Γράφει ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΑΪΤΖΟΓΛΟΥ
stcloris@yahoo.com
«…Αληθώς είναι οικτρόν δια τους πολιτικούς άνδρας, εάν αυτοί δεν προσπαθώσιν, όπως και δια του ιδίου αυτών βίου, αλλά και δια των άλλων των αμέσως συσχετιζομένων προς αυτούς, να παρέχωσιν εαυτούς ως υπόδειγμα εις τον κόσμον. Και ενώ αξιούσι να ηγώνται πολιτικών, αυτοί ούτοι δεν είναι παράδειγμα του καλώς πολιτεύεσθαι και του καλώς βιούν…»
(Ελευθέριος Βενιζέλος, στο «Εφημερίς των Συζητήσεων της Βουλής, Συνεδρίασις 10ης Σεπτ/1919)
ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ σύγχυση και ακρισία που επικρατεί στην ελληνική πολιτική σκηνή και κοινωνία, ελάχιστες είναι οι συνετές φωνές. Η κοινωνία σπρώχνεται στα όρια της νευρικής κρίσης, με τα ανυπόφορα, τα δυσβάστακτα πια μέτρα σε βάρος όλων μας. Χωρίς να πραγματοποιηθούν οι προσδοκίες κι οι ελπίδες που είχαμε επενδύσει στην κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, για έξοδο από την κρίση την οποία μας κληροδότησε η προηγούμενη δεξιά κυβέρνηση.
ΤΑ ΛΟΓΙΑ του εθνάρχη Ελευθέριου Βενιζέλου, παλιού, γενναίου, αποφασιστικού και εμπνευσμένου με όραμα πολιτικού, που είχε να αντιπαλέψει με χειρότερους κινδύνους για το έθνος, είναι περισσότερο από ποτέ επίκαιρα… Ίσως μας προτρέψουν στο να ξανασκεφτούμε σοβαρότερα τη στάση μας απέναντι στην κρίση, να δούμε πιο ψύχραιμα την κατάσταση και να πάρουμε πιο καθαρές σωστές αποφάσεις. Το συναίσθημα δεν είναι ο καλύτερος σύμβουλος κι ο κοινωνικός αλλά και πολιτικός «εαυτουλισμός» πάντα έβλαψε -και βλάπτει- το έθνος.
ΤΟ ΠΟΣΟ η χώρα μας είναι «ανεξάρτητη», μετά τη συγκρότησή της σε κράτος, και πόσο η πραγματοποίηση κάθε οράματός μας περνάει από μύρια διεθνή κόσκινα, αποκαλύπτεται ωμά στην παρακάτω ρήση του:
• «Η πραγματοποίησις των εθνικών μας πόθων δεν εξαρτάται τόσον εκ των ιδικών μας πράξεων, όσον από την συνδρομήν των διεθνών περιστάσεων, αίτινες διαφεύγουν της ιδικής μας επιρροής.» (1)
ΕΤΣΙ και τώρα, η σωτηρία από την καταστροφή δεν είναι μόνο υπόθεση δική μας. Είναι (ή θα είναι) αποτέλεσμα πολλών διεθνών συγκυριών «αίτινες διαφεύγουν της ιδικής μας επιρροής». Όσο κι αν φωνάζουμε, όσο κι αν διαμαρτυρόμαστε «αγανακτώντας» ή μη εναντίον των πολιτικών μας.
