Το τέλος της εποχής Καντάφι προανήγγειλε η ηγεσία των Λίβυων αντικαθεστωτικών καθώς οι εξεγερμένοι ήλεγχαν χθες βράδυ το μεγαλύτερο μέρος της Τρίπολης. Τα πιστά στον Λίβυο συνταγματάρχη στρατεύματα δεν κατάφεραν να αντισταθούν στους συνεχείς νατοϊκούς βομβαρδισμούς και μέχρι αργά χθες βράδυ είχαν περιοριστεί σε μικρούς θύλακες αντίστασης στη λιβυκή πρωτεύουσα. Στη μετά Καντάφι εποχή, περνά στα χέρια της Δύσης η ημερήσια παραγωγή δύο εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, που μετέδιδαν χθες βράδυ τα διεθνή πρακτορεία, δεν είχει εξακριβωθεί που βρίσκεται ο Μουαμάρ Καντάφι, ενώ δύο γιοι του βρίσκονταν υπό κράτηση. Ο τρίτος κατάφερε να αποδράσει από το σπίτι του όπου βρισκόταν σε περιορισμό, χάρη στη βοήθεια πιστών στο καθεστώς στρατευμάτων.
Η ´εποχή του Καντάφι τέλειωσε´, δήλωσε ο ηγέτης του Μεταβατικού Εθνικού Συμβουλίου, του κύριου πολιτικού οργάνου των εξεγερμένων στη Λιβύη, Μουστάφα Άμπντουλ Τζαλίλ, ενώ άλλες πηγές των εξεγερμένων δήλωναν ότι το ΝΑΤΟ αναμενόταν να ολοκληρώσει το μπαράζ βομβαρδισμών που εξαπέλυσε τα τελευταία 24ωρα, με την καταστροφή του αρχηγείου του Καντάφι στην Τρίπολη.
Οι αντικαθεστωτικοί ισχυρίζονται ότι έχουν τον έλεγχο του 95% της πρωτεύουσας, πλην του οχυρωμένου κτηριακού συγκροτήματος Μπαμπ αλ Αζιζία, ενώ το αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο ´Αλ Αραμπίγια´ μετέδωσε ότι κατελήφθη και το αεροδρόμιο της Τρίπολης.
Την ίδια ώρα, η ιστοσελίδα του βρετανικού BBC ανέφερε ότι οι εξεγερμένοι κατέλαβαν και τα κτήρια της κρατικής τηλεόρασης, όπου νωρίτερα παρουσιάστρια κρατώντας όπλο στα χέρια δήλωνε στον αέρα ´έτοιμη να γίνει μάρτυρας´.
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣΜΟΙ ΣΕ ΤΡΙΠΟΛΗ – ΒΕΓΓΑΖΗ
Από προχθές το βράδυ πλήθος ξεχύθηκε στην Τρίπολη κρατώντας σημαίες κόκκινες, μαύρες και πράσινες, με τα χρώματα της επανάστασης δηλαδή και φώναζε «Ο Θεός (Αλλάχ) είναι μεγάλος». Κραυγές ενθουσιασμού γέμισαν και τη Βεγγάζη, την επαναστατική «πρωτεύουσα» που βρίσκεται στο ανατολικό μέρος της Λιβύης, όπου χιλιάδες κάτοικοι ξεχύθηκαν στους δρόμους για να γιορτάσουν το επικείμενο τέλος του καθεστώτος του συνταγματάρχη. Το βρετανικό κανάλι ´Sky News´ μετέδωσε εικόνες από το ενθουσιασμένο πλήθος, ενώ ο Μαχμούντ Τζιμπρίλ, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, ζήτησε από τους αντικαθεστωτικούς να μην μπουν στη διαδικασία να αναζητήσουν εκδίκηση για ό,τι έγινε και τους προειδοποίησε ότι θα πρέπει να μην ξεχνούν την ύπαρξη των οπαδών του Μουαμάρ Καντάφι.
ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Στην Αθήνα, ομάδα Λίβυων και Ελλήνων λιβυκής καταγωγής διαδηλωτών εισέβαλε χθες το μεσημέρι στην πρεσβεία της Λιβύης, στο Παλαιό Ψυχικό.
