Την αναδιάρθρωση και στήριξη του αλιευτικού στόλου, τη βελτίωση των λιμενικών υποδομών και τον εκσυγχρονισμό της αλιευτικής νομοθεσίας, ζητά, μεταξύ άλλων, το Σωματείο Ιδιοκτητών και Εργαζομένων Επαγγελματιών Αλιέων Μέσης και Παράκτιας Αλιείας Ν. Χανίων.
Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωσή του το Σωματείο αναφέρεται στα κυριότερα προβλήματα στον τομέα της αλιείας, ενώ διατυπώνει προτάσεις για την αντιμετώπισή τους.
Για τον αλιευτικό στόλο των Χανίων σημειώνει αρχικά ότι αποτελείται από 345 σκάφη μέσης και παράκτιας αλιείας, συνολικής ισχύος μηχανών 8.900 KW και συνολικής χωρητικότητας 1.860 GΤ. «Αποτελεί περίπου το 2% του εθνικού αλιευτικού στόλου. Η συνολική αλιευτική ικανότητα του αλιευτικού στόλου είναι υπερεπαρκής για την εκμετάλλευση των αλιευτικών πεδίων. Ομως, η επιμέρους αξιολόγηση όσον αφορά το μέγεθος, την ηλικία, τον εξοπλισμό, την ασφάλεια, το αποτέλεσμα στην αλιεία, την οικονομική βιωσιμότητα των αλιευτικών επιχειρήσεων, τη διακίνηση των προϊόντων αλιείας, δείχνει την πολύ άσχημη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο αλιευτικός στόλος», επισημαίνει το Σωματείο.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση του αλιευτικού στόλου τονίζεται στην ανακοίνωση ότι «το 50% περίπου των σκαφών είναι μικρά (κάτω των 6 μ.) και δεν μπορούν να στηρίξουν βιώσιμες αλιευτικές επιχειρήσεις των κατά κύριο λόγο ασχολουμένων με την αλιεία». Επίσης, αναφέρεται ότι τα περισσότερα σκάφη έχουν μηχανές μικρότερης ισχύος από αυτές που απαιτούνται για την ασφάλειά τους. Η «παλαιότητα και ο ελλιπής εξοπλισμός των σκαφών ανεβάζουν τα ήδη αυξημένα, λόγω του πετρελαίου, λειτουργικά έξοδα. Οι ανεπαρκείς συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας για τους εργαζομένους στα αλιευτικά σκάφη αποτρέπουν νεαρά άτομα να εισέλθουν στο επάγγελμα. Δεν υπάρχουν συνεταιριστικοί φορείς και οι συλλογικοί φορείς δεν είναι επαρκώς οργανωμένοι».
Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ακόμα ότι «στον Νομό Χανίων υπάρχουν εγκαταστάσεις για τον ελλιμενισμό των αλιευτικών σκαφών, οι οποίες χρειάζονται, όμως, έργα επέκτασης, βελτίωσης και εκσυγχρονισμού για την ασφάλεια και την εξυπηρέτηση των αλιευτικών σκαφών καθώς και τη διευκόλυνση του ιχθυεμπορίου. Η εκμετάλλευση των αλιευτικών πεδίων δεν είναι ούτε ορθολογική ούτε αειφόρος. Τα αλιευτικά αποθέματα πιέζονται. Ιδιαίτερα η παράκτια ζώνη αλιεύεται εξαντλητικά, νόμιμα και παράνομα».
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΛΙΕΙΑΣ – ΛΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Το Σωματείο κάνει επίσης λόγο για «ανεπαρκή στελέχωση και οργάνωση των Υπηρεσιών Υποστήριξης του αλιευτικού τομέα» και διευκρινίζει: «Περιφερειακές Υπηρεσίες Αλιείας δεν έχουν συσταθεί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αρκετών αλιευτικών θεμάτων» και προσθέτει, μεταξύ άλλων, πως «οι Νομαρχιακές Υπηρεσίες Αλιείας δεν έχουν επαρκή στελέχωση, ώστε να βρίσκονται κοντά στους αλιείς, αρωγοί στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, δεδομένης της γενικότερης κρίσης που περνά ο κλάδος, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και περιορίζονται στη διεκπεραίωση των τρεχόντων αλιευτικών θεμάτων. Οι Λιμενικές Αρχές έχουν ελλιπές προσωπικό και μέσα για αποτελεσματική επιτήρηση και εφαρμογή της αλιευτικής νομοθεσίας».
ΑΝΑΓΚΗ ΜΕΤΡΩΝ
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα μέτρα που προτείνει το Σωματείο σημειώνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
1. Αναδιάρθρωση – Στήριξη του αλιευτικού στόλου:
– «Στα πλαίσια ενός εθνικού σχεδίου αναδιάρθρωσης του αλιευτικού στόλου να εφαρμοσθούν κίνητρα για τον προσανατολισμό του στόλου σε σκάφη ασφαλέστερα και με καλύτερα αποτελέσματα, σε σχέση με τη βιωσιμότητά τους και τη διατήρηση των αλιευτικών αποθεμάτων».
– «Να θεσμοθετηθεί νομοθετικά μια κατηγορία επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών από τα υπάρχοντα σε λειτουργία επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη, που οι πλοιοκτήτες ασχολούνται συμπληρωματικά με την αλιεία. Η κατάταξη των επαγγελματιών αλιευτικών σκαφών στις δύο κατηγορίες (κύρια και συμπληρωματική απασχόληση στην αλιεία), μπορεί να γίνει με ελεύθερη επιλογή των πλοιοκτητών με την εφαρμογή μιας δέσμης κινήτρων και αντικινήτρων για κάθε μια από τις δύο κατηγορίες».