ΑΝ ΑΠΟΤΥΧΟΥΜΕ και σ’ αυτό το Μνημόνιο (το Β’), ο λαός δεν θα αναρωτηθεί αν και ο ίδιος συνέβαλε στην αποτυχία του, αλλά θα πει πόσο «ανίκανους» κυβερνήτες είχε. Αλλά, στην πραγματικότητα ως λαός αποτυγχάνουμε. Όχι ως κυβέρνηση:
• «Όταν οι λαοί αποτυγχάνουσι, δεν ερωτώσι, και καλώς κάμνουσι, αν έπταισαν αι κυβερνήσεις, αλλά το πρώτον των έργον είναι να τας ρίψωσι.» (2)
ΑΛΛΑ, τις κυβερνήσεις ποιος τις εκλέγει; Δεν έρχονται αυτές εξ ουρανού. Από την ψήφο μας εκλέγονται -και επανεκλέγονται! Σε μια δημοκρατία, όταν δεν αρέσει μια κυβέρνηση, είναι στο χέρι του λαού να την «ρίψη». Ή, μήπως όχι;
Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ λατινική ρήση, ότι, όταν η πατρίδα βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο «η σωτηρία του λαού, οφείλει να γίνει υπέρτατος νόμος» και να υποχωρήσουν όλα τα άλλα, δεν ακούγεται, άραγε, το ίδιο από τον Βενιζέλο;
• «Το συμφέρον του εργάτου οφείλει να υποχωρήση εις το γενικώτερον κοινωνικόν συμφέρον.» (3)
ΣΗΜΕΡΑ βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μπαράζ συλλογικών συντεχνιακών και κοινωνικών συμφερόντων, που είναι πολύ δύσκολο να υποχωρήσουν με τα λαμβανόμενα μέτρα. Το δυστύχημα για την κυβέρνηση, έστω και με τις αλλαγές που κάνει, είναι ότι πιέζεται χρονικά και ηθικά απέναντι στους δανειστές της, για την εφαρμογή μέτρων που άλλοτε -υπό ομαλές συνθήκες- θα απαιτούσαν πολύ χρόνο για να εφαρμοστούν. Γι’ αυτό και είναι σχεδόν αδύνατο να εφαρμοστούν…
Η ΔΙΕΘΝΗΣ πολιτική, καλώς ή κακώς, είναι ομαδοποιημένη. Μια πολιτική του απομονωτισμού είναι καταδικασμένη να αποθάνει. Κι ας ωρύεται η αριστερά, με τα «έξω…» της. Ποτέ της δεν πρότεινε καλύτερες εναλλακτικές λύσεις. Ο Βενιζέλος είχε στηλιτεύσει μια τέτοια τακτική:
• «Η νέα ελληνική αντίληψις κακώς εννοεί ότι δεν δυνάμεθα να αξιώμεν από τους ξένους να είναι φίλοι της Ελλάδος. Ό,τι οφείλομεν να πράττωμεν, είναι όπως ημείς αυτοί κατορθώνομεν να ευρίσκωμεν τους συνεργάτας και συναγωνιστάς εκάστοτε εν τω κύκλω, εν τω οποίω ευρίσκεται περισσοτέρα προσαρμογή των ιδικών μας συμφερόντων.» (4)
ΤΟ ΘΕΜΑ είναι, αν σήμερα διαθέτουμε αξιόλογους πολιτικούς που να είναι σε θέση να «προσαρμόζουν» τα δικά μας συμφέροντα με εκείνα των συνεταίρων μας.
ΥΠΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΟΣ στην καρδιά της ελληνικής νοοτροπίας -του εγωκεντρισμού μας, αλλά και του δήθεν περιούσιου ελληνικού λαού- ο εθνάρχης επισημαίνει με πικρία τη δημαγωγική τακτική των εκάστοτε κυβερνώντων:
• «Δημαγωγούντες εκάστοτε τον ελληνικόν λαόν και καπηλευόμενοι τον πατριωτισμόν, διά να παραστήσωμεν εις αυτόν ότι είναι λαός περιούσιος […] καταντήσαμεν να πείσωμεν αυτόν ότι εις τον αγώνα του πολιτισμού και εις τον αγώνα της προόδου και εις τον αγώνα της αμίλλης δεν έχει ανάγκην, όπως επικρατήση, να μεταχειρισθή τα ίδια όπλα τα οποία μεταχειρίζονται οι άλλοι λαοί. […] Πάντα ταύτα κατορθώσαμεν να πείσωμεν τον λαόν ότι ήσαν περιττά. Συγχρόνως αφήσαμεν αυτόν να επαναπαύεται ότι, εάν του λείψουν όλα τα άλλα εφόδια, δύναται όμως, κρατών επάνω εις τον δίσκον της επαιτείας τας παρελθούσας δόξας του, να προσέρχεται εκάστοτε προς τους ισχυρούς εκείνους, οι οποίοι κατ’ άλλον τρόπον εργασθέντες εγένοντο ισχυροί, διά να ζητή υπέρ εαυτού ως επαιτείαν, επί τη βάσει των παλαιών περγαμηνών του, όπως υπερασπίζη τα δίκαιά του.» (5)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ και παιδεία, τα άφθαρτα όπλα μας. Όμως εμείς τα απεμπολούμε και επιμένουμε βλακωδώς στα «κόλπα» μας για δανεική ευδαιμονία αποβλέποντας στο εγωιστικό «εγώ, να είμαι καλά..!»
ΠΟΛΛΟΙ πολιτικοί επιδέξιοι στην ψηφοθηρία (Σαμαράς και λοιπή αντιπολίτευση) στοχεύουν, όταν δεν παίζουν, μάλλον στο διχασμό του έθνους. Τα προείπε ο Ελ. Βενιζέλος:
• «[Οι Κωνσταντινικοί] ακολουθούν την πολιτικήν της αυτοτελείας, δηλ. της απομονώσεως. Ημείς ακολουθήσαμεν την πολιτικήν της «υποτελείας», δηλ. των συμμαχιών.» (6)
ΣΕ ΤΕΤΟΙΕΣ περιπτώσεις «η διχόνοια η δολερή» καραδοκεί και η εθνική καταστροφή, για άλλη μια φορά, επίκειται…
• «Είναι γνωστόν ότι εις την συνδρομήν των προστατίδων Δυνάμεων προσέφυγε πάντοτε η Ελλάς και διά το ψύλλου πήδημα.» (7)
ΑΝ ΔΕΝ ωριμάσουμε σαν έθνος, αν δεν αντιληφθούμε ότι δεν υπάρχει «καλοσύνη των ξένων» χωρίς συμφέρον, αν δεν αλλάξουμε νοοτροπίες, αν δεν ξεφύγουμε από τη στάση του εαυτού μας απέναντι στο κράτος, αν δεν δούμε το εγώ μας στο εμείς ενός μελλοντικού ευνομούμενου κράτους, αν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι, για να μας προσφέρει το κράτος πρέπει και εμείς να συνεισφέρουμε ανάλογα με τις δυνάμεις μας, πάντα θα χρεοκοπούμε! Και δυστυχώς θα προσφεύγουμε «επαίτες» στη «συνδρομή των προστατίδων Δυνάμεων».
ΣΗΜΕΙΩΣEIΣ:
-(1) [1901]. Σπ. Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1828-1964, Γ΄. Πάπυρος, 1966. 34.
-(2) [1912]. Σπ. Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1828-1964, Γ΄. Πάπυρος, 1966. 170.
-(3) Αγόρευση στη Βουλή, 19 Σεπτεμβρίου 1914. Θ. Διαμαντόπουλος, Ο Βενιζελισμός, Α΄. Εκδόσεις Σάκκουλα, 1985. 155.
-(4) Λόγος στη Βουλή 21 Σεπτεμβρίου/4 Οκτωβρίου 1915. Σπ. Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1828-1964, Δ΄. Πάπυρος, 1968. 50.
-(5) Θ. Διαμαντόπουλος, Ο Βενιζελισμός, Α΄. Εκδόσεις Σάκκουλα, 1985. 150.
-(6) Θ. Διαμαντόπουλος, Ο Βενιζελισμός, Α΄. Εκδόσεις Σάκκουλα, 1985. 161.
-(7) Σπ. Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος 1828-1964, Δ΄. Πάπυρος, 1968. 132.
