Χάρη σε μια νέα, επαναστατική μέθοδο, οι εγχειρήσεις σύντομα δε θα αφήνουν καμιά ουλή. Η νέα τεχνική ονομάζεται ενδοσκοπική χειρουργική μέσω φυσικών οπών (Natural Orifice Transluminal Endoscopic Surgery, NOTES).
Τα χειρουργικά εργαλεία μπαίνουν στο σώμα από φυσικές οπές, για παράδειγμα, από το στόμα, τον πρωκτό ή το γυναικείο κόλπο, γι’ αυτό και καταργούνται οι εξωτερικές τομές του δέρματος. Η επέμβαση μέσω των φυσικών οπών του σώματος σημαίνει ότι ο οργανισμός του ασθενούς δεν επιβαρύνεται τόσο πολύ. Μεταξύ άλλων, ο ασθενής δε θα χρειάζεται ολική νάρκωση κατά την εγχείρηση και θα παίρνει εξιτήριο νωρίτερα.
Ινδοί γιατροί εφαρμόζουν αυτή τη νέα μέθοδο, που διαφέρει ριζικά από την κλασική χειρουργική επέμβαση. Αντί να κάνουν τομή στο δέρμα της κοιλιακής χώρας, περνούν το χειρουργικό ψαλίδι από το στόμα και, μέσω του οισοφάγου, το οδηγούν στο στομάχι. Εκεί κάνουν μια μικρή τομή, για να περάσουν το ψαλίδι στην κοιλιά, όπου βρίσκεται το άρρωστο όργανο. Ο χειρουργός την αποκόπτει και το άρρωστο όργανο εγκαταλείπει το σώμα μαζί με το ενδοσκόπιο από την ίδια οδό. Το μόνο σημάδι που αφήνει η εγχείρηση είναι στο εσωτερικό του σώματος, ενώ εξωτερικά δεν υπάρχει καμία τομή και κανένα ίχνος επέμβασης.
Το 2007 έγινε χολοκυστεκτομή σε Αμερικανό ασθενή και η χοληδόχος κύστη αφαιρέθηκε από το στόμα. Η τεχνική είχε εφαρμοστεί πειραματικά επί πολλά χρόνια σε ζώα, αλλά μόλις πρόσφατα κρίθηκε οικονομικά συμφέρουσα για τις εταιρείες που κατασκευάζουν ιατρικό εξοπλισμό, ώστε να αναπτύξουν τα απαιτούμενα χειρουργικά εργαλεία.
Οι διαφορές με τη λαπαροσκόπηση
Η ενδοσκοπική επέμβαση θυμίζει τις λαπαροσκοπήσεις, υπάρχουν όμως μεγάλες και καθοριστικές διαφορές. Στη λαπαροσκόπηση, οι χειρουργοί κάνουν συνήθως τρεις μικρές τομές, στο δέρμα της κοιλιάς. Στη μεσαία εισάγουν βιντεοκάμερα, ενώ από τις άλλες δύο τομές βάζουν τη λαβίδα και το ψαλίδι. Στη νέα χειρουργική μέθοδο, όλα τα εργαλεία, όπως και η βιντεοκάμερα, βρίσκονται στην άκρη του ενδοσκοπίου. Το ενδοσκόπιο είναι ένας μακρύς και ελαστικός σωλήνας που περιέχει μικρότερους επιμέρους σωλήνες για κάθε εργαλείο. Στη λαπαροσκοπική χειρουργική χρησιμοποιούνται, λοιπόν, περισσότερα ενδοσκόπια, ενώ στη μέθοδο NOTES μόνο ένα.
Με την επέμβαση τύπου NOTES, ο κίνδυνος μόλυνσης θα είναι ακόμη μικρότερος. Αν το ενδοσκόπιο είναι αποστειρωμένο, είναι αδύνατον να προκληθεί μόλυνση από εξωτερική πηγή. Ο ασθενής μπορεί να προσβληθεί μόνο από τα δικά του βακτήρια, τα οποία όμως σε γενικές γραμμές είναι «καλά» βακτήρια. Ο κίνδυνος να παρουσιαστούν άλλες επιπλοκές, για παράδειγμα να πειραχτεί όργανο που βρίσκεται κοντά στην πληγή, οι χειρουργοί υπολογίζουν ότι με τη νέα μέθοδο τέτοια προβλήματα θα είναι σπάνια.
Ενδοσκοπικές επεμβάσεις μπορεί να γίνουν σε παχύσαρκους, ακριβώς όπως και σε κάθε άλλον. Όταν πρόκειται για υπερβολικά παχύσαρκα άτομα, υπάρχει περίπτωση ο χειρουργός να κρίνει ότι δεν ενδείκνυται συνηθισμένη χειρουργική επέμβαση καθώς ο ασθενής έχει συσσωρευμένο πολύ λίπος στην κοιλιακή χώρα, κάτι που σημαίνει ότι η πρόσβαση είναι δύσκολη και η πληγή δεν κλείνει εύκολα. Όταν όμως η τομή γίνεται στο εσωτερικό του στομάχου, το λίπος δεν αποτελεί πρόβλημα.
Η νέα μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με καλά αποτελέσματα και σε άτομα που βρίσκονται στην Εντατική και πρέπει να υποβληθούν επειγόντως σε εγχείρηση. Για να γίνει η εγχείρηση με την ενδοσκοπική μέθοδο δε χρειάζονται αποστειρωμένα χειρουργεία με λάμπες, χειρουργικό κρεβάτι και τον άλλο σταθερό εξοπλισμό. Αρκεί να υπάρχει το ενδοσκόπιο και μια οθόνη τηλεόρασης για να αρχίσει η επέμβαση. Ο χειρουργός θα πηγαίνει στον ασθενή και όχι το αντίθετο.
Αυτό που απομένει είναι να βελτιωθεί η μέθοδος της ενδοσκοπικής επέμβασης και να βρεθεί ο πιο κατάλληλος τρόπος ο χειρουργός να κλείνει την τομή. Έχουν σχεδιαστεί διάφορα μοντέλα ενδοσκοπίων, τα οποία βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης και των δοκιμών. Μέχρι τώρα, έχει δοκιμαστεί ένα είδος κλιπ, που όμως προορίζεται ουσιαστικά για το σταμάτημα της αιμορραγίας και δεν προσφέρεται ιδιαίτερα για να συγκρατεί τις άκρες του τραύματος. Έτσι, η καλύτερη επιλογή παραμένει η συρραφή της πληγής. Το ζητούμενο είναι να αντικατασταθούν τα κλιπ με ειδικά σχεδιασμένο ενδοσκόπιο, που θα επιτρέπει στον γιατρό να κάνει τη συρραφή με κλωστή και βελόνα.
Όταν λυθούν τα πρακτικά και τεχνικά προβλήματα, οι γιατροί θα αρχίσουν να εφαρμόζουν την ενδοσκοπική χειρουργική σε ευρεία κλίμακα, και τότε θα μπορεί να αποδειχθεί αν είναι πράγματι μια μέθοδος τόσο επαναστατική όσο θεωρείται.
Ίσως κάποια μέρα να μην καθόμαστε στην καρέκλα του οδοντογιατρού μόνο όταν πρέπει να σφραγίσουμε ένα δόντι.
