του Συμβουλίου. Ωστόσο, η σημαντικότητα των μνημείων που ανασκάφτηκαν σ’ αυτό και η ελπίδα ότι κάποτε θα συμπληρώσει έναν επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, δεν άφησαν μεγάλα περιθώρια επιλογών´.
Η γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Βλαζάκη μας, είπε ότι εφόσον προχωρήσει η απαλλοτρίωση θα πρέπει, εφόσον εξασφαλιστούν οι σχετικές πιστώσεις, να υλοποιηθεί μελέτη για την ανάδειξη του χώρου.
Στο συγκεκριμένο τμήμα του νεκροταφείου που ανασκάπτεται στα Χανιά, έχουν ξεναγηθεί, κατά περιόδους, αρχαιολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό που ενδιαφέρονται για τον μινωικό πολιτισμό.
Η αρχιτεκτονική των παλαιότερων τάφων (λακκοειδής με κάθετο ή σπηλαιώδες όρυγμα) και τα κινητά τους ευρήματα (πλήθος χάλκινων όπλων: ξιφών, εγχειριδίων, λογχών, βελών, αλλά και αγγεία, σφραγιδόλιθοι και κοσμήματα) παραπέμπουν σε τάφους πολεμιστών με μυκηναϊκά πρότυπα. Οι οικογενειακοί θαλαμοειδείς τάφοι με την επίσης πλούσια κτέριση (αγγεία πήλινα και χάλκινα, όπλα και εργαλεία, κοσμήματα) ανήκουν στον συνήθη τύπο τάφων της Κυδωνίας και χρονολογούνται στα αμέσως μεταγενέστερα χρόνια (μέσα 14ου – αρχές 13ου αιώνα π.Χ.).
Με την εύρεσή τους ο αριθμός των μινωικών τάφων που έχουν έρθει στο φως στην πόλη των Χανίων, σταδιακά μέχρι σήμερα, ξεπερνά τους 150. Η εισαγωγή νέων ταφικών εθίμων στην περιοχή της Κυδωνίας και οι συνεχείς παρατηρούμενες αλλαγές στα κρίσιμα χρόνια των αρχών του 14ου αιώνα σχετίζονται με τη λεγόμενη άφιξη και εγκατάσταση Μυκηναίων στην Κρήτη και την ανάπτυξη της συγκεκριμένης μινωικής πόλης σε πολύ μεγάλο κέντρο στο νησί.
Το εντυπωσιακό αυτό εύρημα εμπλουτίζει δυναμικά την πρωτοϊστορία των Χανίων και βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των δρώμενων στην Κρήτη κατά την υστερομινωική ΙΙΙ περίοδο.
Η συγκεκριμένη ανασκαφή είναι από τις σημαντικότερες στην πόλη των Χανίων που εμπλουτίζουν την ιστορία της.