Πόλεις της Μεσογείου

Στις σημαντικότερες πόλεις της Μεσογείου κατά τον 16ο – 18ο αιώνα αναφέρθηκε σε χθεσινή της διάλεξη στο Μεγάλο Αρσενάλι, στο πλαίσιο του Λαϊκού Πανεπιστημίου του Δήμου Χανίων η καθηγήτρια Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού στον Τομέα Ιστορίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ολγα Κατσιαρδή – Hering.
Η ομιλήτρια ανέλυσε το θέμα ´Αστικές, οικονομικές και κοινωνικές όψεις των πόλεων – λιμανιών, στην ανατολική και κεντρική Μεσόγειο από τον 16ο στον 18ο αιώνα´.
Η ίδια, μιλώντας στα ´Χ.Ν.´ τόνισε:  ´Η Βενετία ήταν κυρίως  η κοσμοκράτειρα της Μεσογείου μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα, ενώ στη συνέχεια υπήρξε ο περίφημος  ανταγωνισμός των ναυτικών δυνάμεων της Ευρώπης, όπως Αγγλων, Ολλανδών, Γάλλων, οι οποίοι ήθελαν να έχουν θέση στην ανατολική κυρίως Μεσόγειο, τότε που κυριαρχούσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό τα λιμάνια του Αιγαίου, της Μεσογείου αλλά και της Αδριατικής αναπτύχθησαν και έπαιζαν τον κεντρικό διαμετακομιστικό ρόλο των προϊόντων από τη μέση και την Απω Ανατολή προς την Ευρώπη και κυρίως τον 18 αιώνα που αυξήθηκαν οι βιομηχανίες της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης και μέχρι να ενισχυθεί η ναυτιλία (άνοιγμα της διώρυγας του Σουέζ), όλη η μετακίνηση των εμπορευμάτων γινόταν μέσω των λιμανιών της Μεσογείου´.
´Υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον και πρόσεχαν ιδιαίτερα  της πόλεις – λιμάνια τους οι χώρες την εποχή εκείνη´, τόνισε η κα Κατσιαρδή, ενώ πρόσθεσε ότι ´περιοχές όπως η Βενετία, η Τεργέστη, η Αγκώνα κ.ά. είχαν χωροταξικά διαμορφώσει τις πόλεις τους έτσι ώστε να είναι πολύ καλά οργανωμένα πόλεις – λιμάνια. Δηλαδή, το κάθε λιμάνι ήταν μέσα στη ζωή της πόλης και όχι σε ένα σημείο εκτός πόλης. Βέβαια, τα πλοία τότε ήταν πολύ πιο μικρά,  ενώ υπήρχε και πολύ μεγάλο ενδιαφέρον των κρατών γι’ αυτά τα λιμάνια και από άποψη ελλιμενισμού των πλοίων, αποθηκών κ.λπ. αλλά και από άποψη Αρχιτεκτονικής και χωροταξικής´.
Η κα Κατσιαρδή υπογράμμισε, ακόμα, ότι ´την εποχή μέχρι και τον 18ο αιώνα τα περισσότερα λιμάνια της Μεσογείου ήταν ήδη γνωστά. Ομως κάποια από αυτά, ενισχύθηκαν και αυξήθηκαν με διάφορους τρόπους, όπως με  προνόμοια που έδιναν οι αυτοκράτορες προκειμένου να γίνουν πόλεις – λιμάνια στιβαρά, για να δέχονται μεγάλα πλοία, ώστε  να ενισχύεται  το λεγόμενο διμετακομιστικό εμπόριο. Ανάμεσα σε αυτά τα λιμάνια  ήταν και η Ερμούπολη αλλά και ο Πειραιάς, που αναπτύχθηκαν τον 19ο αιώνα μέσα από αυτή την πολιτική του ενδιαφέροντος για τα λιμάνια´.