– «Να γίνουν οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε οι αλιευτικές και τουριστικές δραστηριότητες, που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την Κρήτη, να μπορούν όχι μόνο να συνυπάρχουν αρμονικά, αλλά και να στηρίζουν η μια την άλλη π.χ. να υπάρχει η δυνατότητα από ξένους επισκέπτες να επιβιβαστούν σε αλιευτικά σκάφη κατά τη διάρκεια της εργασίας τους και να παρακολουθήσουν την αλιεία».
– «Να αντιμετωπιστούν οι ζημιές στα αλιευτικά εργαλεία από φυσικά φαινόμενα και από προστατευμένα είδη (δελφίνια, φώκιες, χελώνες). Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1650/86 υλικές ζημιές που προκαλούνται σε αλιευτικά εργαλεία από είδη της άγριας πανίδας, που έχουν χαρακτηριστεί ως σπάνια ή απειλούμενα με εξαφάνιση, μπορούν να αποζημιώνονται ή να επιδοτούνται με απόφαση του υπουργού Γεωργίας ή να δίδονται άλλες κατά περίπτωση παροχές. Αρμόδιο για την έκδοση του Π.Δ. και την ενεργοποίηση των σχετικών διατάξεων είναι το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Δεδομένου ότι από το 1986, που υπάρχει ο σχετικός νόμος, δεν έχουν ακόμα ενεργοποιηθεί οι σχετικές διατάξεις, θα πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος, ώστε να καταστεί δυνατή η ενεργοποίησή του ή να εξεταστεί η δυνατότητα ένταξης της χρηματοδότησης σε άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το LIFE+ του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.».
– «Να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού της ποσότητας πετρελαίου transit, που χορηγείται στα αλιευτικά σκάφη, ιδιαίτερα στα μικρά (μικρή παράκτια αλιεία), γιατί η ποσότητα πετρελαίου που πραγματικά χρειάζονται είναι πολύ μεγαλύτερη ή και πολλαπλάσια από αυτή που τους χορηγείται. Είναι γνωστό το πρόβλημα της κατασκευής μεγάλων σκαφών, με μικρές σχετικά μηχανές, που έχει δημιουργηθεί με την εφαρμογή του Π.Δ. 261/1991. Σκάφη μήκους 8 – 9 μ. με μηχανές 15 ΗΡ χρειάζονται πολύ περισσότερα καύσιμα από σκάφη 6 – 7 μ. με ίδιας ισχύος μηχανές. Προτείνεται να διπλασιασθεί η ποσότητα πετρελαίου ανά ΗΡ για τα σκάφη ή να ληφθεί υπόψη στον υπολογισμό εκτός από τους ΗΡ και το ολικό μήκος (ή η ολική χωρητικότητα) του σκάφους».
2.Βελτίωση των λιμενικών υποδομών:
– «Να βελτιωθούν οι λιμενικές υποδομές για την ασφάλεια και τον ανεφοδιασμό των αλιευτικών σκαφών για τη διευκόλυνση του ιχθυεμπορίου».
– «Να διευκολυνθούν οι πλοιοκτήτες αλιευτικών σκαφών στην προμήθεια πετρελαίου».
3.Εκσυγχρονισμός της αλιευτικής νομοθεσίας:
«Οπως φαίνεται και από τα παραπάνω είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός και η κωδικοποίηση της αλιευτικής νομοθεσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο διαχωρισμός των αλιέων σε επαγγελματίες και ερασιτέχνες βασίζεται στο Π.Δ. 666/66, ενώ από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει τελείως τα δεδομένα.
Γι’ αυτό θα πρέπει να θεσπιστούν:
– Κριτήρια για τους κύρια, συμπληρωματικά και ερασιτεχνικά ασχολουμένους με την αλιεία.
– Να εφαρμοστούν από τις Αρχές (Λιμενικές, Εμπορίου, κ.λπ.) οι έλεγχοι των αλιευτικών προϊόντων και να ενεργοποιηθούν οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία επιτροπές ελέγχου.
– Να νομοθετηθούν τοπικές απαγορεύσεις κατά είδος και περιοχή για την ορθολογική διαχείριση των αλιευτικών πόρων, οι οποίοι φαίνεται να μειώνονται δραματικά όπως π.χ. η εξαλίευση των αχινών.
– Να γίνει η αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων του Δ’ Κ.Π.Σ. για να δημιουργηθούν τεχνητοί ύφαλοι σε επιλεγμένες περιοχές στην παράκτια ζώνη για ανασύσταση των αλιευμάτων και χρήση τους μόνο από μικρά σκάφη της παράκτιας αλιείας, ώστε να διασφαλισθεί εισόδημα για αυτή την κατηγορία αλιέων.
– Να χρηματοδοτηθούν μελέτες εφαρμογής προγραμμάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης ´κλειστών περιοχών´ στον Νομό Χανίων με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων, λαμβάνοντας υπόψη την παραγωγική ικανότητα των αλιευτικών πεδίων, τις γεωφυσικές παραμέτρους της περιοχής και τις λοιπές παράκτιες δραστηριότητες (γεωργία, τουρισμός κ.λπ.)».
4.Στελέχωση και οργάνωση των υπηρεσιών υποστήριξης του αλιευτικού τομέα:
– «Σύσταση Υπηρεσιών Αλιείας στα διοικητικά πλαίσια των Περιφερειών.
– Ενεργοποίηση του άρθρου 17, Ν. 2040/92 περί σύστασης και λειτουργίας Συμβουλίων Εκδίκασης Αλιευτικών Παραβάσεων.
– Επαρκής στελέχωση των Νομαρχιακών Υπηρεσιών Αλιείας».