Οι διαδηλωτές, κρατώντας σημαίες, φωνάζοντας συνθήματα κατά του Καντάφι και πανηγυρίζοντας για την κατάληψη μεγάλου μέρους της Τρίπολης από αντικαθεστωτικές δυνάμεις, εισέβαλαν ανενόχλητοι στην πρεσβεία και κατέστρεψαν αντίγραφα από το ´Πράσινο Βιβλίο´ του επί 42 χρόνια ηγέτη της Λιβύης, έγραψαν συνθήματα σε τοίχους, ενώ ξήλωσαν την ταμπέλα της πρεσβείας, κατέβασαν την ως τώρα επίσημη σημαία της χώρας και ύψωσαν στη θέση της τη σημαία του Μεταβατικού Συμβουλίου. Ο πρέσβης απουσίαζε από το κτήριο, ενώ ο πρόξενος δεν έφερε καμία αντίσταση στους διαδηλωτές.
6 μήνες πολέμου
Οι σημαντικότερες ημερομηνίες από την αρχή της εξέγερσης, στις 15 Φεβρουαρίου, εναντίον του Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβύη:
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
* 15 – 19: Ανευ προηγουμένου διαδηλώσεις εναντίον του καθεστώτος καταστέλλονται βίαια στη Βεγγάζη και την Αλ Μπάιντα. Η εξέγερση περνά και σε άλλες πόλεις.
* 22: Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ και ο υπουργός Εσωτερικών Αμπντελ Φάταχ Γιούνες, τάσσονται στο πλευρό των αντικαθεστωτικών. Ακολουθούν και άλλοι πολιτικοί και στρατιωτικοί.
* 23 – 25: Η ζώνη από τα αιγυπτιακά σύνορα ως την Ατζνταμπίγια, συμπεριλαμβανομένου του Τομπρούκ και της Βεγγάζης περνούν στα χέρια των αντικαθεστωτικών.
* 28: Μετά τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ, η ΕΕ αποφασίζει κυρώσεις εναντίον του καθεστώτος Καντάφι.
ΜΑΡΤΙΟΣ
* 10: Η Γαλλία αναγνωρίζει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, που συστάθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου από τους αντικαθεστωτικούς στη Βεγγάζη, ως ´τον μόνο εκπρόσωπο´ (τη νόμιμη κυβέρνηση) της Λιβύης. Από τότε το έχουν αναγνωρίσει περισσότερες από 25 χώρες.
* 17: Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δίνει την έγκρισή του για χρήση στρατιωτικής βίας κατά των δυνάμεων του Καντάφι για να προστατευτούν οι άμαχοι.
* 31: Το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει τη διοίκηση της επιχείρησης ´Ενωμένος Προστάτης´.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
* 20: Μετά το Λονδίνο, το Παρίσι και η Ρώμη στέλνουν στρατιωτικούς συμβούλους στο Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο. Ακολουθούν η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ.
ΜΑΪΟΣ
* 11: Μετά δύο μήνες, οι αντικαθεστωτικοί αποκτούν τον έλεγχο του αεροδρομίου της Μισράτα.
ΙΟΥΝΙΟΣ
* 1η: Το ΝΑΤΟ παρατείνει την αποστολή του ως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
* 27: Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εκδίδει εντάλματα σύλληψης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας εναντίον του Καντάφι, του γιου του Σάιφ αλ-Ισλάμ και του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Αμπντάλα αλ-Σενούσι.
* 29: Η Γαλλία παραδέχεται ότι έδωσε όπλα στους αντάρτες ρίχνοντάς τα με αλεξίπτωτα στα βουνά της Νεφούσα (νοτιοδυτικά της Τρίπολης).
ΙΟΥΛΙΟΣ
* 15: Η διεθνής ομάδα επαφής για τη Λιβύη αναγνωρίζει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο ως ´νόμιμη κυβερνητική αρχή´.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
* 8: Ο Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ, πρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου, παύει τη μεταβατική κυβέρνηση.
* 9: Το καθεστώς κατηγορεί το ΝΑΤΟ ότι σκότωσε 85 αμάχους σε επιδρομές εναντίον χωριού κοντά στο Ζλίτεν.
* 14: Μυστικές συνομιλίες αντικαθεστωτικών και εκπροσώπων του καθεστώτος στη Ντζέρμπα της Τυνησίας. Στην ανατολική Λιβύη οι αντικαθεστωτικοί ελέγχουν όλη την κατοικημένη ζώνη ανατολικά της Μπρέγκα.
* 18: Το καθεστώς προτείνει εκεχειρία αποκλείοντας την πιθανότητα αποχώρησης του Καντάφι. Οι αντικαθεστωτικοί ελέγχουν το διυλιστήριο της Ζαουίγια.
