Το επικοινωνιακό πεδίο στην Ελλάδα βρίσκεται ενώπιον μιας μεγάλης συρρίκνωσης ως συνέπεια της κατακόρυφης πτώσης της διαφημιστικής δαπάνης αλλά και του υπερβολικού αριθμού μέσων επικοινωνίας τα οποία δεν μπορεί να συντηρήσει η αγορά.
Την ίδια στιγμή, η κρίση φαίνεται να επηρεάζει το περιεχόμενο του προγράμματος των μέσων, τόσο στον ψυχαγωγικό τομέα όσο και στον ενημερωτικό, καθώς ήδη σημειώνεται μεγάλος αριθμός απολύσεων δημοσιογράφων, ενώ η παραγωγή ψυχαγωγικών εκπομπών έχει «νεκρώσει».
Τα παραπάνω υπογράμμισε μιλώντας στα «Χ.Ν.» ο πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών Στέλιος Παπαθανασόπουλος στο περιθώριο του Θερινού Σχολείου Περιβαλλοντικής Δημοσιογραφίας που πραγματοποιείται στο Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου στους Αγίους Πάντες Αποκορώνου.
Ειδικότερα ο κ. Παπαθανασόπουλος επεσήμανε ότι «όταν η οικονομία πάσχει, τα μέσα που είναι μία από τις υπερδομές, συνθλίβονται» και πρόσθεσε: «Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως τα μέσα επικοινωνίας στην Ελλάδα αντανακλούν και την ίδια ελληνική κοινωνία. Σε ένα τοπίο το οποίο έχει πολύ περισσότερα μέσα από όσα μπορεί να υποστηρίξει η αγορά, όταν έρχεται ένα τέτοιο βίαιο γεγονός, όπως είναι η οικονομική κρίση, αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στη διαφημιστική δαπάνη. Οι εταιρείες μειώνουν τους διαφημιστικούς τους προϋπολογισμούς και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα στο DNA των μέσων, δηλαδή πρόβλημα βιωσιμότητας.
Κι αυτό βέβαια έχει επιπτώσεις και στην παραγωγή, τόσο στον ψυχαγωγικό όσο και τον ενημερωτικό τομέα».
Ο κ. Παπαθανασόπουλος τόνισε ότι σε ό,τι αφορά τον ενημερωτικό τομέα, το πρόβλημα αποτυπώνεται μέσα από τις πολλές απολύσεις δημοσιογράφων ενώ στον ψυχαγωγικό τομέα μέσα από την πρωτοφανή μείωση παραγωγής προγραμμάτων.
ΚΡΙΣΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΕΣ
Συνεχίζοντας ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ανέφερε ότι οι μεταβολές που παρατηρούνται στο επικοινωνιακό πεδίο στην Ελλάδα δεν σχετίζονται αποκλειστικά με την οικονομική κρίση αλλά αποτελούν ταυτόχρονα και απόρροια χρόνιων στρεβλώσεων που υπήρχαν στο συγκεκριμένο πεδίο.
«Οταν έχεις 11 τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας, 136 τοπικά κανάλια, 1400 με 1600 ραδιοφωνικούς σταθμούς, 800 περιοδικά και 23 εφημερίδες εθνικής εμβέλειας -τη στιγμή που μόλις 57 στους 1000 Ελληνες διαβάζουν και αγοράζουν εφημερίδα σε ημερήσια βάση- τότε νομίζω ότι δεν χρειάζεται και πολύ μεγάλη ανάλυση», επεσήμανε ο κ. Παπαθανασόπουλος και συμπλήρωσε: «Η κρίση θα έρχονταν στο ελληνικό επικοινωνιακό πεδίο και ήταν εμφανές αυτό. Πώς μπορεί να στηρίξει αυτή η αγορά των 11 εκατομμυρίων ανθρώπων 11 κανάλια εθνικής εμβέλειας όταν χώρες μεγάλες όπως η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία έχουν μικρότερο αριθμό καναλιών;».
ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ
Σε κάθε περίπτωση, σημείωσε ο κ. Παπαθανασόπουλος, η οικονομική κρίση φαίνεται ότι επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του προγράμματος των μέσων επικοινωνίας.
«Η ποιότητα σαφώς υποχωρεί. Αυτό που θα παρατηρήσουμε θα είναι αθρόες εισαγωγές ξένων προγραμμάτων -γιατί είναι πολύ φθηνότερο να αγοραστούν από το να γίνουν νέες παραγωγές- αλλά και μείωση του δημοσιογραφικού προσωπικού. Αυτό φυσικά δεν θα έχει μόνο αντίκτυπο στην ερευνητική δημοσιογραφία -η οποία ουσιαστικά έχει πεθάνει- αλλά θα αρχίσουν και συνεργασίες καναλιών για να μπορούν να καλύπτουν το κόστος παραγωγής των ειδήσεων που είναι υψηλό», σημείωσε ο κ. Παπαθανασόπουλος και υπογράμμισε ότι όλα αυτά συντείνουν «με μαθηματική ακρίβεια ότι είμαστε ενώπιον μιας μεγάλης συρρίκνωσης του επικοινωνιακού πεδίου στην Ελλάδα».
«Και η συρρίκνωση αυτή δεν πρόκειται να έρθει με συγχωνεύσεις.
Η εξαγορά και η συγχώνευση είναι το καλό σενάριο, αυτό που είναι πιο ρεαλιστικό είναι το “λουκέτο”», είπε καταλήγοντας.