* 19: Οι αντικαθεστωτικοί καταλαμβάνουν τις πόλεις Ζλίτεν και Ζαουίγια και προχωρούν προς την Τρίπολη.
* 20: Οι δυνάμεις των αντικαθεστωτικών επιτίθενται στην Τρίπολη.
* 21: Οι αντικαθεστωτικοί εισέρχονται στην Τρίπολη από τις δυτικές περιοχές και παίρνουν τον έλεγχο πολλών συνοικιών. Φτάνουν μέχρι την Πράσινη Πλατεία στο κέντρο της πόλης. Άλλοι φτάνουν μέσω θαλάσσης στη Μισράτα.
ΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑ ΚΑΝΤΑΦΙ ΕΠΟΧΗ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει τη στήριξή της στη χώρα στη μετά Καντάφι εποχή, ενώ η Ουάσιγκτον συγχαίρει του Λίβυους που «πήραν το μέλλον τους στα χέρια τους». Οι ξένες κυβερνήσεις επιμένουν στις συστάσεις τους στους αντικαθεστωτικούς να σεβαστούν, κατά την είσοδό τους στην Τρίπολη, τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο εκπρόσωπος της Κάθριν Άστον τόνισε ότι προς το παρόν οι κυρώσεις κατά της Λιβύης θα παραμείνουν σε ισχύ, αλλά δήλωσε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να τις αποσύρει όταν αυτό χρειαστεί.
Ενδεικτική του έντονου διπλωματικού παρασκηνίου είναι η διάψευση που εξέδωσε η Νότιος Αφρική πως διευκολύνει τη διαφυγή του Καντάφι από την Τρίπολη, ανακοινώνοντας πως δεν έχει στείλει αεροπλάνο για να τον φυγαδεύσει.
Η Πρετόρια σημείωσε πάντως πως, εάν πέσει ο Καντάφι, δεν θα αναγνωρίσει κυβέρνηση των εξεγερμένων στη Λιβύη αμέσως, στην παρούσα φάση. Το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας ανέφερε επίσης ότι ο Καντάφι δεν θα ζητήσει άσυλο στη Νότιο Αφρική.
Την ίδια ώρα, η Αφρικανική Ένωση συγκάλεσε κατεπείγουσα σύνοδο για να συζητηθεί η κατάσταση στη Λιβύη, ανέφεραν αξιωματούχοι της Επιτροπής της ΑΕ καθώς οι αντικαθεστωτικοί μοιάζουν να πλησιάζουν όλο και περισσότερο στην ανατροπή του καθεστώτος του Μουαμάρ Καντάφι μετά από 42 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία ύστερα από 6 μήνες εμφυλίου πολέμου.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα για το που θα καταλήξει ο ´μαύρος χρυσός´ που κρύβεται στο λιβυκό υπέδαφος.
Ημερήσια παραγωγή 1,8 εκατομμυρίων βαρελιών, με κόστος εξόρυξης λιγότερο από 1 δολάριο έκαστο, περνά στα χέρια των ´φίλων´ της Δύσης. Επιπλέον, η εγγύτητα της βορειοαφρικανικής χώρας στα ευρωπαϊκά λιμάνια, την καθιστά ´φιλέτο´ στα μάτια της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος της χώρας δεν έχει εξερευνηθεί καθώς οι όποιες προσπάθειες σκόνταφταν στην ασυμφωνία του Μουαμάρ Καντάφι με τις ξένες εταιρείες εξόρυξης για τη διαχείριση των κοιτασμάτων που θα ανακαλύπτονταν.
ΟΙ ΜΑΡΟΒΙΟΤΕΡΟΙ ΑΡΑΒΕΣ ΗΓΕΤΕΣ
Χώρα Στην εξουσία από Ανετράπη
Μουαμάρ Καντάφι Λιβύη 1/9/1969 –
Χόσνι Μουμπάρακ Αίγυπτος 14/11/1981 11/2/2011
Αμπεντί Μπεν Άλι Τυνησία 7/11/1987 14/1/2011
Αλί Αμντάλα Σαλέχ Υεμένη 1/5/1990 –
Αμπντελαζί Μπουντεφλίκα Αλγερία 27/4/1999 –
Μπασάρ αλ Άσαντ Συρία 17/7/2000 –
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ – ΜΠΕ, U.S. Energy Information Administration
